یکی از انواع لقب های آشنا ولی ناشناخته در زبان فارسی واژه هایی است ‏که از یک پیشوند نسبت خانوادگی مثل «خاله»، «عمو»، «عمه»، «بابا» و مانند ‏آن ها و یک صفت یا حالت ساخته می شود که دلالت بر شخص یا موجودی دارد که ‏صاحب آن صفت است. ‏ غور و استقصا در ساختار این القاب نشان می دهد که شباهت تام به ‏کنیه های عربی دارد و از هر جهت استعداد ارائه‏ی یک فرایند ساخت واژی قیاسی، ‏برای تولید واژه، با هدف پاسدار...

در این مقاله «نقش کنیز» یا هنجارهای رفتاری مورد انتظار از کنیزان در دوره میانه بررسی شده است؛ و فرض بر آن است که نام گذاری نخستین پدیدار «نقش کنیز» است و رابطه علی و معلولی میان «نقش کنیز» و نام گذاری کنیزان وجود دارد. بر این اساس در این نوشتار ابتدا نام های کنیزان ذیل عنوان های « کنیززیبایی زنانه و ویژگی های ظاهری، نام های محبت آمیز، نام های سخیف، نام های برگرفته از پیشه،ارزش های اخلاقی و القا...

اقتباس از شعر جاهلی، محدود به پارسی سرایان قرن­های چهارم و پنجم نمی‌شود، بلکه شاعران قرن­های ششم و هفتم و بعد از آن نیز، با تغییر رویکرد، به بهره­گیری از آن پرداخته­اند. خواجوی کرمانی، شاعر مشهور قرن هشتم، با دو رویکرد متفاوت به تأثیرپذیری از شعر جاهلی پرداخته­است؛ اول اینکه وی در زمینه‌ی ایستادن وگریستن براطلال و دمن، خطاب به ساربان، وصف سفر، و به ویژه، بیان فراق و غم هجران در کوچ یاران، با رو...

در حوزه معارف قرآنی یکی از مباحث اختلاف بر انگیز بین مفسران قرآن، حمل آیات خطاب بر زبان تمثیل (نمادین) یا زبان حقیقت است. از این نمونه می توان به آیه "ثُمَّ استوى اِلىَ السَّماءِ و هى دُخانٌ فقالَ لَها و لِلارضِ أئْتیا طَوعاً اَوکَرها قَالتا اَتینا طائِعینَ "(11، فصلت) اشاره نمود که برخی از مفسران آن را بر زبان حقیقی و بسیارى ایشان از مفسران متقدم و چه مفسران کنونی با ذکر دلایلی آن را بر زبان نمادین حمل کرده‌اند. این...

این مقاله، به بررسی و توصیف ساختار و نشانه‌های نمایشی منظومه‌ی درخت آسوریگ‌ می‌پردازد؛ مناظره‌‌ای منظوم میان یک بز و یک درخت خرما از اصل پارتی و به خط پهلوی کتابی که تنها نمونه‌ی فابل به شکل مناظره در زبان‌های ایرانی میانه غربی است. این متن، شباهت ساختاری انکارناپذیری با متن‌های مناظره‌ای بین‌النهرینی دارد که در جشن بهاری سال نو بین‌النهرین (اکیتو) به صورت نمایشی اجرا می‌شده‌اند. در این منظومه...

چکیده صلح شعاری است که از غایت های علم سیاست محسوب می شود. برای این که صلح از حالت شعاری بیرون بیاید و در واقعیت عینی و وجوه اجتماعی و سیاسی عملیاتی شود نیاز به تکنیک دارد. امام علی (ع) یکی از بزرگان و اندیشمندان اسلامی است که در نامه اش به مالک اشتر، کارگزار خود، شیوه های اجرایی و کاملاً عملی برای رسیدن به صلح را ترسیم می کند. در این پژوهش بر شش تکنیک راهبردی امام علی (ع) در اندرزنامه به مالک ...

انوری استاد قصیده‌سرایی و به‌ گفتۀ آذربیگدلی یکی از سه پیامبر شعر فارسی است. پژوهش حاضر براساس تحلیل اصطلاحات شعر و شاعری در دیوان وی با توجه به کتاب‌های بلاغی موجود و مطابق الگویی است که شاعر در دیوان خویش ترسیم کرده است. بنابراین، هدف از شعر و شاعری، تلقّی از شعر، لفظ و معنی، زبان، پسند، موارد اقتدار در سخنوری، موسیقی، لوازم شاعری از نگاه انوری بررسی و نظریات او در باب شعر و شاعری تبیین شده اس...

   بررسی اوصاف و القاب اهل بیت علیهم السلام به صورت کامل در جامعه امروزى ضرورتى اجتناب ناپذیر است. به ویژه آنکه در طى سالها، همواره سعى دشمنان در تحریف و نابودى آن بوده است. نگاهی به زندگانی، تربیت، اخلاق و صفات عالیه حضرت زینب(س) به خوبی می­تواند شأن و عظمت بی­نظیر و تحسین برانگیز ایشان را در اذهان زنده ساخته و بویژه برای زنان مسلمانی که قصد پیمودن راه ایشان را در مسیر زندگی و اعمالشان دارند، ...

اسراییل از القاب حضرت یعقوب(ع) می‌باشد که در قرآن کریم(آل عمران/93) فقط یک بار از آن حضرت با نام اسراییل یاد شده است.اسراییلیات اصطلاحی است که علمای اسلامی به عقاید و داستان‌های خرافی که از ناحیه علمای تازه مسلمان اهل کتاب، بویژه یهودیان از قرن اول هجری در میان مسلمانان رواج یافت، اطلاق کرده‌اند.این داستان‌های جعلی و ساختگی اغلب، متوجه انبیای الهی است.پس از حضرت آدم(ع) بیشترین اسراییلیات و افسا...