طیّ این بررسی، در مجموع 29 محوطة دارای آثار اشکانی شناسایی شد. با تحلیل داده های جمع آوری شده، الگوهای استقراری محوطه ها بر اساس شاخصهای محیطی شامل ارتفاع، درجة شیب، منابع آب، پوستة زمین، پوشش گیاهی، قابلیّت های کاربری اراضی و مشخّصات محوطه ها شامل وسعت، دوره بندی (گاهنگاری)، پراکندگی و تراکم آنها با استفاده از سیستم اطّلاعات جغرافیایی (gis) و روش آماری تحلیل خوشه ای در پنج خوشة الف، ب، ج، د و هـتع...

شهرستان خمین در استان مرکزی و حد فاصل مرکز فلات ایران و زاگرس مرکزی واقع شده است. این موقعیت خاص جغرافیایی، خمین را به منطقه­ای گذرگاهی بین دو حوزۀ فرهنگی فوق تبدیل کرده است. عبور شاخه­ای از جاده ابریشم از شهرستان خمین، به همراه آثار و یادمان هایی از دو دورۀ اشکانی و ساسانی در داخل و پیرامون این شهرستان، همچون معبد خورهه، آتشکده آتشکوه، میل ملیون، سنگ نوشته های پهلوی درۀ غرقاب و ...، کمابیش بر ...

در این مقاله در بستر شرح نظریات معطوف به تطوّر فرهنگی در انسان شناسی و باستان شناسی و ارائ? تاریخچ? مختصری برای این نظریات، سیر تطوّری سفال گری در لایه های مربوط به دوران پیش از تاریخ قلعه خان مورد بررسی و مداقه قرار می گیرد. با به آزمون گذاشتن متغیرهای مختلف سفال گری چنین بحث خواهد شد که هرچند تطوّرگرایی فرهنگی قادر است خط سیر دگرگونی های در زمانی را بر روی مواد فرهنگی، توصیف و تا حدّی تبیین کند، ...

با هدف شناخت چگونگی تحولات میراث هخامنشی پس از این دوره، مواد فرهنگی بیست محوطه باستانی طی دوره های سلوکی، اشکانی و ساسانی در فارس مورد مطالعه واقع شده اند. از این میان، شش محوطه باستانی، لایه نگاری و سایر محوطه ها به روش های نوین باستان شناسی، مورد مطالعه مجدد قرار گرفته اند. این تحقیق، به روش توصیفی – استقرایی انجام شده است و دربرگیرنده پژوهش های میدانی، مطالعات کتابخانه ای و آزمایشگاهی است...

هدف اصلی باستانشناسی بازسازی جوامع گذشته برای درک مکانیزمهای سازوکار درازمدت فرهنگی و اقتصادی است که جوامع برای ابقای خود پدید می آورند. شناخت و درک شیوه زندگی ، شکستها و پیروزیهایی که جوامع باستانشناسی در زندگی فرهنگی زیستی خود با آنها روبرو شده اند، باستانشناسان و تاریخ دانان را در موقعیتی علمی و پژوهشی قرار می دهد تا درباره مسیر اجتماعی جوامع امروزی اظهار نظر کنند؛ شناخت کلی از تاریخ اجتماعی...

مسئله پوشش یکی از مسائل مهم اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیالی جهان معاصر است. در واقع پیچیدگی این پدیده را باید یکی از ویژگی های جهان کنونی نامید. موضوع پوشش درطول تاریخ و در فرهنگ ها و اقوام مختلف به شیوه های مختلف در شکل گیری و شکوفایی اجتماعات گوناگون بسیار موثر بوده و به تعبیری می توان نوع پوش اعضای یک جامعه را در هر دوره زمانی و مکانی خاص، نمادی از روند رو به رشد و یا زوال آن اجتماع در ...

تل آتشی استقراری دارای آثار فرهنگ نوسنگی پیش از سفال در جنوب شرق ایران است. این استقرار در حدود 30 کیلومتری شرق شهر جدید بم و در کناره غربی لوت جنوبی واقع شده است. امروزه لوت جنوبی یکی از خشک ترین کویرهای کره زمین است اما وجود آثار گسترده در این ناحیه نشان می دهد که احتمالاً چشم انداز طبیعی منطقه در پیش از تاریخ با زمان معاصر تفاوت داشته است. پژوهش باستان شناختی در تل آتشی طی چند مرحله شامل بازد...

در ایران باستان بنا بر سنتی دیرینه جامعه به سه یا چهار طبقه تقسیم می‌شد. صاحب‌نظران بر این باورند که این میراث مشترک به دوران هندواروپایی برمی‌گردد که رد پای آن را می‌توانیم در جوامع و باورهای اقوام هندواروپایی بیابیم. بررسی منابع حاکی از وجود طبقات مختلفی در جامعه ایران باستان بوده است ازجمله‌ی این طبقات روحانیون، جنگجویان، دبیران، کشاورزان و صنعتگران بوده است. اما موضوعی که مهم است، اینکه آیا...