منابع تاریخی بصره را شهری سنی و طرفدار عثمان معرفی کرده اند, در حالی که بصره قدیم فی الجمله شیعه عثمان بوده نه بالجمله. استعمال واژه شیعه علی(ع) در مقابل شیعه عثمان در محاورات مردم بصره و... گویای این مدعا است که شیعیان از آغاز در حیات سیاسی ـ مذهبی شهر تإثیر گذار بوده اند; از این رو باید پیشینه تشیع بصره را همگام با تولد شهر دانست, هر چند این گروه از جمله اقلیت های مذهبی شهر به شمار میآمدند. د...

در این مقاله تلاش می شود تا بدین سوال که تنها در معدودی از آثار موحود در ادبیات انقلاب اسلامی به اجمال بررسی شده است پاسخ داده شود چرا تشیع به مثابه یک مذهب ظاهر شده در وجه ایدئولوژی در روند بسیج مردمی منجر به انقلاب ایران با اقبال عمومی روبه رو گردید و در اصطلاح فنی هژمونی یا تفوق یافت گرچه پاسخ این سوال را باید در تحولات و پتانسیل درونی اسلام شیعی از یک سو و شرایط عینی جامعه از سوی دیگر جستجو...

مازندران رامی توان یکی از پایگاه های مهم تشیع در تاریخ ایران دانست. علمای مازندران به ویژه سیدحیدرآملی سهم عمده ای درتکوین مبانی فکری تشیع در ایران داشته اند. با ظهور دولت هایی هم چون دولت آل بویه و مرعشیان در این منطقه ،تشیع مقطع مهمی از دوران حیات سیاسی وفرهنگی خودرا با موفقیت طی نموده وبعدها توانست زمین? ساز مناسبی برای گسترش ورسمیت یافتن مذهب شیع? امامیّه در سراسر حکومت های مستقلی هم چون ...

هدف این پژوهش شناسایی ویژگی های خرده گفتمان های سنتی دینی به عنوان یکی از مهمترین گفتمان های زنده موجود در میدان تولید اندیشه در ایران است. از اینرو، محقق اینپرسش را به عنوان پرسش کلیدی خود مطرح ساخته است که: خردهگفتمان های سنتی دینی پس از انقلاب اسلامی دارای چه ویژگی هایی هستند؟ محقق همچنین می خواهد نقاط اشتراک و افتراق این گفتمان ها را مشخص نماید. بر اساس اجماع اندیشمندانی که تاکنون در موضوع...

تبین های فرهنگی انقلاب اسلامی به تعبییری از مهترین تبیین های بکار رفته در باب انقلاب اسلامی محسوب میشوند.چراکه به اذعان بساری از نظریه پردازان اجتماعی(جان فوران،تدا اسکاچپول،میشل فوکو، مانوئل کاستلز،آنتونی گیدنز....)مهمترین خصیصه انقلاب ایران برجسته بودن نقش متغیرهای فرهنگی اعم از ایدئولوژی،رهبری،مذهب(تشیع)گفتمان سیاسی_اسلامی.....در آن است.اما به لحاظ نظری این دسته از تبیینها خود متاثر از جریان...

مولف این کتاب آقای دکتر علی اکبر ولایتی در ده فصل تاریخ ایران از ورود اسلام تا حمله مغول را مورد بررسی قرار داده است. چنانکه از عناوین فصول کتاب مشخص می شود، این اثر تاریخ سیاسی ایران در دوره مورد اشاره را کانون توجه خود قرار داده و مسائل اقتصادی و اجتماعی در آن بصورت پراکنده مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده کتاب، در خلال فصل های مختلف علایق دینی و ارزشی خود را حتی در توصیف رویدادها نشان داده و...

اعتماد متقابل پیروان مذاهب اسلامی و تلاش برای ایجاد وحدت و تشکیل امت واحد، اصل مهمی است که در قرون طلایی اسلام سرلوحه تکاپوی اندیشمندان حکیم بوده است. فراموشی این اصل مهم در پی حوادث تاریخی ناگوار در طول قرنهای متمادی، باعث افتراق بیشتر مذاهب و وهن امت اسلامی شده است. یکی از بارزترین زمینه هایی که می توان اعتماد متقابل و تبادل علمی ـ فرهنگی بین مذاهب را در آن مشاهده نمود، نقل روایت از راویان سا...

مقاله حاضر, حضور تشیع امامیه را در جامعه اسلامی ـ به خصوص ایران ـ سده چهارم هجری به بحث می گیرد. این جستار به ویژه به پیوند مذهب امامیه با آل بویه و علت دگرسانی آل بویه از مذهب زیدی به مذهب امامی و ارتباط آن با قدرت های شیعه آن روزگار (فاطمیان, قرمطیان, زیدیان یمن) عطف توجه دارد. بسط و توسعه جغرافیایی مذهب تشیع امامی نیز از مسائلی است که محل بحث قرار گرفته است. شیوه های بالندگی و رشد و گسترش فر...

در این مقاله تلاش می شود تا بدین سوال که تنها در معدودی از آثار موحود در ادبیات انقلاب اسلامی به اجمال بررسی شده است پاسخ داده شود چرا تشیع به مثابه یک مذهب ظاهر شده در وجه ایدئولوژی در روند بسیج مردمی منجر به انقلاب ایران با اقبال عمومی روبه رو گردید و در اصطلاح فنی هژمونی یا تفوق یافت گرچه پاسخ این سوال را باید در تحولات و پتانسیل درونی اسلام شیعی از یک سو و شرایط عینی جامعه از سوی دیگر جستجو...

One of the basic religious characteristics of the ninth century is the propagation of shiism and the public inclination of people towards it. The Teymoori policy of religious freedom which was the continuation of Mongol's policy provided a setting for a clash of opinions. In this developed exceedingly, and the preliminary steps for the formation of peace made available after Teymoori's victo...