بررسی در زمینه علم خداوند – علم به ذات و موجودات– و نیز غایت، فاعلیت و قدرت پروردگار، بحث دیگری را به میان می‌کشد که همان بحث از «حکمتِ خداوند» است. فیلسوفان مسلمان همواره در صدد شناخت هویت حکمت خداوند بوده‌اند. در این میان، نخستین فیلسوف مسلمانی که به ایضاح مفهومی حکمت خداوند و تبیین مؤلفه‌های آن پرداخت، ابن‌سینا بود. وی پس از تحلیل مفهوم حکمت خداوند، سه مؤلفه­ علم، سببیت و رضایت را به عنوان عن...

چکیده اسپریگنز در کتاب «فهم نظریه‌های سیاسی» بین علم سیاست و نظریه سیاسی تفکیک قایل می‌شود بحران‌ها و مشکلات در قلمرو سیاست آمریکایی صاحبنظران شبیه به او را به این امر سوق می‌دهد که عمل‌زدگی افراطی در سیاست امریکایی باعث‌شده تا سیاست از غایت اصلی خود که مدیریت امر و خیر عمومی است، دور افتد. این مساله، انگیزه‌ای برای نوشتن این مقاله شد. تا نشان دهیم که در کنار سهم بالای علم سیاست در تحلیل و شنا...

نقد و بررسی آراء مفسران در زمینه تأثیر عمل بر رشد علم فطری در شبکه ارتباط موضوعی، مستلزم ارائه الگو و معیار و سپس عرضه عملکرد آنان بر آن الگو می‌باشد. در این راستا، ابتدا موضوعاتی که از سنخ عمل هستند و موجبات رشد علم فطری را فراهم می‌آورند، نظیر تقوا، ایمان، احسان، جهاد، شکرگزاری، تزکیه و تطهیر، شناسایی و رابطه آنها با علم فطری در شبکه تشریح گردیده، سپس هر کدام از این موضوعات نظیر تقوا به‌عنوان...

رساله حاضر در شش بخش تنظیم شده است . در بخش اول به بیان روش و کلیاتی از فلسفه ارسطو می پردازیم و نظرات وی را در شاخه های حکمت نظری و عملی بررسی می نماییم. بخش دوم اجمالا به بررسی تارخچه علیت و برخورد متفکران یونان باستان در رابطه با این مساله پرداخته تا اینکه نظر ارسطو را درباره علیت و اقسام علت بیان نماییم. بخش سوم به بیان استفاده غایت در شاخه های مختلف حکمت اختصاص دارد. چنانکه با بررسی نظریات...

امروزه بحث روش و روش‌شناسی یکی از سنجه‌های مهم علمیت هر رشته علمی به‌شمار می‌رود. شاید اکنون بدون معرفت نسبت به روش و روش‌شناسی ادعای علمیت در هر علمی مورد تردید باشد. پژوهش حاضر ضمن نقد سه اثر منتشرشده در حوزۀ روش تحقیق در تاریخ یعنی روش تحقیق در تاریخ نگاری اثر جهانگیر قائم مقامی، درآمدی بر روش پژوهش در تاریخ نوشته علیرضا ملایی توانی و روش پژوهش در تاریخ‌شناسی نوشته حسن حضرتی به ارزش‌یابی روش...

بحث ما در این رساله بررسی و نقد نظریه مطابقی صدق از منظر فرگه، راسل، ویتگنشتاین متقدم و متأخر و فلسفه ی صدرایی می باشد. راسل و ویتگنشتاین متقدم، هر دو قائل به نظریه ی مطابقت هستند، با این تفاوت که راسل عقیده و تصور را موصوف صدق قلمداد می کند، ولی ویتگنشتاین متقدم زبان را. علی رغم تفاوت های بنیادین، فرگه، ویتگنشتاین متقدم و متأخر و فلسفه ی صدرایی ( با آن برداشتی که از آن شده است)، تصور را به عنو...

چکیده این نوشتار دیدگاه های ارسطو و ابن سینا در باره غایت شناسی و نیز تفاوت ها و نو آوری های ابن سینا را در این باره بررسی می کند. و در چهار فصل تنظیم شده است. فصل اول در باره ی کلیات است و به معرفی موضوع ، انگیزه ی انتخاب آن ، ضرورت پژوهش در این زمینه ، پیشینه ی تحقیق و روش آن و همچنین سئوالات و فرضیه ها می پردازد. فصل دوم، به بیان غایت شناسی ارسطو در طبیعیات و مابعدالطبیعه تبیین می کند. ...

در نگارش تاریخ علم تا نیمه دوم قرن بیستم رویکردی درون گرایانه غلبه داشت. بر اساس این رویکرد وظیفه مورخ این است که تاریخ عقلانی نظریه ها را بنویسد و نشان دهد که تاریخ علم، تاریخ انباشت یافته ها و ابداعات فردی است. با انتشار آثار کوهن تحولی انقلابی در تاریخ نویسی ایجاد شد. او تحت تأثیر مورخینی مانند کوایره و باترفیلد علم را به عنوان نهادی جمعی مورد مطالعه قرار داد و بر این اساس تاریخ علم را تاریخ...

ابن عربی سلوک را نوعی سیر در مقامات می داند، ملاصدرا نیز با قائل شدن به اسفار اربعه معتقد است که سیر و سلوک، نوعی انتقال در مراتب اسفار اربعه است. به باور هر دو سیر و سلوک راه رسیدن به کمال است و بدون آن، تحقّق کمال ممکن نیست. علم نیز یکی از مقدمات اصلی سیر و سلوک است. در عرفان ابن عربی و فلسف? صدرایی، علم از جهت بداهتِ مفهوم و خفایِ حقیقت، حکم وجود را دارد. هیچ چیز آشکارتر و روشن تر از مفهوم علم ...