بیان مسئله: تغییر جهت معماری ایران در اوائل قرن حاضر می‌تواند مولود عوامل مختلفی باشد و یکی از آن‌ها مشاهدۀ مستقیم کشورهای توسعه‌یافته‌تر آن زمان بوده است. این مشاهدات از حیث معماری و شهرسازی نیز تأثیرگذار بوده‌ و بر ذهنیات معمارانه و شهری ایرانیان اثر گذاشته‌اند.هدف: هدف این مقاله بازخوانی و دسته‌بندی داوری‌های تمجیدآمیز ایرانیان دربارۀ معماری و شهرهای اروپایی در سفرنامه‌های فرنگ اواخر د...

مطالعه و بررسی فرهنگ اقوام مختلف می تواند به طراحان شهری در جهت طراحی و ارائه فضاهای شهری باهویت، مناسب و مطلوب در دیار اقوام مذکور یاری رساند. توجه به بناهای قدیمی و ریتم و سبک و معماری ابنیه مذکور، همچنین بررسی موسیقی، رقص، پوشاک و رنگ در یک فرهنگ و استخراج عوامل مشترک مشابه در فرهنگ مذکور، نتایجی را در برخواهد داشت که با جمع بندی و هم پوشانی با یکدیگر اصول معینی را جهت طراحی یک بدنه یا فضای ...

در دهۀ اخیر، نگارش آثار تفسیری تاریخی درخصوص معماری معاصر ایران و دوران مدرنیزاسیون، رشد چشمگیری کرده است. عدم تفکیک چارچوب های متفاوت استدلال و تحلیل، توسل به گونه های ناهمخوان تحلیل و توجه نکردن به معیارهای استناد در پارادایم های مختلف تحقیق، موانعی را در برابر علمی بودن این پژوهش ها و اعتبار آن ها ایجاد کرده است. تبیین ساختاری این معضل، هدف این نوشتار است. در این مقاله، ابتدا رویکردها و مبان...

در سال های اخیر و به دلیل ناکارامدی معماری مدرن در پاسخ گویی به تمامی نیازهای انسانی، توجه دوباره به معماری بومی و الگوهای آن- به عنوان الگویی پاسخ گو به تمامی جنبه های زندگی انسان و مشترک میان مردم یک زمانه- و تولد مجدد آن در دستور کار برخی از نظریه پردازان و معماران در سراسر جهان قرار گرفت. با این وجود معماری بومی در فرهنگ و جامعه امروز ایران، هنوز نتوانسته جایگاه خود را به عنوان یک ضرورت در ...

الگوی فضایی چلیپا یکی از الگوهای فضایی غالب در معماری ایرانی و به خصوص در معماری مناطق کویری در یزد می‌باشد که در طول زمان تغییر و تحولات بسیاری را در درون خود داشته‌است. این الگوهای فضایی که حاصل تجربه‌های عقل تاریخی بوده در گذر زمان آزمون و خطاهای بسیاری را در درون خود پذیرفته است و به‌عنوان یکی از الگوهای پایدار در معماری ایرانی به حساب می آید. این الگوی فضایی واجد قابلیت های بسیاری هم از من...

از عوامل مؤثر در شکوه و زیبایی معماری ایران، به ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایش بناها می توان اشاره کرد. در این میان، مسجدـ مدرسۀ آقابزرگ و مسجدـ مدرسۀ امام خمینی از شاهکارهای معماری دورۀ قاجار در شهر کاشان، از لحاظ تزیینات و به خصوص نقوش کاشی کاری حائز اهمیت هستند. بررسی و مطالعه در نقوش کاشی کاری این دو بنا می تواند باعث بازشناسی هویت فرهنگی این دو بنا شود. با توجه به خلأ نسبی علمی ـ ت...

اوقات فراغت، عرصه اجتماعی نوینی است که در بستر مدرنیته، تغییرات فرهنگی اجتماعی معاصر و رشد فرهنگ مصرف گرایی، معنا و اهمیت یافته است. گذران اوقات فراغت، یکی از مهم ترین حوزه­های عملکردی در شهرها محسوب می­شود. هدف از نگارش این پژوهش، تحلیلی بر الگوهای گذران اوقات فراغت در شهر کرمانشاه می­باشد. نتایج نشان داد که بین اوقات فراغت، دسترسی به زیرساخت­های شهری، جاذبه فرهنگی- اجتماعی، جاذبه­های تاریخی و...

امروزه با پیشرفت های صورت گرفته در فناوری تسلیحات و تجهیزات نظامی، مناطق مسکونی شهری بیشتر در معرض خطر تهاجم قرار گرفته است. از مهم ترین عوامل افزایش دهنده تلفات انسانی در حملات نظامی به مناطق شهری، معماری غیراستاندارد و غیرمنطبق مساکن با اصولی همچون مکان گزینی و جانمایی بهینه ساختمان، پراکندگی مناسب بنا، رعایت اصول اختفاء، استتار و فریب، درجه مرمت پذیری بالای ساختمان و معماری داخلی ساختمان در ...

هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل نقش معیارهای مؤثر در توسعه فیزیکی ناموزون شهر پیرانشهر و اثرات زیست محیطی آن بر نواحی پیرامونی بر شکل­گیری سکونت­گاه­های غیررسمی در مناطق حاشیه شهر است که با بررسی الگوهای فضایی ـ زمانی و فرآیندهای رشد شهری پیرانشهر از سال­های 63 تا 93 می­باشد. بنابراین با استفاده از تصاویر ماهواره­ای سنجش از راه دور، GIS، معیارهای فضایی و مدل رگرسیون لجستیک در نرم­افزار ادر...