وقف از موضوعات مهم احکام اجتماعی اسلام است که از جملۀ شرایط صحت آن (حسب دیدگاه مشهور و رایج)، مالیت شرعی داشتن، عین بودن، قابلیت قبض و اقباض و ابدی بودن شیء موقوفه است؛ بر این اساس در امکان وقف حقوق معنوی اختلاف‌نظرهایی دیده می‌شود. در این تحقیق کتابخانه‌ای، با گردآوری و بررسی نظر محققان، ضمن بازنگری در فرایند استنباط و استخراج شروط عقد وقف و بحث دربارۀ فلسفۀ وجودی و غایی شروط مورد مناقشه، صحت ...

فقیهان شیعه دربارۀ جایز نبودن تغییر وقف، جز در مواردی ویژه، اجماع دارند. باوجود این، اتفاقِ‌نظری میان آنان دربارۀ علت جایز نبودن آن نیست. برخی معتقدند علت جایز نبودنِ آن حکم شرعی منع است؛ دسته‌ای دیگر می‌گویند ماهیت وقف به گونه‌ای است که با هرگونه تغییری منافات دارد و روایاتی که دلالت بر منع دارند، جملگی جنبۀ تأیید دارند، نه تشریع و تأسیس؛ دستۀ سوم معتقدند علت جواز تغییر وقف آن است که بعد از وقف ...

وقف از مختصات نظام حقوقی و اقتصادی اسلام است که در ارتقاء فرهنگ و توسعه همه جانبه جوامع نقش قابل ملاحظه‌ای در طول تاریخ داشته است. در عصر حاضر با توجه به پیچیدگی و گسترش سطح زندگی و تغییر در نوع نگرش افراد این سئوال مطرح می‌شود که آیا توسعه مفهوم مال موقوف به مال اعتباری که در ضمن دارائی‌های غیرفیزیکی تجلی می‌یابد از منظر فقهی امکان‌پذیر است. فرضیه این تحقیق عدم جواز وقف ارزش مالی از منظر فقه و...

این تحقیق با استفاده از نهاد وقف در اقتصاد اسلامی، الگویی بومی برای موسسات تامین مالی خرد ارائه کرده و آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. در واقع ضمن طرح الگوی پیشنهادی و تبیین روش‌های تجهیز منابع مالی برای موسسه (شامل وقف اموال منقول و غیرمنقول، وقف سهام، وقف پول و انتشار اوراق وقف پولی و اوراق وقف گروهی) و همچنین بیان روش‌های تخصیص منابع (عقود مبادله‌ای، مشارکتی و قرض‌الحسنه)، امکان‌سنجی ف...

فهرست حاضر حاوی کتابها و مقالات انتشار یافته به یکی از زبانهای انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، هلندی، ایتالیا و اسپانیولی در موضوع تفسیر قرآن است. محتوای 420 اثر معرفی شده، همگی راجع به تاریخ تفسیر، دوره های مختلف تفسیر، تفاسیر قدیم و معاصر، مفسّران معروف و نیز بررسی تفسیری پاره ای از آیات قرآن است. دامنه زمانی انتشار این منابع دو قرن نوزدهم و بیستم است. در ذیل هر شماره، مشخصات کتاب شناختی اثر و سپس ت...

سنت حسنه وقف پشتوانه اقتصادی اهداف بلند انسانی است. هر چند در گذشته میان نهاد وقف و دانش و فناوری در قالب‌هایی مانند وقف مدارس علمی پیوند عمیقی وجود داشت، اما امروز می‌توان یکی از جلوه‌های برقراری تناسب میان اهداف وقف با پیشرفت‌های علمی روز را در استفاده از وقف در جهت تجاری‌سازی دانش و فناوری معرفی نمود، به این معنا که واقف برای استفاده از عین موقوفه را در مسیر تجاری‌سازی دانش و فناوری تعیین کن...

گفته شده شرط صحت وقف آن است که واقف، موقوف علیه یا موقوف علیهم را معین کند، در غیر این صورت وقف باطل خواهد بود. برای اثبات این رأی به دلایل ذیل استناد شده است: اجماع فقهای شیعه، انصراف عمومات و اطلاقات وقف به شخص معین، نامعقول بودن تملیک به فرد نامعین و عدم موجودیت شخص غیر معین. از بین ادله، جز اجماع، هیچ‌‌یک دلیل معتبر نیستند؛ زیرا ادعای انصراف منوط به احراز عدم معهود بودن وقف بدون تعیین موقوف...

تاثیر‌پذیری از تفاوتهای موجود در آرای فقهی دربارة ماهیت و آثار وقف، منجر به پیدایش برداشتهای مختلف از مفاد مواد قانون مدنی متضمن احکام وقف شده است. یکی از موضوعات مورد اختلاف، نحوة ارتباط عین موقوفه با واقف و در نتیجه امکان یا عدم امکان بازگشت عین موقوفه به واقف، بعد از زوال وقف است. مطالعة حاضر نشان می‌دهد که با وجود اظهار‌نظرهای مخالف، قانون مدنی فک ملک از واقف در نتیجة وقف را نپذیرفته است. ا...