مطالعه و واکاوی یافته‌های دوران کهن، علاوه بر اینکه منجر به کسب آگاهی‌های تاریخی دربارۀ آن دوران می‌شود، می‌تواند خوانش‌های بشر از رابطۀ دوسویۀ میان انسان و محیط زندگی را دچار تغییر کند. منطقۀ باستانی شهر سوخته از تمدن‌های حاشیۀ دلتای رود هیرمند، واقع در استان سیستان و بلوچستان امروزی، است. این منطقه در چهار دورۀ تاریخی به حیات خود ادامه داده است و از مراکز مهم تمدنی در هزارۀ سوم پیش از میلاد ب...

بیان مسئله: تقلید و الهام از آثار هنری گذشتگان، در شکل‌گیری اثری نو و خلاقانه قدمتی طولانی دارد. زیورآلات نیز به عنوان یکی از هنرهای غنی ایران‌زمین، از این قاعده مستثنی نیست. زیورآلات فارغ از مفهوم سرمایه‌ای، همواره ابزاری برای بازتاب هویت فرهنگی جوامع است و نقشی بارز در مراسم آیینی یک جامعه، باورهای مردم در گذشته و شناخت اندیشه‌های آنان ایفا می‌کند. در جستار حاضر با توجه به اهمیت نقش‌مایۀ انار...

فتح مصر توسط هخامنشیان و استقرار و استمرار حکومت آنان بر این سرزمین باستانی، توجه مورخان آن دوره را بر‌انگیخته است؛ و به همین سبب، هریک با توجه به داده‌ها و نیز تمایلات سیاسی خود، ارزیابی و گزارشی از این رویداد بزرگ ارائه داده‌اند. مسئله مورد توجه این است که رویکرد هخامنشیان به میراث متنوع و گسترده مصریان چه بوده است و آیا حضور آن‌ها تغییری در ساختارِ اداری و اقتصادی جامعه مصر ایجاد کرده است. ای...

دامنۀ کوه‌های پامیر یا بدخشان از زمان‌های قدیم مکان سکونت اقوام ایرانی‌نژاد بوده که بازیافت‌های باستان‌شناسان گواه این گفته‌هاست. در قلمروی تاجیکستان، آثار تمدن باستانی عصرهای مختلف (سنگ، برنز و آهن) زمان حکمرانی دولت‌های باختر، سغد، خوارزم، هخامنشی و... کشف شده است که نشان‌دهندة تاریخ قدیم تمدن باستانی و غنی این سرزمین است. عالمان باستان‌شناس پس از تحقیق و بررسی عمیق قدیمی‌ترین موضع‌های سکونت ...

احیای دوبارۀ اخلاق فضیلت در سدۀ پیشین سرآغازی برای بحث‌های فلسفی جدیدی در حوزۀ دوستی قلمداد می‌شود. مکاتب نو ارسطویی که تعریف ارسطو از سعادت را مفهومی کم‌مایه تلقی می‌کنند‌‌، با احیا و نیز جرح و تعدیل مفاهیم ارسطویی و مکاتب پساارسطویی دوران باستان «دوستی» و «دغدغۀ دیگری» را به‌مثابۀ مؤلفه‌های جدایی‌ناپذیر از سعادت‌مندی آدمی به تعریف سعادت وارد کرده‌اند. افزون بر آن‌‌، چون مکاتب ارسطویی باستانی ...

در این مقاله رابطه ناسیونالیسم (باستانی، مدنی و مذهبی) با متغیرهای قومیت و قوم­گرایی در میان گروه­های قومی (تات، ترک، ترکمن، فارس و کرد) ساکن در شهر بجنورد مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام پیمایش و توزیع پرسشنامه نمونه­ ای به حجم پانصد نفر به شیوه نامتناسب از میان مردان و زنان هیجده سال به بالای ساکن شهر بجنورد انتخاب شد. نتایج نشان داد؛ از میان متغیرهای مورد آزمون تنها دو متغیر مذهب و فاصله نس...

مطالعه‌ها و کندوکاوهای باستان‌شناسی در ایران، به‌ویژه شناسایی و حفاری در محوطه‌های باستانی مربوط به ایران پیش از اسلام، در چند سدﮤ اخیر از محورهای اساسی در مطالعه‌های شرق‌شناسی و ایران‌شناسی اروپاییان بوده است. به‌علاوه، جست‌وجوهای باستان‌شناسانه و تجسس‌های اروپاییان علاقه‌مند به کاوش در آثار تمدنی ایران و به‌طور کلی ﻣﻨﻂﻘﮥ شرق میانه مجموعه‌ای از رویکردهای دینی، سیاسی، علمی، گنج‌یابی و تغذﻳﮥ موز...

حاکمیت ایلخانان مغول بر ایران که در پی فتح بغداد و سقوط خلافت پانصد ساله‌ی عباسی صورت گرفت، پیامدهای مهمی در عرصه‌ی فرهنگ و سیاست ایرانیان بر جای نهاد که مهم‌ترین آن بازیابی هویّت ایرانی و خودآگاهی صاحبان دفتر و دیوان در زمینه‌ی وضعیت و موقعیت تاریخی و محدوده‌ی سرزمینی خویش است. حمدالله مستوفی قزوینی از جمله کسانی است که با نگارش آثار ارزشمند در تاریخ، جغرافیا و حماسه‌سرایی به احیای این هوّیت تار...

یکی از پیش‌نیازهای مهم برای برآورد خطر زمین‌لرزه، به‌دست آوردن اطلاعاتی دقیق‌تر و کامل‌تر از زمین لرزه‌هایی است که در دوره‌های تاریخی و پیش از تاریخ روی داده‌اند. این اطلاعات را می‌توان از بررسی نسخه‌ها و روایات تاریخی (لرزه‌شناسی تاریخی)، شواهد و آثار زمین‌شناسی (دیرینه‌لرزه‌شناسی)، و یا باستان‌لرزه‌شناسی (Archaeoseismology) به‌دست آورد. باستان‌لرزه‌شناسی رشته‌ای نوپا است که با بررسی و ارزیابی...

هدف از این پژوهش، مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و میزان اضطراب و افسردگی ورزشکاران رشته باستانی با رشته‌های منتخب بود که 175 نفر از ورزشکاران مرد شهرستان کرمانشاه به‌صورت تصادفی به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده ها، از پرسشنامه‌های شخصیتی آیزنک (EPI) و اضطراب و افسردگی اسنایت (HADS) و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری توصیفی و استنباطی نظیر ANOVAو آزمون تعقیبی توکی است...