علی­رغم دیرینگی ادبیات فارسی و عربی، ادبیات زنان سابقة چندانی در ایران و سرزمین­های عربی ندارد و باید اذعان داشت که برخی بسترهای مناسب برای رشد ادبیات بانوان و ارائة سروده­های ایشان که به مسائل زنان بپردازد و بیان­کنندة احساسات زنانه باشد، بعد از انقلاب مشروطه در ایران و نهضت­های سیاسی و اجتماعی در کشورهای عربی فراهم آمد. از مهمترین نمایندگان ادبیات زنان در ایران، پروین اعتصامی و در کشور کویت، ...

ادبیّات فارسی که مهم ترین بعد هنر ایرانی است بستری مناسب برای عرضه شدن فرهنگ دینی به عنوانِ یکی از دستاوردهای معنوی بوده است. فرهنگ دینی به عنوان یکی از مهم ترین خرده فرهنگ ها تشکیل دهنده ی فرهنگِ کلّیِ جامعه ی ایران در پس از اسلام ، همانند دیگر اجزای پیکره ی فرهنگ ایرانی، بخش مهمی از درون مایه ها و عواطف شعر فارسی را به خود اختصاص داده است. درون مایه های دینی که از منبع قرآن کریم و حدیث شریف سرچشمه...

چکیده: انقلاب پدیده ای اجتماعی است که بر زندگی فردی و اجتماعی افراد یک جامعه تأثیر می گذارد و آن را دگرگون می کند. طبیعتاً ادبیات هم که بازتابی از اندیشه ها و عواطف مردم جامعه است نمی تواند از دگرگونی برکنار بماند. بنابرا ین، گونه ای از ادبیات به نام ادبیات انقلابی به وجود می آید که در خدمت انقلاب و آرمان های آن است و می کوشد شوروشعور انقلابی را با ساده ترین، تأثیرگذارترین و برانگیزاننده ترین ز...

بررسی گرایشهای اجتماعی درشعرهای پروین اعتصامی ونازک الملائکه، دو ستار? آسمان ادبیات عصر جدید، پروین اعتصامی تک ستاره آسمان ادبیات زنان ایرانی که در آفاق قله شعر فارسی می درخشد و در سوی دیگر در کشور همسایه نازک الملائکه شاعر عراقی که از نسل نو خاسته ی جدید عربی به شمار می آیدموضوع نوشته موردنظر می باشد. شناخت اینکه تمامی انسانهادارای احساسات مشترک هستند،واینکه دوشاعردربیان این احساسها،دردوکشور م...

مقاله ی حاضر، ضمن مروری بر جریان نقد ادبیات کودک و نوجوان ایران از مشروطه تا کنون، نشان داده است که این جریان هرچند رو به رشد بوده اما با رویکردی آسیب شناسانه، بیشتر بر دو قالب ویژه تاکید داشته است: نخست، ارائه ی فهرست کتاب های مناسب و دوم، نقدهای مفصل و تخصصی. این دو شیوه با وجود برخورداری از ارزش، کاربردهایی محدود دارند. از این رو نمی­توانند به تنهایی جریان نقد را مؤثر، فراگیر و نهادینه کنند....

جریان روشنفکری ایران پیش از پیروزی انقلاب مشروطه و در پی فرستادن دانشجویان ایرانی به اروپا و آشنایی آنان با مبانی و مفاهیم اندیشه مدرن زاده شد. یکی از ابزارهای طرح افکار جدید روشنفکران ایرانی نشر روزنامه بود. در این بین، روزنامه قانون که به دست میرزا ملکم خان در لندن منتشر می‌شد طیف مهمی از اندیشه‌های جدید را نمایندگی می‌کرد و بر جریان فکری در درون کشور بسیار تاثیر نهاد. میرزا ملکم خان در روزنا...

نهضت یا انقلاب مشروطه را به حق می بایسیتی یکی از مهم ترین تحولات سیاسی و اجتماعی ایران معاصر به حساب آورد پروفسور نیکی کدی محقق سرشناس تاریخ معاصر ایران معتقد است که انقلاب مشروطه را می بایستی یکی از نخستین تحولات عمده مدرن در آیا به حساب آورد او از این بابت ایران را پیشگام حرکت های ترقی خواهانه در میان ملل آسیا دانسته و معتقد است زمانی ایرانیان به دنبال این مقولات رفتند که شاید به جز هند روسیه...

شعر آیینی به گونه­ای از شعر متعهّدانه گفته می­شود که از جهت معنایی و محتوایی صبغه کاملاً دینی دارد و از آموزه­های وحیانی، فرهنگ عترت و ولایت سرچشمه می­گیرد. در شعر آیینی دورۀ مشروطه با توجه به شرایط زمانه، مضامین جدیدی همچون ستم­ستیزی، برقراری عدالت و نیز مبارزه با استبداد و  استعمار، تحت تأثیر نهضت عاشورا رواج می­یابد. شاعران آیینی­سرای این دوره نیز دو دسته هستند: یکی شاعرانی که در کنار مسائل دی...

شعر عصرمشروطه به دلیل پیشگامی در انعکاس جهان بینی ها وکیفیت تحولات عمیق مضمونی در عرصه های فکری، فرهنگی، سیاسی- اجتماعی در تاریخ ادبیات ایران،شعری پیشرو به شمار می آید.گرچه این نوگرایی در ظاهر می توانست راه هرگونه سنت گرایی را در پرداختن به انواع ادبی ببندد، به دلیل باورمندی شعرای سنت مداری چون ملک الشعرای بهار، ادیب الممالک فراهانی و فرخی یزدی به بهره گیری از ظرفیت های ادبیات کلاسیک، پیوستگی س...