چکیده حیطه ی نوشتار دانشگاهی اخیرا شاهد تغییرات عمده ای از غیرشخصی بودن (عینی بودن) به شخصی بودن بوده است. شخصی بودن متون دانشگاهی اهمیت استفاده از وجهیت معرفتی را برجسته می سازد چرا که? وجهیت معرفتی? بر اساس یکی از تعاریف ارائه شده از این مقوله? ارتباط تنگاتنگی با شخصی بودن داشته و به عنوان بیان نظر شخصی گوینده در مورد جز گزاره ای گفته در نظر گرفته میشود. بنابراین? با در نظر داشتن نقاط مشترک...

این پژوهش در بررسی و نقد دیدگاه شفیعی کدکنی دربارة عرفان و زبان آن به نگارش درآمده‌است. در این دیدگاه، عرفان نگاه هنری به دین و زبان آن، زبان شعر و مطابق تقسیم‌بندی آ.آر ریچاردز، ناقد ادبی، زبانی عاطفی و فاقد صدق و کذب منطقی در مقابل زبان ارجاعی، و قابل صدق وکذب در علوم تجربی تلقی شده‌است. طبق بررسی انجام‌شده در این پژوهش که با تحلیل محتوای ابیات مثنوی و شیوة بیان مولانا در بیان عناصر اصلی عرفا...

 تحولات سیاسی مستقیماً زیر تأثیر چارچوب­‌‌های معرفتی کنشگران در روند تجربیات و زندگی واقعی در جامعه و سیاست هستند. رهبری را می­توان مهم‌‌ترین کنشگر در پویش تحولات سیاسی دانست. اهمیت رهبری در صورت تقبل هم‌زمان شأن رهبری سیاست و نظریه­پرداز سیاسی مسجل می­شود. امام خمینی این دو شأن هم‌زمان را داشت. قالب­‌‌های معرفتی و روند رهبری سیاسیِ ایشان این امر را پیش­رو می­گذارد که هم واقعیت برای تطابق با الگو...

مسأله ارتباط عقل و ایمان یکی از مباحث مطرح فلسفی در تاریخ تفکر به شمار می آید .زمانی دغدغه فلاسفه رابطه داده های وحیانی با یافته های عقلانی بود .اما اینک بحث از معقولیت و توجیه باورهای دینی می باشد. بنابراین جایگاه بحث در معرفت شناسی دینی قرار می گیرد. تلقی غالب در معرفت شناسی دینی قائل است، باورهای دینی صادق، معقول و موجه بوده و اعتقاد به آن به نحو واقعی پایه است. اما این بحث ناظر به ساحت معرف...

ولایت فقیه، ابعاد ووجوه مختلفی دارد: از یک سو ولایت فقیه مقوله ای فقهی است وازسوی دیگر، مقوله ای معرفتی) فلسفی عرفانی( است. گرچه مبنای اصلی اثبات ولایت فقیه منابع فقهی است لکن در این میان - منابع روایی، عرفانی، کلامی، حکمت، فلسفه، تاریخ و حقوق نیزبه عنوان منابع فرعی درمسأله ولایت فقیه مورد استفاده واقع شده است. وازآنجا که در باب مبانی فقهی وروایی ولایت فقیه، تحقیقات بسیاری صورت گرفته وکتابه...

آموزش رشته اقتصاد در ایران همانند سایر رشته های علوم اجتماعی با چالش های اساسی مواجه است. یکی از این چالش ها بر مبانی معرفتی و مبانی زمینه ای نظریه های مندرج در کتاب های درسی دانشگاهی استوار است. مبانی نظریه ای در این کتاب ها بر اساس مبانی معرفتی و مبانی زمینه ای غرب استوار است. لذا، ضرورت دارد ضمن تبیین این مبانی در ایران، در آموزش نظریه ها در دانشگاه های ایران نیز به این مهم پرداخته شود. هدف ...

معرفت شناسی ژنتیک (تکوینی) پیاژه، دست کم تحت تأثیر چهار منبع بوده است: فلسفه کانت، ساخت گرایی ریاضی بورباکی، زیست شناسی، و سیبرنتیک. تأثیر کانت را می‌توان در توسل پیاژه به سوژه معرفتی و طرح‌واره‌های ذهنی پیشینی آن که داده‌های حسی را سازمان می‌دهند ملاحظه نمود. تأثیر ساخت گرایی ریاضی، به نحوی پیاژه را به نادیده گرفتن سوژه فردی و تأکید بر سوژه معرفتی به منزله یک صورت‌بندی انتزاعی کشاند. تأثیر زیس...

  با وجود تأثیرات عمیق نسبی‌گرایی معرفتی در زمینه‌های مختلف نظری و عملی و اختلاف‌نظرهای فراوان دربارة اعتبار آن، به تبیین حدود و ثغور این مفهوم و نیز اقسام آن و محل نزاع دقیق در این زمینه، به اندازة کافی توجه نشده است. با تحلیل مفهوم نسبیت، می‌توان نشان داد نسبی‌بودن به معنای وابستگی یک «موضوع» به یک «محور» است؛ چنان‌که تغییرات «عناصر» آن محور موجب تعیین و تعیّن «ارزش»های موضوع می‏گردند. موضوع ...

در مباحث مربوط به فهم متون دینی، یکی از مهمترین مسائل مسأله تأویل است. پرسشهای اساسی در این مسأله اینهاست: فرآیند فهم متن دینی مثل قرآن و روایات چگونه شکل می گیرد؟ نقش معارف عرفی و زبان عادی در فهم این متون چیست؟ عقل و یافته های عقل نظری چه نقشی را در این باره بازی می کنند؟ روش شهودی- عرفانی چقدر کارآیی دارد؟ و ... پاسخ ملاصدرا به پرسشهای مذکور موجب شکل گیری دستگاه تأویلی خاصی شده است که در این...

علیرغم توافقهای عمیقی که میان دو دیدگاه ویتگنشتاین وجود دارد هر دو از تاثیر گذار ترنی آراء فلسفی قرن بیستم به حساب می آید و نفوذ عمیقی بر سایر فیلسوفان بخصوص فیلسوفان علم داشته است تاکید این مقاله به نقش و تاثیر زبان در آراء متاخر وی و نیز تاثیر آن بر برخی از فیلسوفان علم نظیر تامس کوهن و پاول فایرابند است و نیز اینکه چگونگ پایبندی این دو به دیدگاه متاخر ویتگنشتاین یشان را در زمره نسبی گرایان ق...