هدف این مقاله ارائه تصویری از تعامل و همگرایی جامعه شناسی و اقتصاد در رویکرد نهادگرایی به توسعه است و قصد دارد ابعاد گوناگون این دستگاه نظری را در تبیین توسعه نشان دهد. در این مقاله، ابتدا با بررسی تعریف نهاد، دیدگاه میردال به نهادگرایی و توسعه آورده شده سپس سیر رشد و تکمیل مکتب نهادگرایی ذکر شده و سرانجام نگرش این مکتب به توسعه اقتصادی آورده شده است. می توان گفت که نهادگریان، توسعه را با نگاهی...

تاریخ گنج شایگان تجربه بشری است و مکتب تاریخی یکی از مکتبهای دگراندیش اقتصادی است که با انتقاد از آموزه های مکتب کلاسیک، تاریخ و بررسی عینی را وسیله تجدید بنای تمام دانش اقتصاد قرار داد. مهمترین نقدهای مکتب تاریخی به مکتب کلاسیک عبارتستاز: جهان روایی، روانشناسی ناقص مبتنی بر خودخواهی و افراط در روش قیاسی. روش  تاریخی از یک سو در جدال با روش مکتب اتریشی قرار دارد و از سوی دیگر زمینه ساز ظهور مکت...

تغییر و تحولات رخ‌داده در کیفیت زندگی مردم کشورهای توسعه‌یافته جهان را باید مرهون برنامه‌ریزیهای صحیح و شایسته گردانندگان اقتصاد این کشورها دانست. بی‌گمان با واگذاری همه امکانات کشور و دادن اختیار قانونگذاری و تعیین تکلیف برای همه به دست گروهی به عنوان گردانندگان جامعه، انتظار براین است که اقتصاد ملی به گونه‌ای راهبردی شود که هرآینه رفاه اقتصادی و شرایط زندگی مردم بهبود یابد. براین‌اساس، بررسی...

تأثیر نرخ ارز در تراز تجاری یکی از موضوع‌های پایه‌ای و درعین‌حال بحث‌برانگیز در حوزة اقتصاد بین‌الملل است؛ به‌طوری‌که تغییرات نرخ ارز موجب بروز آثار متفاوتی در حجم تجارت یک کشور در کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌‌شود. اثرهای متفاوت نرخ ارز در کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌تواند مسیر زمانی تغییر در حساب جاری را به‌صورت منحنی J شکل دهد. در این مقاله، روابط تجاری ایران با سایر نقاط جهان با رویکرد تراز تجاری کل ب...

جریان های فعال در اقتصاد ایران معاصر را بایستی سه جریان اقتصاد اسلامی، اقتصاد بازار و اقتصاد نهادگرا دانست. این سه جریان با تکیه بر مبانی فلسفی خود که متشکل از جهان بینی، ایدئولوژی و شناخت می باشد، از یکدیگر متمایز شده و به ایفای نقش در اقتصاد ایران پرداخته اند. در بین این جریان ها می توان، جریان اقتصاد نهادگرا و جریان اقتصاد بازار را از لحاظ مبانی فلسفی متأثر از دوگان های خارجی شان دانست. از ج...

در عصر جهانی شدن، علیرغم پیشرفت های چشمگیر اقتصادی و رفاهی و تأثیرات سازنده جهانی شدن بر شیوه زندگی بخشی از جامعه بشری، همچنان بخش عظیمی از جمعیت جهان در منتهای فقر و تنگدستی به سر می برند. جهانی شدن از یک سو باعث ارتقاء روزافزون سطح زندگی در کشورهای پیشرفته صنعتی شده است و از سوی دیگر موجبات رکود و عقب ماندگی هر چه بیشتر بسیاری از کشورهای فقیر، به ویژه در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین را فراهم ...

اقتصاد مقاومتی به عنوان ایده­ای سوی حضرت آیت­الله خامنه­ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح شده است  که نقش بسیار مهمی در تدوین الگوی اقتصادی نظام اسلامی در شرایط مختلف از جمله شرایط تحریم ایفا می­کند. از این منظر، توجه به مؤلفه‏های اصلی اقتصاد مقاومتی می تواند به عنوان راهکاری برای رفع مشکلات داخلی تلقی شود و علاوه بر آن، زمینه­ساز تبدیل شدن جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک الگوی مطلوب برای نظام­ه...

معدن مس سرچشمه دومین معدن روباز جهان، از بزرگ‏ترین مجتمع‏های صنعتی- معدنی جهان و بزرگ‏ترین تولید‌کنندۀ مس در ایران به شمار می‌رود. این مجتمع نقش مهمی در اقتصاد ایران دارد. در این مجتمع همراه تولید مس، حجم عظیمی از مواد آلوده‌کننده تولید و وارد محیط می‌‌‌شود. عمده‏ترین مادۀ آلوده‌کنندۀ منتشرشده از این مجتمع، گاز SO2 است. بر اساس اندازه‌گیری‌‌های سازمان محیط‌زیست استان کرمان، غلظت گاز SO2 منتشرشد...

نوشتار حاضر ضمن نقد، ارزیابی و تحلیل مفهومی نظریات معطوف به انتخابات و رفتار انتخاباتی در پاسخ به این سوال که در جمهوری اسلامی رفتار انتخاباتی شهروندان با کدامیک از سه دسته الگوی نظری جامعه شناسی، اقتصاد سیاسی و روانشناسی سیاسی قابل تبیین است بر این فرضیه تاکید دارد که رفتار انتخاباتی پدیده‌ای زمان پرورده، زمینه پرورده و مکان پرورده است. بدین خاطر نمی‌توان به فرا نظریه‌ای جهان شمول دست یافت که ...

شناخت توان کشور در بخشهای رقابت‌پذیر و غیر رقابتی می‌تواند به برنامه‌ریزان و سیاستگذاران کشور کمک نموده و در نهایت دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی را محقق نماید. مجمع جهانی اقتصاد گزارش سالانه رقابتپذیری جهانی را با استفاده از داده‌های کشورهای جهان ارائه می‌دهد. در این گزارش، شاخص و رتبه رقابت‌پذیری برای کشورهای جهان اعلام می‌شود. براساس گزارش سالانه مجمع جهانی اقتصاد (2013-2012) کشورهای سوئیس،...