قاعده، قضیه‌ای است دارای موضوعی کلی و حکمی که بر جزئیات آن موضوع حاکمیت دارد. قاعده به طورکلی و به اعتبار این‌که مقتضای عقل باشد یا طبیعت و یا توافق اصحاب علوم و صناعات به سه نوع عقلی، طبیعی و وضعی تقسیم می‌شود. قاعده‌ی شرعی به عنوان یکی از اقسام قواعد وضعی عبارت است از قضیه­ای کلی متخذ از شرع و متضمن حکمی از احکام افعال مکلفان که خود از حیث مبنا به اصولی و فقهی و از نظر کیفیت تعلق به اعمال و و...

از نظر فقه امامیه مسلم است که رأی صادر شده اگر چه قاضی آن،وا جد شرایط باشد در صورت مخالفت با احکام شرعی قابل تجدیدنظرو نقض می باشد ولی مقصود از مخالفت با احکام شرعی چیست؟ آیا این نقض پذیری تنها در صورتی است که با احکام ضرو ری و قطعی شرعی در مخالفت باشد؟ و یا اگر رأی صادره بر اساس مبانی اجتهاد نیز نباشد، قابل نقض است آنچه مسلم است نقض پذیر بودن رأی در این دو صورت است ولی آنچه این مقاله عهده دار ...

طباق بررسی شده در این تحقیق یکی از زیبایی های بدیعی و معنوی کلام است که جایگاهی ویژه در ادبیات و علم تفسیر و فقه و زبان شناسی دارد. اهل لغت و زبان شناسان برای بیان اندیشه ها و توضیح معانی و شاعران برای تعبیر احساسات و اوضاع سیاسی و اجتماعی خود از فن طباق یاری طلبیده اند. و از سویی دیگر بلاغی ها برای کشف حقایق و معانی متضاد در آیات قرآن و فقیهان برای تبیین احکام شرعی و فقهی به این صنعت ادبی تمسّک...

رساله حاضر با عنوان "کفارت صوم و موجبات آن" دارای سه فصل و هشت گفتار و نتیجه گیری از کل مبحث می باشد. فصل اول: دربردارنده سه گفتار است که بمانند همه پژوهش ها، مفاهیم و واژه های کلیدی تحقیق به ترتیب کاربری هریک نظیر صوم، افطار، قضاء و تخییر، از منظر اهل لغت و اصطلاح در گفتار اول واکاوی و بررسی شده است. در گفتار دوم به پیشینه روزه و کفاره اشاره و از دیدگاه صاحبان ادیان و مکاتب به مسأله نگرسته شده...

در شریعت اسلام دورانهای زندگی انسان مورد توجه و عنایت خاصی قرارگرفته و برای هر دوره احکام، تکالیف و گاهی حقوق خاصی تشریع شده است. از جمله¬ی این دوران دوره¬ مراهقه می-باشد، که ما بین کودکی و بلوغ قرار گرفته است و آن را به حقیقت دوران حیرت نام گذاشته¬اند. در آن مراهق، یک باره از دوران کودکی به دوران مردانگی و بلوغ منتقل می¬شود. از آنجا که هنوز بالغ نشده و در آستانه¬ی بالغ شدن قرار دارد، تکالیف شر...

فرزندآوری در نظام خانواده از چالش های جدی زوجین در عصر کنونی است. میان فقهای امامیه در اینکه فرزندآوری جزء ماهیت شرعی و مقتضای ذات عقد نکاح محسوب نمی شود، اختلافی نیست لیکن دربار? اقتضای اطلاق آن، دیدگاههای فقیهان متفاوت است: 1) فرزندآوری از مقتضای اطلاق عقد نکاح تلقی می شود اما این حق فقط به زن اختصاص دارد؛ 2) فرزندآوری از مقتضای اطلاق عقد ازدواج به شمار نمی آید و تنها پشتوان? قانونی طرح دعوای...

قرآن کریم، سند نبوت و معجزهء جاویدان خاتم پیامبران است, مسلمانان موظف به خواندن آن بزبان عربی شده اند. از زمان روی آوری غیر عربها به دین اسلام، موضوع ترجمهء قرآن کریم و میزان ترجمه پذیری آن چهره نمایانده است و تاکنون نیز ادامه دارد. نگارنده در این نوشتار سعی بر آن دارد با اشاره به اهمیت بررسی موضوع ترجمهء قرآن، به بررسی تاریخی سیر ترجمهء قرآن در جهان و دلایل ضرورت ترجمهء قرآن پرداخته و میزان ت...

این پژوهش نظریه «تبعیت احکام از مصالح و مفاسد» را با بررسی دیدگاه علمای اهل سنت و شیعه مورد مطالعه قرار داده، هدف آن تتبع در میزان تأثیرگذاری و امکان تأثیرگذاری مصالح و بویژه مصالح مرسله در سیر استنباط احکام شرعی توسط مجتهد است. پژوهشگر برای نیل به این هدف از روش اجتهادی در حوزه اصول فقه اسلامی و در مباحث اصولی اهل سنت و شیعه بهره جسته است. از منظر روش شناسی عمومی، روش این پژوهش، کتابخانه ای ...

سرقت از نظر فقهی عبارت از ربودن مال دیگری بطور مخفیانه پس از هتک حرز است که به اندازه ربع دینار و یا معادل قیمت آن باشد و از لحاظ حقوقی عبارت است از ربودن متقلبانه مال منقول متعلق به دیگری بدون رضایت مالک. در مورد حقیقت و ماهیت سرقت از نظر فقهی و حقوقی می توان گفت که مفهوم سرقت زمانی تحقق پیدا می کند که عوامل ربودن ، مال دیگری و پنهانی بودن وجود داشته باشند که ارکان سرقت را تشکیل می دهند. چنانچ...

موضوع بانک و بانکداری البته به مفهوم امروزی آن، پیش از زمان معاصر در دوره اسلامی سابقه‏ای ندارد؛ لیکن در اسلام برای انواع فعالیتهای اقتصادی و مالی همواره قوانین و مقرّراتی وجود داشته و پول فلزی یا کاغذی و اسناد بهادار همچون سفته در جامعه اسلامی رایج بوده است. اسلام برخی معاملات و فعالیتهای اقتصادی و تجاری رایج میان عقلا را امضا و تأیید و برخی دیگر را ممنوع اعلام کرده است. حجم گسترده‏ای از مسائل ...