اسطوره از دیدگاه پدیدارشناسی، باوری دینی- آیینی است. روایت دربارهء ایزدان یا ایزدگونه هایی است با قدرت های جسمانی و روحانی فوق طبیعی، که مردم آن را حقیقی پندارند. با نگاهی به متون کهن در ادیان گوناگون به روایت هایی اسطوره ای برمی خوریم که قهرمانان آنان گاه پیام آوران دینی الهی اند چون نوح و سلیمان و گاه شهریاری ایزدگونه چون جم اوستایی که موضوع این مقاله است. مقالهء حاضر اسورهء جم (جمشید) را ...

چکیده کودتای 28 مرداد 1332به عنوان نقطه عطفی از لحاظ اسطوره گرایی در ادبیّات داستانی معاصر ایران به شمار می رود. نویسندگان این دوره از بیان صریح و رئالیستی دوره قبل فاصله می گیرند و به بیان نمادین و مبهم روی می آورند. از آنجا که اسطوره را به دلیل گستردگی و سیّال بودن آن می توان در موقعیّت های مختلف بازآفرینی کرد و نیز به دلیل وجوه زیبایی شناسانه اش، نویسندگان با مراجعه به آن می خواستند داستان را غ...

پرندگان همواره جایگاه ویژه ای در بین نقوش تزئینی بر دست ساخته های بشری داشته اند. ویژگی خاص پرندگان و وجوه نمادین آن ها باعث شده است تا سفال گران بسیاری آن ها را دست مایه ی آفرینش آثار هنری خود کنند. در دوران اولیه ی اسلامی؛ به ویژه در زمان سامانیان، پرندگانی به تصویرکشیده شده اندکه از نظر زیبایی شناسی و نمادگرایی از اهمیّت والایی برخوردارند. این پرندگان که از طبیعت فاصله ی بسیاری گرفته و به عال...

تفکر رمانتیکی و وازدگی از صنعت از یکسو و بینش معنوی از سوی دیگر سبب شده است تا اصل بازگشت به طبیعت و یکی شدن با آن ذهنیتی مشترک برای شاعران و هنرمندان فراهم آورد. نمونه ی بارز این پیوند را در شعر سهراب سپهری و سینمای عباس کیارستمی می توان یافت. رویکرد مشترک این دو شاعر و هنرمند به اسطوره های طبیعت (آب، باد، خاک و گیاه)، نوعی از هماهنگی و هم کنشی شعر و سینما را نشان می دهد. در این پژوهش نگارنده ...

هدف از بررسی ریشه اسطوره در نقاشی های شاهنامه بایسنقری، پرداختن به نقش (پهلوانی- افسانه ای – تاریخی )سه شخصیت به کار رفته در شاهنامه (ضحاک- زال-سیاوش) و بررسی ریشه اساطیری این شخصیت ها می باشد. در ادبیات فارسی میانه اژدهاک (ضحاک)از شاهان ایرانی در قالب پیشدادیان شده و پس از جمشید و پیش از فریدون به پادشاهی رسیده است، در واقع این اسطوره بنیاد ایرانی دارد و نه هند و اروپایی و دانشمندانی که کوشیده...

پرندگان همواره جایگاه ویژه ای در بین نقوش تزئینی بر دست ساخته های بشری داشته اند. ویژگی خاص پرندگان و وجوه نمادین آن ها باعث شده است تا سفال گران بسیاری آن ها را دست مایه ی آفرینش آثار هنری خود کنند. در دوران اولیه ی اسلامی؛ به ویژه در زمان سامانیان، پرندگانی به تصویرکشیده شده اندکه از نظر زیبایی شناسی و نمادگرایی از اهمیّت والایی برخوردارند. این پرندگان که از طبیعت فاصله ی بسیاری گرفته و به عال...

چکیده ندارد.

نقد اسطوره ای، به کشف اسطوره ها و کهن الگوها و چگونگی آنها در ادبیات می پردازد. رمان خوف نوشتۀ شیوا ارسطویی، رمانی ست که می توان در لایه های پنهان آن نشانه های کهن الگویی و اسطوره ای را یافت و با تحلیل آنها به خوانش تازه ای از متن رسید. هدف این مقاله ردیابی ویژگیهای اسطوره ای و کهن الگوییِ این رمان بر مبنای نقد اسطوره ای ست. خوانش رمان خوف، با این روش، علاوه بر آشکار کردن جهان نمادین آن و یافتن ...

ادبیات آینه ی جامعه است. در اجتماع انسانها در بستر مکانها با یکدیگر ملاقات می کنند. مکان ملاقات به عنوان مکانی اجتماعی انسانها را تحت تاثیر قرار داده و اعمال و احساسات آنها را کنترل می کند. این مکان که حضور قابل توجهی در دنیای ادبیات دارد، رفتار خاصی را بر می انگیزد که در همه ی آثار ادبی یکسان است. این ویژگی وجود ساختاری جهانی و اسطوره ای را برای این مکان نشان می دهد. این پژوهش بر آن است تا با ...

ماندالا، دایره های تو در تو و درهم تنیده ای است که از دایره ای مهین آغاز، و به دایره ای کهین به فرجام می آید و این دایره های تو در تو دست کم برای فراهم آمدن حواس (تمرکز حواس) و دست بالا برای نشان دادن مرکز روان، یعنی «خود» به کار برده می شود. این نگاره آن سری و جادویی، در باور ما، ریختار (= فرمول) ساخت اسطوره، حماسه اسطوره ای و عرفان است، و حتی با نگاهی فراگیر، ریختارِ ساخت همه هستی است که ما در...