دیباجة شاهنامه، سندی است، گویا بر عقائد و باورها، اهداف و انگیزه‌ها و نیز منابع فردوسی در سرایش شاهنامه. در این نوشتار برآنیم تا مستنداً آشکار سازیم که از جمله منابع اصلی حکیم طوس در این دیباجه، کتاب الکافی مرحوم ثقة الاسلام کلینی (م:329 ق) است. مشابهت‌ها و در واقع یگانگی‌ها میان مضامین دو کتاب به اندازه‌ای است که احتمال هر فرضی جز تأثّری آگاهانه و عامدانه را به یکسو می‌نهد و نشان می‌دهد که فردوس...

نسخه­های خطی یکی از ارزشمندترین گنجینه­هایی هستند که از گذشتگان برای ما به ارث رسیده­اند. وظیفه ی ماست که در حفظ و احیا و شناساندن این میراث فرهنگی بکوشیم. علی رغم این که در عصر ما تلاش­های زیادی در شناساندن این ذخایر ارزنده صورت گرفته، هنوز نسخه­های خطیِ زیادی وجود دارد که  شناسایی و معرفی نشده­اند؛ یکی از این آثار ناشناخته،«چهارعنصر» بیدل دهلوی است. این جستار بر آن است که برای اولین بار به معر...

هدف: انسان دارای سه ساحت اندیشه، اخلاق و رفتار است. انسان به دلیل طبیعت اجتماعی خود، موجودی سیاسی است. اخلاق سیاسی، ساحتی است که نوع رفتار سیاسی انسان را رقم خواهد زد. این نوشتار به دنبال استخراج ویژگی‌های اخلاقی خواص جامعۀ اسلامی به دلیل تأثیراتی که در جامعه دارند، بوده و بدین منظور، به بررسی دیدگاه امیرالمؤمنین(ع) پرداخته است. روش: روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و محدودۀ تحقیق نیز سخنان امام علی(ع)...

شهرها به عنوان عالی‌ترین نماد تمدن بشری دربرگیرنده منظر فرهنگی به مثابه حاصل کار مشترک انسان و طبیعت بوده و مبین رابطه انسان با محیط زیست و تاریخ خود هستند. منظر میراثی شهرها بیان‌گر شیوۀ زندگی‌ تاریخی، مذهبی، معنوی و هنری ساکنان آن است و شرح‌ حال فعالیت‌ها و رویکردهای گذشتگان در حوزه‌های مذهب، هنر، معماری و محیط زیست به شمار می‌آید. فضاهایی مانند موزه‌ها، آثار مصنوع و انسان‌ساخ...

هدف این مقاله بررسی دو تکنیک آهنگسازی کانن و دودکافونی در آثار آلفرد اشنیتکه آهنگساز روس می باشد. برای انجام این مطالعه ابتدا به صورت مختصر پلی استایلیزم او را تعریف کرده و سپس به مطالعه ی ویژگی ای کانن و چگونگی استفاده از دودکافونی در موسیقی او خواهیم پرداخت. در بررسی هر کدام از این تکنیک‌ها، بر اساس مطالعاتی که بر روی آثار مجلسی او انجام شده است، طبقه-بندی‌هایی صورت گرفته و ویژگی‌های هر کدام ...

این پژوهش به دنبال فهم جایگاه «خانه و قلمرو» در ایل کاکاوند است. رویکرد نظری این پژوهش مبتنی بر آراء گاستون باشلار در باب «خانه» است. روش پژوهش مردم‌نگاری و فنون گردآوری داده مصاحبه‌ عمیق و مشاهده مشارکتی است. داده‌ها بر اساس مراحل سه گانه تحلیل،تفسیروگزارش‌نویسی تجزیه وتحلیل شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که 1. سیاه‌چادُر سرپناه، محل گردهم‌آیی خانوادگی، طایفه و ایل است به نحوی که می‌توان ...

هر اثر ادبی بسته به نوع گفتمان خود، بیان‌گر جهان‌بینی، عقاید، باورها و انگاره‌های ذهنی پدیدآورندة خویش است. یکی از روش‌های دست‌یابی به ایدئولوژی‌ حاکم بر ذهن و زبان پدیدآورندگان آثار، بررسی متون بر اساس الگوهای مطرح شده در دیدگاه‌های انتقادی است. سبک‌شناسی ایدئولوژی به عنوان روشی کارآمد در پژوهش‌های سبک‌شناختی، پژوهشگر را در واکاوی ایدئولوژی آفرینندة متن یاری می‌رساند. هدف مقالة حاضر که به شیوة...

از مباحثی که در حوزۀ علم بلاغت قرار گرفته و سبب زیبایی هر چه بیشتر کلام می‌شود، مبحث تمثیل است. این شگرد بلاغی یکی از شیوه‌های بسیار مهم و مؤثر در القای مفاهیم ذهنی به مخاطب و حاصل تجربیات و حوادث مختلف هر قومی به حساب می‌آید که به صورت عبارتهای دلنشین و کوتاه یا داستانهای تمثیلی ظاهر می‌شود. وظیفۀ تمثیل انتقال هنری تجربیات و پیامهای اخلاقی، اجتماعی، دینی و ... گذشتگان به آیندگان است. تمثیل از ...

بر اساس آنچه که از گذشتگان باقی مانده است، آدمی در طول تاریخ در مواجه با پدیده­های طبیعی تلاش کرده دلیلی برای آن یافته یا به نحوی چگونگی شکل­گیری آنها را تفسیر و توجیه کند. شکی نیست که این توجیهات در مواقعی که دانش انسان کمتر بوده بیشتر با افسانه همراه گشته است. افسانه­هایی که گاه علیرغم حضور در قرن بیست و یکم همچنان در نزد بسیاری معتبر باقی مانده و اظهار نظر بر خلاف آنها و بر اساس یافته­های عل...

بیان مسئله: باز‌زنده‌سازی «باغ» به عنوان نمادی از ارتباط همیشگی با طبیعت، نیازمند بازشناسی هندسۀ باغ ایرانی است. افرادی که درگذشته باغ را با کاربرد اصلی آن تجربه کرده‌اند، در برخی منابع، تصویری از باغ نقاشی کرده‌اند که بررسی آثارشان می‌تواند درک کاملی از هندسۀ باغ در اختیار ما قرار دهد.هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین هندسۀ «باغچه‌های درگزین» در نگارۀ «مطراقچی» است. واضح است که ارائۀ این هندسه،...