قضاوت منصبی است مهم و از شئون نبوت، امامت، و فقاهت، که بازنگری علمی جایگاه زن در آن، با توجه به موازین شرعی، می تواند در حل چالش های فقهی، حقوقی، و اجتماعی راه گشا باشد.این نوشتار، با رد ادله مخالفان مرجعیت زن (ولایت افتا) درباره شرط ذکوریت، و نیز با تبیین دیگرگونی های سامانه قضایی قانونی و قضایی فقهی و اجتهادی، قضاوت زنان را در سامانه قضایی جاری در کشور، با توجه عدم اشتراط اجتهاد و مرجعیت در آ...

شیخیه نحله ای است که طی دو قرن اخیر در حوزه تفکر شیعی به‌وجود آمد. اصلی‌ترین محور تمایز آنها از شیعیان امامیه: معاد جسمانی، معراج پیامبر، چگونگی حضور امام غایب و دیدگاه ایشان پیرامون مقام ائمه^ است. شیخیه به‌ویژه شاخه کرمانی، آل‌ محمد| را حقیقت مشیت الهی‌، خالق وعلل اربعه آفرینش می دانند. در این مقاله با روش تحقیق کتابخانه‌ای و مراجعه به منابع دست اول شیخیه (شاخه کرمانی) ضمن برشمردن مهم‌ترین اد...

اقرار در فقه و حقوق همواره مورد توجّه بوده است. در قانون مجازات اسلامی، قانونگذار به کرّات از اقرار به ارتکاب جرم به عنوان یکی از ادله اثبات جرم سخن گفته است. این دلیل در مقایسه با سایر ادله اثبات جرم، همزمان می تواند به عنوان بهترین و بدترین دلیل شناخته شود. بهترین دلیل است از این جهت که دادرس می تواند بر اساس آن و بدون هیچگونه تردیدی راجع به رفتار و مسؤولیت متّهم اظهارنظر نماید؛ از اینرو، در حقو...

داوری در رفع بسیاری از اختلافات تجاری بین المللی نقش موثر و کلانی را در اقتصاد جهانی ایفا می کند. اهمیت آن نه از این حیث که تنها حجم کار دادگاههای دولتی را کاهش میدهد، بلکه به جهت انعطاف پذیری آیین رسیدگی آن به دلیل پذیرای اصل حاکمیت اراده طرفین در اکثر زمینه های داوری از جمله تعیین قانون شکلی حاکم در داوری (آیین داوری) است. آیین داوری در بردارنده مقرراتی چون تشکیل مرجع داوری، انتصاب داور، زبان...

در این مقاله ابتدا مهم ترین ادله فلاسفه اسلامی برای اثبات حدوث نفس انسانی نقد و بررسی شده است. این ادله با دقت در مقدمات و لوازم، به وسیله اشکال هایی جدید و ابتکاری مورد خدشه قرار گرفته و این نتیجه به دست آمده است که هیچ یک از پنج دلیل مذکور قابل اعتماد و استوار نیست. سپس مهم ترین آراء مفسران درباره چگونگی و نحوه عالم ذر با تحلیل نقادانه بررسی شده است. به دو نظریه، علاوه بر اشکال های محمدحسین ط...

ازلحاظ فقهی و حقوقی، در دلالت ید بر ملکیت بحثی نیست؛ اما ید به‌تنهایی یقین‌آور نیست و در شهادت دادگاهی نیز یقین به موضوعِ گواهی امری ضروری است. از این‌رو، مسئلۀ چالش‌برانگیزی مطرح می‌شود. مسئله این است که آیا در مقام شهادت هم می‌توان با استناد به امارۀ ید به مالکیت شخص گواهی داد؟ تردید و آشفتگی نظریات فقهی در مسئله و نیز سکوت و خلأ نص خاص قانونی در مقررات ایران از یک سو، و نیاز نهادهای قضایی به ...

   یکی از مناصب حایز اهمیت اجتماعی، منصب قضاوت است که مرجع رفع مخاصمات بین مردم قرار می‌گیرد؛ در شریعت اسلام تصدّی این منصب بر کسانی که اهلیت دارند واجب است. مشهور است بین فقها که اخذ اجرت بر واجبات حرام می‌باشد. برای اثبات این حرمت به آیات قرآن تمسّک شده که استدلال به آنها تمام نیست. در کنار این آیات، برخی روایات در نکوهش اجرت بر قضاوت وارد گردیده که آن را سحت و حرام معرفی کرده‌اندکه می‌توان این...

چکیده رجعت در لغت به معنای بازگشتن است؛ و در اصطلاح مراد از آن زنده شدن و بازگشتن گروهی از مردگان، (مومنان خالص و کفار بسیار شرور) هنگام ظهور حضرت مهدی (عج) است تا نیکان با مشاهده دولت آن حضرت شادمان شوند و به فیض نصرتش مفتخر گردند؛ و انسان های شرور نیز با مشاهده دولتی که هرگز نمی خواستند غمگین گردند و به ذلت و خواری برسند و عقوبت و عذاب ببینند و به دست دوستان آن حضرت کشته شوند. در اثبات رجعت،...

تحول نظام های حقوقی در جوامع پیشرفته و در بخش قواعد اثبات دعوا با هدف رسیدن به قضاوت واقعی و تحقق عدالت به سمت توسعه ی اختیارات قضات برای کشف واقع و نه صرفاً فصل خصومت صورت گرفته و مهم ترین ابزار برای وصول به این هدف امکان ارزیابی ادله اثبات دعوا توسط دادرسان می باشد. ارزیابی دلیل به معنی قضاوت در مورد ارزش و شایستگی هریک از ادله است که این مفهوم نیز در ارتباط با هر دعوا و به تبع مجموعه ی شرایط ...

چکیده اختیار دادرس کیفری درارزیابی ادله،نقش وقدرتی است که به قاضی کیفری داده می شودتاآزادانه تمامی ادله مطروحه درپرونده را برای کشف حقیقت، مورد ارزیابی قرار دهد با این هدف که اگربرای وی قناعت قضایی مبنی برارتکاب جرم توسط متهم حاصل شد،نسبت به صدورقرارمجرمیت یارأی محکومیت اقدام نماید.اصل اولی دردادرسی های کیفری،آزادی واختیار دادرس کیفری در ارزیابی ادله است مگر مواردی که استثناء شده باشد.مطالعه ...