طنز یکی از انواع شعر غنایی است که ظهور آن در ادبیات فارسی بعد از انقلاب مشروطیّت و در ادبیات عرب بخصوص در دوره ی عبّاسی منشأ تحولات مهم در ادبیات فارسی و عربی گشته است. از شاعران معاصر در ادبیات عربی و فارسی که این شیوه را در سروده های خود برگزیدند، نزار قبانی و عمران صلاحی هستند که با آگاهی و جسارت تمام لبه ی تیز انتقادات خود را متوجه اجتماع بیمار و معایب آن کردند. از آنجا که دو شاعر تحت تأثیر ج...

فارسی دری که از زمان نخستین خاندانهای حکومتگر ایرانی به عنوان زبان رسمی ایرانیان دراین سرزمین کاربرد داشته است، در طول عمر هزار و چند صدسالة خود دوره‌های تاریخی گوناگونی را پشت سر گذاشته و متناسب با هر یک از این دوره ها، تغییراتی، بویژه در محتوای واژگانی آن پدیده آمده است. این زبان که در نخستین دوره کاربرد رسمی خود از درجه ای قابل ملاحظه از خلوص واژگانی برخوردار بوده است، در تماس با اقوامی با ز...

حرکت‌های اسلامی در دو سده اخیر در جهان اسلام، بویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، پرسش‌های متعددی را در ماهیت و عملکرد آنها ایجاد کرده است. پس از انقلاب‌های جدید عربی در منطقه و قدرت‌یابی گروه‌های خشونت‌طلب با هویت دینی، به دغدغه‌ای فراگیر و عمومی در حوزه نظام بین‌الملل و تحلیلگران جهانی تبدیل شده است. در این میان، یکی از پرسش‌های اصلی، فهم نگاه آن‌ها به رضایت عمومی یا استفاده از زور و غلبه در ای...

چکیده انقلاب رنگی یکی از شیوه های جدید تغییر رژیم از دو دهه ی گذشته تا کنون است که عمدتاً علیه نظام های سیاسی فرسوده و باقی مانده از دوره ی جنگ سرد در کشورهای اروپای شرقی و جمهوری های استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی سابق روی داده است. طی دو دهه ی اخیر تحولاتی در چکسلواکی، گرجستان، اوکراین و قرقیزستان صورت گرفت که در نتیجه ی آن، رژیم حاکم، بدون خون ریزی و خشونت، دگرگون گردید. جابه جایی قدرت د...

در خفقان و وحشت سیاسی و اجتماعی دوران حسنی مبارک در مصر، بودند کسانی که قد علم کردند و پرچم نیم افراشته و یا به عبارتی دقیق تر، پرچم شکست? آرمان خواهی، استکبار ستیزی، اصول گرایی و وطن دوستی عربی را بر افراشته و داد سخن از وطن بر باد رفته و آرمانها و ارزشها و اصول فراموش شد? انسانی و اسلامی سر دادند و انگشت اتّهام خود را بی واهمه، متوجّه وی و دولتهای وقت آمریکا و اسرائیل نمودند. بی تردید، نقش ب...

«تحولات عربی» نه تنها سبب بروز تحولات اجتماعی- سیاسی قابل ملاحظه در کشورهایی  که در آن  انقلاب رخ داده،‌ گردید، بلکه معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی را نیز با تغییرات ملموسی مواجه کرده است. در این بین، روسیه با تأکید بر دستکاری هدفمند این تحول از سوی غرب با اهداف ژئوپلیتیکی- امنیتی جهت تغییر بلندمدت نقشه خاورمیانه به ضرر سایر بازیگران از جمله مسکو است، بر آن شده تا ...

انقلاب اسلامی ایران به مثابۀ انقلابی فرهنگی، تقدم روابط فرهنگی بر دیگر انواع روابط بین الملل را بر نظام ج.ا.ایران فرض می کند. ازسوی دیگر، برقراری روابط حسنه با کشورهای اسلامی و همسایه، از دیگر اولویت ها و ضرورت های دستگاه دیپلماسی کشور محسوب می شود. به این ترتیب دیپلماسی فرهنگی به مثابۀ برجسته ترین کنش ج.ا.ایران در سیاست خارجی، در ارتباط با کشورهای همسایه، اهمیتی فزون تر می یابد. در تحقیق حاضر،...

چکیده امروزه یکی از بحث‌های مهم بین‌المللی، تحولاتی است که در منطقه خاورمیانه رخ داده است. تحرکاتی موسوم به بهار عربی که از بیداری ملت‌ها برای دستیابی به حق و حقوق خود و انجام اصلاحات در برابر حکومت‌های بعضاً دیکتاتور مآب نشأت گرفته است. یکی از این تحولات، بحرانی است که کشور بحرین را درگیر خود کرده است. موج بیداری اسلامی و کشیده‌شدن دامنه آن به کشور بحرین، اوج رقابت دو الگوی شی...

کشور عراق در آغاز قرن بیستم میلادی بخشی از امپراتوری عثمانی و متشکل از سه ایالت بغداد، بصره و موصل بود. مهم‌ترین حادثه در آن دوره پیدایش جنبش ملی‌گرایی عرب، نهضتی فراگیر و منادی وحدت اعراب بود. در عراق جنبش ملی عرب بر اثر عواملی چند شکل گرفت. این پژوهش با روش تحقیـق توصیفی‌ تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از راه منابع کتابخانه‌ای سامان یافته است و به دنبال پاسخ به این سؤالات است که جنبش ملی عرب د...

هدف مقاله، تبیین ریشه های شکل گیری «توسعه بومی مستقل» در ایران بعد از انقلاب و عدم شکل گیری این قِسم از توسعه در کشورهای عربی خاورمیانه بر پایه مقایسه نقش آموزه های فقه سیاسی مذهب شیعه و اهل سنت در مواجهه با مستحدثه تمدن غرب است. مبنای نظری و روشی این مقاله، چارچوب تحلیلی ـ مفهومی وِبر در مطالعه نقش دین در دگردیسی های کیفی است. بازسازی نوع مثالی نظریه های فقه سیاسی شیعه و اهل سنت در برهۀ مورد نظر...