در این گفتار به واژه bayaspān در زبان پهلوی پرداخته شده است. این واژه تنها به معنی «پیک شاهی، پیغام آور» در فرهنگ های موجود زبان پهلوی درج شده است و معنی و کاربرد دیگر آن از قلم فرهنگ نویسان افتاده است. نویسنده، ضمن یادآوری واژه bayaspān به معنی «نوعی ازدواج» در متون فقهی و حقوقی زبان پهلوی و آوردن نمونه و مثال از آن متون، استدلال می کند که این واژه ریشه شناسی متفاوت نیز دارد. در نتیجه، بهتر اس...

بانک شاهی کرمانشاه یکی از شعبه های بانک شاهنشاهی بود که در سال 1320 ق/1902 م، با مدیریت لوئی رابینو ((louis rabino افتتاح شد. از خدمات اساسی این بانک، پرداخت وام و نقل و انتقال وجوه بود. مردم با داشتن ضامن معتبر یا گرو گذاشتن قبالۀ ملک و منزل، به راحتی می توانستند از این تسهیلات بهره ببرند. در این مقاله، با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر اسناد آرشیوی و منابع کتابخانه ای، تلاش شده است تا ضمن واک...

با شکل گیری شاهنشاهی هخامنشی (559 تا 331 ق.م)، مناطق وسیعی با مردمان و آداب و سنن مختلف تحت فرمان ایران قرار گرفتند. اداره این مناطق مختلف نیازمند راه های ارتباطی مجهز و فراوانی بود تا دسترسی به همه قلمرو شاهنشاهی را آسان کند. به دنبال تثبیت اوضاع داخلی و برای دستیابی به این هدف، هخامنشیان راه های پیشین را بازسازی و راه های جدیدی نیز تأسیس کردند. با احداث پل های موقتی و دائمی، رودخانه ها و تنگه...

کاربرد صمغ دانه شاهی بعنوان یک منبع جدید هیدروکلوئیدی بومی ایران در فرمولاسیون سس مایونز مورد بررسی و ویژگی های شیمیایی، جریان پذیری و بافتی فرآورده مورد ارزیابی قرار گرفت. تمام پارامترهای شیمیایی اندازه گیری شده مطابق ویژگی های استاندارد سس مایونز بود. نتایج نشان داد که نمونه های سس مایونز جزء سیالات غیر نیوتنی رقیق شونده با برش طبقه بندی می شوند. با افزایش غلظت صمغ ویسکوزیته نمونه ها افزایش ی...

مطالعه طول عمر و قدرت تولید مثل شته روسی گندم روی ارقام آرژانتین ‘ دستجردی زرندی‘رشیدی‘ شاهی ‘ آذر ‘ عدل قدیم‘ عدل جدید‘ خلیج ‘ ناز‘ سفیده ‘ داراب و قدس انجام گرفت. ارقام مزبوردر داخل گلدان و در شرایط گلخانه 20تا25 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 60 تا70% ونور طبیعی ‘ در تاریخ 1/9/72 کاشته شد. پس از یک ماه تمام گلدانهای آزمایشی توسط شته روسی (پوره سن اول) آلوده گردید. وهر هفته نسبت به زنده ماندن‘ ق...

شیر از جمله حیواناتی است که در ادبیات ملل مختلف در حوزه های گوناگون حضور دارد. در ادبیات تمثیلی ، تعلیمی و عرفانی زبان فارسی ، نقش های متعدد آن دیده می شود. آنچه در خور توجه است اینکه در تمام گونه های ادبی، شیر نشانهء عظمت و قدرتمندی و دلیری است و از این جهت با قدرت شاهی ارتباط دارد. همین امر موجب شده در داستانهای متعدد درباره قدرت با کنش هایی مختلفی درباره این حیوان و حضور آن مواجه باشیم.یکی ا...

ویتامین D نقش مهمی در حفظ سلامتی و عملکرد اندام های بدن انسان دارد. مطالعات متعدد برنقش آن در پیشگیری از بیماری هایی نظیر بیماری های قلبی، سیستم ایمنی، اسکلتی و بیماری‌های عفونی تاکید نموده اند. در این پژوهش فرایند ریز پوشانی ویتامین D به روش توده ای شدن با استفاده از موسیلاژ شاهی به عنوان یک هیدروکلوئید جدید و ایزوله پروتئین سویا بررسی و اثرات نسبت هسته به پوسته و نسبت پروتئین به پلی ساکارید ا...

گز شاهی (Tamarix aphylla L. یا Tamarix articulata Vahl.) گونه‌ای سریع‌الرشد و مقاوم به شوری است که علاوه بر استفاده‌های رایج در طرحهای بیابان‌زدایی و تثبیت شن به‌عنوان گزینه‌ای مناسب به‌منظور زراعت چوب در اراضی بیابانی و نیمه‌بیابانی جنوب کشور مطرح می‌باشد. این تحقیق به‌منظور بررسی امکان توسعه کشت این گونه در اراضی شور و قلیای حاشیه کویر مرکزی ایران بر روی نهالهای 6 جمعیت گز شاهی از استانهای سی...

سقوط شاهنشاهی بزرگ هخامنشیان به دست اسکندرمقدونی و یاران او، پیامدهای متفاوت، اما تعیین کننده ای را در آن سرزمین بنیاد نهاد. از یک سو دوران کوتاه حکومت فاتح مقدونی (334- 323 ق.م) و آرمانهای ناتمام او برای ایجاد سرزمینی مشترک بین ایرانیان و مقدونیان با اهداف هلنیستی و از سویی دیگر، نبرد های خونین و طولانی جانشینان او برای تسلط بر سرزمینهای وسیع هخامنشیان، شرایطی را- بویژه در ایران باقیمانده از ع...

در این مقاله اندیشه های ایرانشهری نظیر شاهی آرمانی، فرّه ایزدی، توأمان بودن دین و مُلک، عدالت، راستی و مانند آن در کلیله و دمنه بررسی شده است. در کلیله و دمنه، پادشاهی عطیه الهی است که شاه در مرکز ثقل امور مملکتی قرار دارد، پس باید مُهر ن‍ژادگی بر جبین وی نقش بندد، چه اگر جز این باشد، موجودی اهریمنی است که سبب دگرگونی نظم حاکم بر کائنات می گردد. وی باید در جولانگاه حکومت از پشتیبانی فرازمینی بهره ...