شیخ مفید و صدرا به الهی بودن وحی قرآنی معتقداند. شیخ مفید قائل به حدوث کلام الهی است اما صدرا بنابر تفکیک کلام الهی از کتاب الهی، کلام الهی را قدیم ولی کتاب الهی را حادث می‌داند. شیخ مفید با انکار نزول جمعی حقایق وحیانی قرآن تنها به نزول تدریجی معارف جزیی وحیانی قائل است اما صدرا با مبانی فلسفی خاص خود هم نزول حقایق معارف وحیانی را بر قلب پیامبر(ص) تبیین کرده و هم قائل به نزول معارف جزئی وحیانی...

متکلمان اسلامی بر جنبه الاهی بودن وحی اتفاق نظر دارند، اختلاف آنان در خصوص چگونگی کلام خدا و حدوث و قدم کلام الاهی است. شیخ مفید معتقد به الاهی بودن وحی است. به نظر او، خداوند الفاظ وحیانی را خلق می کند و پیامبر به طور مستقیم یا باواسطه این الفاظ وحیانی را شنیده و بیان می کند. شیخ مفید منکر نزول معارف کلی وحیانی به طور دفعی و جمعی است. علاوه بر تصریح شیخ مفید بر اینکه وحی کلام خداست، اعتقاد وی ...

یکی از نخستین کسانی که به جنبه های کلامی، فقهی و اصولی کلام خدا توجه کرده و با بیان آرا و اندیشه های تازه و بکر در حل مسائل گوناگون مطرح در این زمینه کوشیده، امام اعظم ابوحنیفه است. یکی از موضوعات مطرح دربارۀ کلام خدا این است که کلام الهی در مرتبۀ وجود عینی، یعنی در ذات خداوند نه عربی است و نه عبرانی؛ بلکه صفتی است بسیط و ازلی. در مرتبۀ وجود کتبی قرآن با صفات دیگر متصف می شود؛ بدین معنا که در ا...

کتاب "شوارق الالهام" اثر ملاعبدالرزاق لاهیجی (م 1072 ه.ق)، شرحی مفصل و محققانه بر "تجریدالاعتقاد" خواجه نصیرالدین طوسی و از کتب ارزشمند کلامی است . این شرح، جامع نظرات و آرای متکمان و فلاسفه قبل از خود می باشد و با توجه به غلبه رویکرد عقلی فلسفی آن، بر نقلی بودن از مهمترین کتابهای کلامی است . لذا احیاء و ارائه متن منقح این اثر ارزشمند، ضروری به نظر آمد. برای تحقق این امر، بخش "الهیات بالمعنی ال...

رابطه متقابل قرآن و پیامبر (ص)ازجایگاه والایی برخوردار است چرا که قرآن آخرین و مهمترین کتاب آسمانی است که گوینده آن خداوند متعال و مخاطب آن اشرف مخلوقات خاتم پیامبران حضرت محمد(ص)و حافظ و نگهبان آن نیز، داوند متعال است این قرآن از دو لب مبارک حضرت محمد(ص)،اشرف خلائق برای ماجلوه کرده حال،آیا قرآن معرف پیغمبر (ص)است ؟یا پیغمبر(ص)معرف قرآن است؟. البته هردو، اگر این قرآن را بشناسیم و این پیامبر عظی...

اصل امامت که از اصول بی بدیل شیعه است و در ادامهٴ نبوت و از مسائل علم کلام شمرده می شود، نشان از خاستگاه کلامی سیاست دارد. فلسفهٴ امامت که روشنگر نظام اجتماعی اسلام و توجه آن به ابعاد وجودی انسان و سعادت حقیقی بشر در دنیا و آخرت و بیانگر حکمت جهانی بودن اسلام است، به طور مستقیم با سرنوشت حکومت ها، مشروعیت و جایگاه مذهبی ـ سیاسی آنها گره خورده است و این امر حاکی از ظهور سیاست در علم کلام است که ...

ترجمه قرآن کریم به زبان¬های غیر عربی، برای بهره¬گیری از آموزه¬ها و معارف این کتاب آسمانی اهمیت بسیاری دارد. مترجم قرآن کریم باید بکوشد تا حد امکان معنا، سبک کلام و تأثیرگذاری کلام خداوند را به زبان مقصد انتقال دهد. انتخاب مبنای صحیح در زمینه¬ مباحث واژه¬شناسی، کلامی و فقهی در ترجمه قرآن اهمیت زیادی دارد؛ چرا که فرقه¬ها و گروه¬های مختلف، جهت درست جلوه دادن افکار و اندیشه¬های خود آیات مربوط به ای...