بررسی وضعیت همکاری گروهی نویسندگان مقالات در مجله مطالعات زبانی و بلاغی هدف مقاله حاضر است. پژوهشگران با کمک شاخص‌های علم‌سنجی به بررسی ضریب همکاری گروهی نویسندگان مجله مطالعات زبانی و بلاغی در طی بازه زمانی انتشار اولین شماره تا پایان سال 1396 پرداخته‌اند. یافته‌های پژوهش نشان داد طی سال‌های موردبررسی، در مجله مطالعات زبانی و بلاغی نسبت نویسندگان به مقاله،8/1</em...

چکیده ارتباطات از مباحث مهمّی است که موضوع بحث اغلب رشته‌های علوم انسانی است و از این میان، بلاغت در ارتباط کلامی با تکیه بر قرآن از بحث‌های پرارزش بلاغی، ادبی و قرآنی است که در این مقاله مورد پژوهش قرار گرفته است. ارتباطات در زندگی انسان از اهمیّت بسیار بالایی برخوردار بوده، به طوری که از ابتدا پیامبران الهی در آموزه‌های دینی خود به آن پرداخته‌اند و چگونگی برقراری ارتباط با دیگران را شرح داده‌ان...

این نوشتار تحت عنوان "إعراب و بلاغت نهج البلاغه (خطبه 131تا پایان خطبه 142)" با واکاوی ساختار نحوی و بلاغی سخنان امیربیان (علیه السلام)، تأثیر این دو مهم را در فرآیند فهم کلام حضرت و دستیابی به مقصود سخنان آن بزرگوار، بررسی نموده است. ابتدا با إعراب خطب در دو بخش مفردات وجمل، به بررسی چگونگی به کارگیری واژگان در ساختار خطب پرداخته که حاصل آن استخراج شاخص های إعرابی است که دربخشی جداگانه گردآو...

چکیده اساسا کتاب نهج البلاغه دستاورد تلاش های علمی سید رضی در گرد آوری سخنانی از امیر مومنان است که از نظر جنبه های بلاغی و ساختارهای نحوی و ادبیاتی هنرمندانه تر و ظریف تر از سایر سخنان آن حضرت است. از این رو فهم درست و شایسته سخنان این کتاب ارزشمند متوقف بر فهم نکات بلاغی و قوانین ادبیاتی ای است که آن حضرت در این گفتارها به استعمال آن مبادرت ورزیده اند. این نوشتار تحت عنوان "اعراب و بلاغت ن...

کلام امام علی× سرشار از انواع تکنیک‌های متنوع بلاغی است. از این میان تکرار به‌عنوان ابزاری مؤثر در جلب توجه مخاطب و انتقال معانی مورد نظر، جایگاه ویژه‌ای دارد. در پژوهش حاضر نگارندگان ضمن بیان آرایه تکرار و جایگاه آن در نقد قدیم و جدید، به انواع آن از نظر نحوی و بلاغی اشاره کرده‌اند و نمونه‌هایی از تکرار در حکمت‌های نهج البلاغه را استخراج کرده و ضمن اشاره به نکته‌های نحوی یا بل...

شاعران، اعلام جغرافیایی را دست‌مایه مضمون‌سازی و آرایه-پردازی نموده‌اند و همواره به شیوه‌های گوناگون در شعر خود دست به خلق تصاویر زیبای شعری زده‌اند و یا اینکه با روش-های مختلف شگردهای بلاغی گوناگون آفریده‌اند.یکی از این روش‌ها خلق تصاویر شعری با استفاده از شگردهای بلاغی و بهره‌گیری از اعلام جغرافیایی است. سنایی و بدر چاچی از جمله شاعرانی هستند که در قصاید خود از این شیوه‌ها بهره برده‌اند. در ا...

نعت در اصل برای توضیح و تخصیص منعوت می آید، ولی گاهی از غرض اصلی خود خارج شده و مجازآ در اغراضی چون مدح و ثنا، ذم و نکوهش، ترحم، تعمیم، ابهام، تفصیل، بیان حقیقت و ماهیت موصوف، کشف و تأکید بکار می رود. نگارنده در این مقاله، کوشیده است با استفاده از منابم معتبر نحوی و بلاغی، اغراض مجازی و بلاغی نعت رامورد بررسی قرار دهد.

موضوع حذف یک یا چند عضو از اعضای جمله های قرآنی، اهمیت ویژه ای دارد. چون از یک سو جنبة بلاغی دارد و از سوی دیگر موجب اختلاف در ترجمه ها گردیده است. ما در این گفتار کوشیده ایم به سؤالهای زیر پاسخ گوئیم: حذف یعنی چه؟ چگونه حذف می تواند در قرآن کاربرد بلاغی داشته باشد؟ به یاری چه معیارهایی می توان محذوف را تعیین نمود؟ آیا وظیفة مترجم هنگام مواجه شدن با مواضع حذف، ذکر است یا خیر؟ آیا در مواضع حذف، ...

      نظریه نظم از نظریات بنیادین بلاغی است که از دو کتاب ارزشمند عبدالقاهر جرجانی؛ دلائل الاعجاز و اسرار البلاغه بر آمده است  مؤلفه های معنا شناسی تأمل برانگیزی با تکیه بر این نظریه در زمینه های علوم قرآنی و ادبیات و شعر پدیدار گشته است. این جستار می‌کوشد به پرسش‌هایی نظیر: جرجانی چگونه توانسته با پیوند میان لفظ و معنا و تاکید ویژه بر ساختار درونی کلام چنین نظریه ای را در این گستره مطرح ...