در جنگ جمل بنی‏امیّه در کنار ام المؤمنین عایشه، طلحة بن عبیداللَّه و زبیر بن عوام رو در روی سپاه خلیفه‏ی وقت، علی‏علیه السلام ایستادند. گرچه در منابع تاریخی و روایی تصریح شده است که عایشه، طلحه و زبیر در شورش بر ضد عثمان نقش مهمی ایفاء کردند، ولی کمتر کسی درصدد برآمده است تا نحوه‏ی پیوستن بنی‏امیّه به اصحاب جمل را بررسی نماید. این پژوهش بر آن است که چگونگی در کنار هم قرار گرفتن بنی‏امیّه و اصحاب جمل...

تحقیق حاضر به منظور بررسی میزان تاثیرپذیری اندازه غده پینه‌ آل مولدهای صافی‌ ماهی لکه سفید  (Siganus sutor) در برابر شدت و دوره‌ های نوری مختلف انجام گرفت. بدین منظور ماهیان در 9 تیمار، تحت شرایط نوردهی مصنوعی با سه نوع دوره و شدت نوری شامل (D8 : L16، D12: L12، D16 : L8 و 1000، 2000، 3000 لوکس) به انضمام یک تیمار شاهد (نور طبیعی) در مدت 60 روز، در موسسه تحقیقات اکولوژی خلیج فارس واقع د...

بخش  مهمی از آگاهی موجود درباره دو سلسله ایرانی آل بویه و آل زیار مأخوذ از تاریخ دودمانی بویهیان موسوم به کتاب التاجی فی أخبار الدولة الدیلمیة اثر معروف ابو اسحاق الصابی (د ح 381 ﻫ.) است که  نسخه ای از آن در دست نیست، اما منقولاتی از آن را در آثار متأخرتر می توان یافت. تلخیصی از کتاب التاجی به خامهمجدالدین ابوالفتح فضل الله بن عبدالحمید الکرمانی (د ح 620 ﻫ.) نیز موجود است که در شرح او بر الیمین...

سفرنامه ها را می توان بازتاب دهنده ی اوضاع اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع دانست.در میان سفرنامه های فارسی در سفرنامه ی ناصر خسرو و سفرنامه و تک نگاری های آل احمد وجوه مختلف حیات اجتماعی سرزمین ها از جمله اقتصاد، دین و مذهب، سیاست و فرهنگ و غیره بازتاب یافته است. در این تحقیق کوشش می شود تا به تفکیک از طریق معماری ساختمان ها، بازار-ها، امکانات عمومی، محصولات متنوع، مشاغل و امنیت و آسایش،...

موضوع کتاب چنانکه از نامش پیداست در باره فتح سرزمین ایران به دست ا مسلمان در دوره خلافت ابوبکر،عمر و عثمان است .در میان آثاری از همین نوع کتاب دربردارنده اطلاعات گرانبهایی است که در منابع دیگر کمتر به چشم می خورد.مطلب مهم آنکه نام واقدی صاحب مغازی متوفی 207 ق به عنوان مولف کتاب آمده است . در تحقیق انجام شده روشن شد که این کتاب نمی تواند از او باشد.

در دوره ی حکومت معزالدوله بر عراق که از سال 334 تا 356ها.ق به مدت بیست و دو سال طول کشید بدون اغراق یکی از دل مشغولی های اساسی در زمینه ی سیاست خارجی، موضوع برخورد با دولت حمدانیان بوده است. زیرا حمدانیان همواره به عنوان یک قدرت نیرومند و تجزیه طلب، حکومت وی را تهدید می کردند. چنانکه در بسیاری موارد روابط طرفین با نوعی تخاصم و دشمنی توأم بود. لشکرکشیهای مکرر معزالدوله به قلمرو حمدانیان با مرکزی...

سلسله حوادثی که از اواسط دوره خلافت عثمان آغاز شد و به قتل او انجامید و همچنین حوادث دوره پنج ساله خلافت علی˜ به خصوص جنگ های جمل، صفین و نهروان، در پیدایش دیدگاه های تازه سیاسی و عقیدتی نقش بسیار مهمی داشت. مسائلی چون کفر و ایمان، که در این زمان ذهن جامعه اسلامی را به خود مشغول کرده بود به صحنه مجادلات فکری مسلمانان کشیده شد. همین امر سبب شد تا فرقه های کلامی که بعدها به وجود آمدند، آرای گوناگ...

روابط آل بویه با مصر، از زمان تثبیت سلطه فاطمیان بر مصر شروع شد. با وجود اشتراکات مذهبی، انتظار می‌رفت دو دولت شیعی با یکدیگر روابط دوستانه و تعامل داشته باشند. اما منافع و مصالح سیاسی مانع تحقق این امر شد. به نظر می‌رسد توسعه طلبی طرفین واختلافات مذهبی در پاره‌ای از اصول اعتقادی، در ایجاد دشمنی و تخاصم بین آن‌ها نقش عمده داشته است. در این ایام ما شاهد تحریکات سیاسی و جبهه‌بندی، نظامی طرفین علی...

اهل بیت (ع) به ‌گروهی از منسوبان نسبی پیامبر (ص) اطلاق می‌شود که حاصل پیوند ازدواج علی (ع) و فاطمه (س) هستند. این تلقی شیعه از مفهوم اهل بیت (ع) است. دانشمندان اهل سنت ضمن پذیرش کلی این تعریف و مسلم‌دانستن آن می‌کوشند دایره اهل بیت را به برخی منسوبان دیگر و همسران پیامبر (ص) تسرّی دهند. در ادبیات آنها، صدق عنوان «اهل بیت» بر تعریف شیعی قطعی است، ولی با تردید و اعتقاد به‌ تشتت دیدگاه‌ها، با تکلف،...

الحجاج بمعناه العام فعالیة لغویة خطابیة قائمة علی قضایا من شأنها الإقناع والتأثیر فی نفس المتلقی. وهو ظاهرة ملازمة لإنتاج الخطاب عند البشر مذ کانوا، بید أن الخطابات تتفاوت فی الحجاجیة. أما الیوم فنظریة الحجاج هی القاسم المشترک بین الجدل والخطابة، ویمکن وصف الحجاج بالحوار اللغوی القائم بذاته على الاستدلال البرهانی والحمل على الإقناع والتأثیر. والحجاج نستطیع أن نتلمسه فی شعر شعراء(آل البیت)، عل...