فضیلت ها صفات مثبت شخصیتیِ پایداری هستند که در گذر زمان و براثر تجربه های به اشتراک گذاری شدۀ کودک با محیط طی مراحل تحولی در فرد به وجود می آیند، با استمرار و تکرار به عادت واره ها تبدیل و در شخصیت فرد نهادینه می شوند؛ ازاین رو، بنیانی برای اجتماعی فضیلت مدار می نهند. هدف این مقاله، مرور اندیشه های نظریه پردازان تحولی همچون پیاژه، کوشانسکا، ابن مسکویه و خواجه نصیر و عرضۀ شواهدی پژوهشی دربارۀ شکل...

افضلالدین مرقی کاشانی، ادیب، شاعر و فیلسوفی ذو ابعاد در تاریخ فرهنگ ایران و اسلام به شمار میآید. تنوع کمنظیر آثار وی و تضلع وی در فنون مختلف ادبی و حکمی، این متفکر برجسته را شایستۀ هرگونه توجهی کرده است. یکی از وجوه بااهمیت اندیش ۀ اصیل او، ورود او به حوزه فلسفۀ سیاسی و سنت سیاستنامهنویسی است. ساز و پیرایۀ پادشاهان پرمایه از بابا افضل کاشانی، رساله ای است مختصر در باب ماهیت حکومت و سیاست و شرای...

مقاله ی حاضر اشاره به روش اخلاقی حکمای اسلامی چون فارابی، ابن سینا، مسکویه، خواجه نصیر طوسی، نراقی ها و دیگران دارد که در کتاب های اخلاقی خویش روش تهذیب نفس را با روشی طبی بیان کرده اند که متأثر از طب سنتی است. همان طور که در علم طب برای بدن دو حالت صحت و مرض وجود دارد و ملاک صحت، اعتدال مزاج و ملاک مرض، خروج از اعتدال است، در علم اخلاق نیز برای روح دو حالت صحت و مرض در نظر گرفته می شود که ملاک...

دراین رساله اثری از نوشته های قدمایی از حکماء و متکلمین شیعه، مرحوم میرداماد معلم بزرگ مکتب اصفهان، از کنج عزلت کتب خطی کتابخانه ها بدرآمده و در معرض استفاده طالبان کلام و حکمت اسلامی گذاشته می شود . لازم به توضیح است کتاب "الصراط المستقیم" قبل از سال 1025 هجری قمری به درخواس شاگردان مرحوم میرداماد به رشته تحریر درآمده و به شاه عباس اول)1038 - 996(هدیه داده شده است . موضوع مورد بحث کتاب ، ربط ح...

قرون سوم و چهارم هجری از قرون سرنوشت ساز تاریخ ایران می باشد.دولتهای مختلفی به طور همزمان در این قرون بر نواحی مختلف سرزمین ایران حکومت می کردند.اما از بین آنها سلسله های سامانی و آل بویه توانستند خود را به قدرت اصلی صحنه رقابت های این قرن تبدیل سازند.در حالی که سلسله سامانی دوران طلایی خود را پشت سر گذاشته بود با سد محکمی چون سلسله آل بویه که به تازگی قدرت خود را در مناطق جنوبی و مرکزی ایران ت...

بحث شامل تمهید و دو فصل است که اهداف زیر را دنبال می کند: بررسی گسترش عربی به واسطه قیاس، معرب ودخیل ،ترادف، اشتراک لفظی، تضاد، نحت،ابدال لغوی واشتقاق اکبر درجهت تطبیق در کتب اربعه بررسی انواع ابدال و عواملش برای اثبات نقش آن در رشد و گسترش الفاظ که در این راستا اقوال موافقین مانند« ابن جنی» ،«محمد مبارک» ،« ابوعلی فارسی» و غیره و مخالفین مانند« ابراهیم انیس» و« ابراهیم سامرایی» بررسی شده اس...

رمان تاریخی و کوتاه «آن مادیان سُرخ‌یال» اثر محمود دولت‌آبادی، بُرشی از زندگی امرؤالقیس، شاعر عاشقانه‌سرای دوران جاهلی و شرح ماجرای یک خونخواهی قبیله‌ای ـ عاطفی است. نویسنده در قالب این رمان، یک شِبه افسانة تاریخی را با دنیای امروز پیوند داده است. از جنبة زبان روایت، این رمان با مایه‌ داشتن از نثرهای کلاسیک، از دیگر رمان‌های دولت‌آبادی متمایز شده است. زبان انتخابی او در این رمان، کاملاً با فضا و عص...

داستان سلامان و ابسال یکی از انگشت شمار داستانهای کهن فرهنگهای روی زمین است. دراین داستان رازآمیز نماد گونه، به پندارها و آرمانهای کهن آدمی اشاره ها رفته و برای به انجام رسیدن آنها ، راهها یی نشان داده شده و یبشنهادهایی در میان آمده امت . پندار و پروردن چنین در فضایی بیرون از زهدان مادر که از این رهگذر بتوان به نژادی برتر و جدا از جنس زن دست یافت ، یکی از موضوعهای این داستان است . ترکیب فشرده ا...

در قرن پنجم هجری همزمان با اوج گرفتن مباحث عرفانی و به تبع آن رواج روزافزون تألیفات متعدد در حوزة عرفان اسلامی، ابوالقاسم قشیری با دقت نظر خاصی که در اندیشه‌های عرفانی داشت، اثری برجا گذاشت که از همان زمان تألیف جایگاه خود را به دست آورد و اندکی بعد به فارسی نیز ترجمه شد. نخستین بار حدود نیم قرن پیش ترجمه رسالة قشیریه با انتساب به ابوعلی عثمانی، توسط فروزانفر تصحیح و چاپ شد. این اثر بخصوص با تو...

سابقه و هدف: برای موفقیت در محیط‌های کاری امروزی، مهارت‌های فردی نیاز است که برخی از آنها ذاتی است. مزاج یکی از ویژگیهای فردی است که ضمن ایجاد تفاوت در افراد، بر رفتار و توانایی آنان اثر می‌گذارد . مزاج در طب سنتی ایران مطرح شده‌است. این مکتب، انسان را فقط از بعد مادی نمی‌نگرد و تفاوت‌های فردی را زمینه‌ساز تقسیم کار اجتماعی می‌داند. بررسی نقش تأثیرگذار و تعیین‌کننده مزاج بر مجموعه مهارت‌های است...