صاحب نظران مسایل نفت و سیاست بر این باورند که در هر کشوری که جنگی رخ دهد و ذخایر نفتی در آنجا وجود داشته باشد، جنگ مذکور را نم یتوان با نفت مرتبط ندانست. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران میان دو کشور عمد هی صادرکنند هی نفت در منطقه خلیج فارس که به مخزن انرژی جهان شهرت دارد، رخ داد. با این حساب می توان از پیوند این جنگ با ثروت و درآمدهای نفت هر دو کشور و حتی نفت منطقه خلیج فارس سخن گفت. مقاله ی حاضر ک...

امنیت و برقراری آن یکی از مهمترین مسائل و پ ژوهشهای اندیشه ورزان روابط بی نالملل و علوم سیاسی بوده است. در تلاش برای یافتن عوامل موثر در برقراری امنیت، مکاتب و نظریه های مختلفی شکل گرفته، که هر کدام با مبانی و مفاهیمی به تشریح انسا ن، شکل گیری جوامع، عملکرد دولت ها و فضای بی نالمللی پرداخته اند. در نظریه های جدید، مطرح است. در دوره پس از جنگ به خصوص در دوره پس از جنگ سرد، جوامعی در فضای « ای...

بحرین یکی از کشورهایی است که تحت تاثیر شرایط نامساعد داخلی در ابعاد گوناگون سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و همچنین موج بیداری اسلامی- عربی در منطقه ی شمال آفریقا و خاورمیانه، شاهد خیزش مردمی است. در حالی که به ظن نگارندگان این مقاله، دلایل واقعی خیزش مردمی در بحرین، ریشه در عوامل داخلی و ساختاری سیاست و اجتماع در بحرین دارد، عربستان سعودی با خوانشی دیگر و با انگیزه های متفاوتی، در صبحگاه 14 مارس با ...

پایان نامه حاضر به این سوال می پردازد که با توجه به اهمیت حوزه خلیج فارس در امنیت ایران، آیا حضور اتحادیه اروپا به عنوان یک قدرت مداخله گر در منطقه و روابط این اتحادیه با کشورهای حوزه خلیج فارس بر سیاست خارجی ایران تأثیرگذار است؟ در این صورت، این روابط چگونه باعث شکل گیری رفتار خارجی ایران می گردد؟ در پاسخ به این سوال در این نوشتار تلاش گردیده بعد از معرفی اتحادیه اروپا، ابتدا دلایل اهمیت منطق...

خلیج فارس در تاریخ ایران یک واقعیت همیشگی است که اوراق و تحولات تاریخ همواره آن را تأییدکرده است. در این خلال، یکی از مهم ترین ادوار تاریخ ایران، که موجودیت زبان فارسی و مذهب تشیع را در حال حاضر فراهم نموده است، قرن چهارم هجری/ دهم میلادی، بعد از اسلام می باشد. در این روزگار به دلیل حاکمیت دولت های سامانیان و آل بویه، بسیاری از حوادث تحت­الشعاع تحولات این دو قدرت سیاسی و همچنین دستگاه خلافت عبا...

چکیده در طول قرن بیستم منطقهی خلیجفارس شاهد تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بسیاری بود. از نظر اجتماعی و جمعیتی، مهاجرتهای گستردهای رخ داد که دلیل اصلی این مهاجرتها را باید در حوادث و رویدادهای تاریخی خاص این منطقه جست و جو کرد. پژوهش حاضر به دنبال بررسی و تحلیل رابطهی این رویدادهای تاریخی با پدیدهی مهاجرت و نیز ارائهی تصویری جامع و روشن از ساختار اجتماعی، جمعیتی و قومی منطقهی خلیجفارس است...

رویکرد امنیتی ناتو و گسترش حوزه جغرافیایی و عملیاتی این سازمان به رهبری آمریکا در قبال مسائل منطقه ای و بین المللی طی سال های اخیر بتدریج دچار تحولاتی شده که نمود و جهت گیری مشخص آن را می توان در تاریخی-ترین اجلاس سران ناتو که در 19 نوامبر 2010 در شهر لیسبون برگذار شد مشاهده کرد؛ که نقطه عطفی در مأموریت ها، فعالیت ها و عملیات و حتی ماهیت وجودی ناتو در قرن 21 بود. طبیعی است که برخی از موضوعات م...

خلیج فارس همواره یکی از گذرگاههای پراهمیت تجاری در طول تاریخ ایران محسوب شده است که از طریق آن، ایران با آبهای آزاد جهان ارتباط می یافت. همزمان با روی کار آمدن دولت صفویه در ایران، برای اولین بار پرتغالی ها به عنوان اولین کشور استعمارگر اروپایی وارد خلیج فارس شدند. آنها با ایجاد دژهایی در برخی نقاط خلیج فارس بویژه جزیره هرموز، بخشی از امور تجاری و سیاسی خلیج فارس را در اختیار خود گرفتند. برخورد...

منطقه خلیج فارس از گذشته، از مهم‌ترین مناطق راهبردی جهان بوده است. در این منطقه، سنت‌ها و ارزش‌های اسلامی و عربی، بخشی مهمی از هویت مردمان عرب و دولت‌های آنها را تشکیل می‌دهد. این منطقه، همچنین به علت وجود منابع انرژی فسیلی دارای اهمیت بسیار است. با وجود درآمدهای حاصل از فروش نفت و گاز، ساختارهای اقتصادی مدرن، در میان کشورهای عرب جنوب خلیج فارس شکل گرفته است، اما ساختارهای سیاسی آن، به شکل پادش...

منطقه «خاورمیانه» پیشتر از هر چیز، یادآور «بحران» و «منازعه» است. وقوع دو جنگ جهانی، چهارجنگ گسترده بین اعراب و اسراییل، سه جنگ عظیم در خلیج فارس، جنگ های داخلی متمادی و متعدد، پیدایش و پدیداری جنبش های اسلامی مختلف و مخالف و بالاخره رشد چشمگیر بنیادگرایی اسلامی باعث شده اند تا منطقه خاورمیانه تداعی کننده خونریزی و درگیری باشد.(1) به خاطر چنین پیشینه ای است که اغلب تئوری هایی که ثبات، صلح و امن...