پژوهش حاضر در پی ارائه‌ی "نظریه عدالت سیاسی" در اندیشه‌ی سیاسی خواجه نصیرالدین طوسی است و این مهم را در قالب روش تحلیل گفتمان بررسی خواهد کرد. خواجه نصیر در ساماندهی این مسأله براساس اصول مذهب شیعه - به‌ویژه "عدالت" و "امامت" - پیش رفته و برمبنای عدل الهی در نظام تشریع و قاعده‌ی لطف، به امام یا رئیس اول مدینه مشروعیت داده و او را عامل جاری‌شدن عدالت سیاسی و اجتماعی محسوب کرده است. بدین‌ترتیب "ا...

مسئلة شر یکی از مهم‌ترین انتقاداتی است که امروزه باور عقلانی به وجود یک خدای خیرخواه، عالم مطلق و قادر مطلق را به مخاطره می‌اندازد. لیندا زاگزبسکی از جملة فیلسوفان معاصری است که تلاش دارد با نگاه تازه‌ای، به حل این مسئله بپردازد. او با پیش‌کشیدن «نظریة انگیزش الهی» نشان می‌دهد که خداوند سرچشمة وجودی تمام خوبی‌هاست و انگیزه‌های او به لحاظ وجودی و متافیزیکی پایة تمام اوصاف و ارزش‌های اخلاقی‌اند. ...

چکیده اندیشمند شهید سید محمد باقر صدر بر مبنای باور به توحید، عدل و کرامت انسان، سه اصل حاکمیت مطلقۀ خداوند بر جهان، آزادی انسان و در نتیجه ضرورت تدبیر سرنوشت جمعی انسان به دست خودش را استنتاج می کند. اما نتیجۀ پذیرش این سه اصل، باور به خلافت و جانشینی انسان در زمین از سوی خدا ست، که بعد سیاسی آن از طریق تشکیل «دولت» در جامعۀ بشری به عنوان ضرورتی انکارناپذیر صورت می گیرد. بر این مبنا پرسش اصلی ...

اصل دعوت در اسلام که به معنای رساندن، تبلیغ و یا ابلاغ پیام وحی و فرامین الهی به همه افراد بشراست؛ جایگاهی رفیع در دیپلماسی اسلام به خود اختصاص داده است. پیامبر اسلام از سال ششم هجرت شروع به اجرایی کردن اصل دعوت با نگاشتن نامه هایی به امپراطوری ها و قدرت های پیرامونی خود کرد. در ایران پس از شکل گیری جمهوری اسلامی یکی از مؤلفه های مهم تأثیرگذار و تقریباً ثابت در تمام نشست های بین المللی، منطقه ای...

بعثت پیامبران سرآغاز فصل جدیدی از زندگی پرتلاطم بشر است و بعثت پیامبر اکرم، صلّی الله علیه و آله و سلّم، به عنوان خاتم انبیا عالی‌ترین موهبتی است که پروردگار عالمیان به بشر ارزانی داشته تا از رهاورد آن، جان‌ها از پلیدی شرک و بت‌پرستی زدوده شود و با تربیت نفوس در پرتو تعالیم کتاب آسمانی و معارف دینی، قسط و عدل در جامعة انسانی حکفرما شود و آدمی به عروج بر فراز آسمان عبودیت و کمال نایل آید ...

درآیین مقدس اسلام ، علم ، عالم ، معلم ، متعلم ، ارزش و اهمیتی فوق العاده دارند ! ... (2)رسول اکرم از آغاز بعثت بمنظور تکامل روح و تعالی ایمان و اندیشه ، مسلمانان را با الهامات الهی و آیات قرآنی به جانب علم و تقوی و فضایل انسانی رهنمون شد و با استناد به آیات الهی به همگان یاد داد : نخستین معلم خداوند است : الذی علم با لقلم ، عّلم الانسان مالم یعلم ...(3) نوشتن را به آدمیان آموخت و آنچه نمی دانستن...

مسئله پلورالیسم دینی از موضوعات جدید کلامی بوده و توجه اندیشمندان و دانشمندان مختلف را به خود جلب نموده است و آنچه در این نوشتار ملاحظه می نمائید، رساله دکتری است که در رشته تفسیر تطبیقی (الهیّات) به رشته تحریر در آمده و در یک مقدمه و چهار بخش تنظیم و تدوین شده است. در این رساله موضوع پلورالیسم دینی در دو نوع «پلورالیسم حقانیت» و «پلورالیسم نجات» مورد بررسی قرار گرفته است. منظور از «پلورالیسم ح...

متفکران فلسفه‌ی سیاسی غرب بر این باورند که اصلِ "اراده‌ی خودبنیان" به‌عنوان شاخصِ ارجمندی انسان به‌مثابه موجودی عقلانی که حق دارد در مورد سرنوشت خویش تصمیم‌گیری کند، تنها در سایه‌سار دموکراسی ظهور می‌یابد؛ چراکه اراده‌های خودبنیان، تنها معیار وضع قوانین و مشروعیت نهادهای اجتماعی و سیاسی در دموکراسی است. این نوشتار با شیوه‌ی اسنادی ـ تحلیلی اصل اراده‌ی خودبنیان در اندیشه سیاسی امام خمینی، به‌عنوان...

کانت، دین را بر ستون اخلاق استوار می‌کند و در رسالۀ «شکست کل تلاش‌های فلسفی در خصوص مسئلۀ عدل الهی»، ضمن ارائۀ تفسیر اخلاقی از شخصیت ایوب (ع)، وی را نمایندۀ «تئودیسۀ اصیل» می‌خواند. اما نزد کی‌یرکگارد، ایمان، سنتزی است از تز (طلب) و آنتی‌تز (ترک). این فرآیند را در «ترس‌ و لرز»، در ماجرای قربانی کردن اسماعیل (ع) می‌توان ادراک کرد. کی‌یرکگارد معتقد است که ایمان، بازداشتِ اخلاق است. یعنی تسلیم در ب...

شاهنامة فردوسی مجموعه‌ای دلپذیر از معارف ارزندة بشری است. دامنة این معارف آنچنان گسترده است که این اثر بزرگ را از زمرة آثار حماسی محض فراتر برده و آن را به دایرةالمعارفی از اخلاق، علم و دانش، تعلیم و تربیت، عدل و داد تبدیل کرده است. با اندک تأملی در شاهنامه، تأثیر تعلیمات ادیان الهی را در آن در می‌یابیم اما آنچه در این زمینه بیشتر جلوه‌گری می‌کند، پیوند بسیار عمیق شاهنامه با مبانی اسلام و بهره‌...