موضوع مشارکت زنان در عرصه ­های اجتماعی- سیاسی یکی از موضوعات مهم مطالعات علوم اجتماعی است. این امر زمانی تشدید می­ شود که بخواهیم این امر را در بستری انقلابی بررسی نماییم. مشارکت گسترده­ زنان در انقلاب اسلامی ایران، ناظران خارجی را برانگیخت. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که چگونه گفتمان انقلاب اسلامی برخلاف دو گفتمان پیشین خویش یعنی گفتمان­ های سنتی و مدرنیزاسیون، باعث جذب و متعاقباً مشارکت سیاسی...

مبادله و تجارت در پیش رفت جوامع بشری نقشی بسیار مهم داشته است. مبادله محصول تولید است و تولید برای اولین بار در دورۀ نوسنگی خاور نزدیک، به مرکزیت ایران، مفهوم واقعی یافته؛ بنابراین مبادله و تجارت از این دوره آغاز شده است. گوردون چایلد در بیان مراحل توسعۀ اجتماعی و اقتصادی تمام جوامع انسانی، سه انقلاب را شناسایی کرده است: 1. انقلاب تولید غذا که همان دورۀ نوسنگی خاور نزدیک و ایران است؛ 2. انقلاب ...

در این مقاله روند تحول ارزش های اجتماعی جامعۀ ایران در تحقیقات انجام گرفته از سال 1353- 1388 بررسی شده است. انقلاب اسلامی با اتکا به ارزش های معنوی و متعالی به پیروزی رسید و پس از انقلاب نیز نظام سیاسی برآمده از آن درصدد گسترش و تعمیق هر چه بیشتر این ارزش ها برآمد؛ بنابراین شناخت تغییرات احتمالی ارزش های اجتماعی جامعۀ ایران در طول این سال ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. این مطالعه بر اساس تحلی...

از تلاش برای تدوین اولین برنامه توسعه در کشور، حدود 70 سال می گذرد- اگرچه دو برنامه 7 ساله اول، عملاً اجرای چند پروژه عمرانی بود که برای شکل گیری سازمان برنامه و برنامه ریزی در ایران، بر آنها عنوان برنامه نهادند- هنوز کشور بر روی ریل توسعه قرار نگرفته است. از اجرای اولین برنامه که آغاز آن به سال 1327 بازمی گردد، تاکنون به طور اسمی 11 برنامه ولی در عمل، 9 برنامه تدوین شده و برنامه ششم نیز در دست ...

هدف مقاله، کشف و بررسی گفتمانهای هنری سینما بعد از وقوع انقلاب اسلامی و پاسخ به پرسش‎هایی است که درخصوص انواع و ویژگیها و عوامل ناظر بر این گفتمانها وجود دارد؛ لذا روش ترکیبی تحلیل گفتمان و تحلیل محتوا با تأکید بر مطالعات کیفی به‎عنوان روش تحقیق این مقاله برگزیده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که علل تسری گفتمان انقلاب اسلامی به سینما، اسلام خواهی و بومی بودن این گفتمان از یک سو و مذهبی ب...

با ظهور انقلاب اسلامی در ایران ادبیات سیاسی جدیدی در اواخر قرن بیستم با عنوان ورود اسلام سیاسی به عرصه عمومی به وجود آمد. بازنمایی انقلاب اسلامی با رویدادهایی چون گروگان گیری در سفارت آمریکا، جنگ هشت ساله، حمایت ایران از حزب الله و حماس، طرفداری از جنبش‏های اسلامی، نفی اسرائیل، نقد غرب و سرمایه داری، ضدیت با رژیم های استبدادی عربی، تلاش برای ناکام گذاشتن آمریکا و ناتو در خاورمیانه، نفوذ داشتن د...

یکی از رخدادهای بزرگ نیمه دوم قرن بیستم، وقوع انقلاب اسلامی در ایران به رهبری حضرت امام خمینیŠ بود که تحولات بسیاری را در کشورهای منطقه و ساختار قدرت جهانی ایجاد کرد. یکی از کشورهایی که شیعیان آن پس از انقلاب اسلامی ایران به دنبال نقش آفرینی بیشتری در فرایندهای سیاسی جامعه خود هستند، کشور عربستان سعودی است. شیعیان این کشور ـ که سومین جمعیت شیعه کشورهای عربی را تشکیل می دهند ـ به دنبال افزایش قد...

جنبش‏های اسلامی معاصر، در روند تحولات منطقه خاورمیانه جایگاه ویژه‏ای دارند. در این میان، انقلاب شیعیان بحرین، به ویژه محورهای اساسی آن به مثابه نیروهای اجتماعی، تشکل ها و اشخاص و گروه های مستقل معارض، در تقابل با نظام سلطنتی حاکم بر این کشور، در تحول ژئوپلیتیک شیعه نقش درخور توجهی یافته است. هدف این پژوهش، تبیین و تحلیل ژئوپلیتیک شیعه و جایگاه آن در تحولات جهانی و منطقه ای، به ویژه در جنبش ها و...

کتاب‌های متعددی در حوزه‌های تاریخ، جامعه­شناسی و فلسفه علم، تحت عنوان انقلاب علمی وجود دارد. ممکن است گمان برود همان‌گونه­که مورّخان، تاریخ جنگ ویتنام را نوشته‌اند، چیزی به نام انقلابِ علمی وجود دارد که مورّخان آن را ثبت کرده‌اند. در این مقاله نشان داده می­شود که این تصور اولیه را تا آنجا باید تصحیح کرد که پرسید: آیا اساساً می‌توان تاریخی از علم جدید به نگارش درآورد که در آن انقلاب وجود داشته باشد؟...

تحولات بزرگی که در چند سال اخیر در جهان عرب اتفاق افتاد و پس­لرزه­های آن همچنان ادامه دارد، توجه بسیاری از محققان و تحلیل­گران در حوزه انقلاب­ها را به خود جلب کرده است. در این میان نظریه­های ساختارگرایانه از مهم­ترین رویکردهای پژوهشگران در تبیین انقلاب­ها است. در میان این نظریه­ها،‌ نظریه انقلاب اجتماعی در کتاب«دولت­ها و انقلاب­های اجتماعی» مشهورترین نمونه در میان نسل سوم نظریه­های انقلاب می­با...