جوامع ایران و ترکیه در نیمۀ نخست سدۀ بیستم میلادی شاهد تغییرات ژرف و گسترده‌ای در راستای نوسازی بودند که جنبه‌های گوناگون حیات فردی و اجتماعی ایرانیان و ترکان را تحت تأثیر قرار داد. مقاله حاضر با تحلیل روانکاوانۀ دو داستان کوتاه از دو چهرۀ شاخص داستان‌نویسی ایران و ترکیه، یعنی صادق هدایت (1903-1951م) و سعید فائق عباسی‌یانیک (1906-1954م)، به بررسی اثرات تغییرات اجتماعی بر شخصیت این دو نویسنده پر...

چکیده الادب المقارن، اثر محمد سعید جمال الدین، ازجمله آثار قابل توجه در موضوع ادبیات تطبیقی است که نخستین بار در 1990 منتشر شد. نویسنده مباحث را با رویکرد مکتب فرانسه و با تأکید بر ادبیات فارسی و عربی نگاشته است. اگرچه این اثر مشخصات کتاب درسی را ندارد، ولی با توجه به اهمیت مباحث آن و با عنایت به این که به عنوان کتاب کمک درسی قابل استفاده است، نقد و بررسی آن به منظور تبیین نقاط قوت و ضعف آن ضر...

در این رساله سعی کردم خوانشی شرق شناسانه از هزاران خورشید تابان خالد حسینی با استفاده از نظریات ادوارد سعید و شکلی جدید ازگفتمان شرق شناسی که اخیرا دغدغه ی بسیاری از فرهیختگان است ارا ئه دهم. مهمترین عوامل و خصوصیات شرق شناسی جدید برخورداری از منبعی بومی و آگاهی نسبی این گفتمان درباره ی نقص های خود است. گفتمان شرق شناسی نوین به جای نشان دادن تمایل مبرهن برای اشغال کشورها به تلاشی واضح جهت تسلط ...

تجدد دفاعی بازنمای تلاش متفکران اسلامی اوائل قرن بیستم برای رویارویی با تجدد و منطق شرق شناختی برآمده از آن در وضعیتی پسااستعماری است. این گفتمان از تجدد، با وارونه کردن ایده های مرکزی شرق شناسی ذیل مفاهیمی ازقبیل «پرسش از انحطاط و عقب ماندگی»، «تلقی ایده آلیستی از انحطاط و پیشرفت» و «برخورد گزینشی با تمدن غرب»، تلاش دارد اسلام را با مقتضیات منطق مسلط انطباق دهد و به مدد امر مدرن به دفاع از «ام...

چکیده نگارش کتاب در موضوع ادبیّات تطبیقی از سال 1948 در ادبیّات عربی آغاز شد. بررسی جریان­شناسانه این آثار نشان می دهد که این نگارش­ها فراز و نشیب­هایی را تجربه کرده است. کتاب مدارس الأدب المقارن، دراسه منهجیه نوشته سعید علّوش از کتاب­های تأثیرگذار در تاریخ نگارش­های ادبیّات تطبیقی است. نویسنده پس از نگارش کتاب مکوّنات الأدب المقارن فی العالم العربی (1986) به دلیل اهمّیّت مطالب گفته شده در آن کتاب، مط...

ادیبان و صاحب نظران را اعتقاد بر این است که ابوالعتاهیه (213 یا 209ـ30) خداوندگار و قافله سالار شعر زهد عربی است و اشعار زاهدانه ی او بر پیشانی شعر زهد عربی قرار دارد. ابداع و نوآوری او در اشعار زاهدانه، موجب تفاسیر مختلفی از سوی محققان شده است؛ چندان که گروهی، او را متأثر از حسن بصری، برخی او را وام دار اندیشه های مانوی و بودائی دانسته و عده ای از صاحب نظران نیز ریشه ی زهدیات او را در فرهنگ ای...

این پژوهش به بیان و بررسی تطبیقی الهیات سلبی از دیدگاه دو اندیشمند شرقی و غربی به نام قاضی سعید قمی و افلوطین پرداخته است. قاضی سعید بر مبنای مطلق و غیب الغیوب بودن ذات خدای متعال، او را بی اسم و رسم و غیرقابل شناخت می داند و معتقد است آن ذات نهان به گونه ای است که اعتبار هیچ کثرتی از جمله کثرت صفات در آن ممکن نیست و اسماء خدای متعال مرتبه ای از مراتب هستی و تجلیات آن ذات نهان اند که وجودشان بر...

کتاب روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن مهم ترین اثر به جا مانده از شیخ جمال الدین ابو الفتوح رازی است که به زبان فارسی نگاشته شده است. ایشان در این تفسیر علاوه بر ترجمه، بیان شأن نزول آیات و بررسی مفردات آن ها، به مناسبت موضوع به ذکر آرای فقهی خود پرداخته است. این ویژگی تفسیر مذکور را در زمره ی جامع ترین تفاسیر موجود قرار داده است که افزون بر پرداختن به مباحث تفسیری دارای صبغه ی فقهی نیز ...

0