یکی از ویژگی‌‌های مهم شعر شفیعی‌کدکنی، پیوند عمیق آن با ادبیات و گذشتۀ تاریخی و فرهنگی ایران است. نمود این ویژگی را بیش از همه، در دو حوزۀ اسطوره و عرفان می‌‌توان دید. بنابر اظهارات منتقدان، این دو در کنار مضامین اجتماعی، مهم‌‌ترین دلالت‌‌های معنایی شعر شفیعی را تشکیل می‌‌دهند. هدف مقالۀ حاضر، بررسی نظام تصاویر شعر شفیعی‌کدکنی و تبیین ارتباط آن با سه حوزۀ معنایی یادشده است. ازاین‌رو با معرفی تص...

اسطوره، پیوند بسیار نزدیکی با هنر، به‌ویژه شعر، دارد. اسطوره در فرهنگ و تمدن یک ملت ریشه دارد؛ و ادبیات، یکی از عوامل جاودانگی و حیات فرهنگ و تمدن ملّت‌ها است. شاعران، اسطوره‌ها، باورها و رؤیاهای مهم و کهن اقوام خود را می‌پرورانند و درنتیجۀ پیوند با اسطوره‌های دوران کهن تا باورهای زمان خویش، طی یک جریان درونی در ناخودآگاه جمعی، به پویایی و بازآفرینی آنها می‌پردازند. بازتاب اسطوره‌ها در شعر م. س...

اعتراض، از جمله موضوعات برجسته ی شعر و ادب پارسی به شمار می آید. این بن مایه ی اجتماعی، خود نشانه ای است از وجود آسیب ها و کاستی های جمعی که به گونه ای نمایان، خود را در ادبیّات پارسی، نمایانده است. در فصل نخست این پژوهش، نگارنده، کوشیده است تا به شناخت زمینه ها و عواملی که موجب بروز و پیدایی شعر اعتراض ، گردیده است، بپردازد. بررسی پیشینه ی این عنصر کارای اجتماعی (اعتراض)، موضوع فصل دوم است؛ پ...

از دید شفیعی کدکنی، برجسته‌‌سازی در قلمرو موسیقایی و زبانی تعریف می‌‌شود که می‌توان آن را به دو گروه موسیقایی و زبانی تقسیم کرد. جفری لیچ، زبان‌‌شناس انگلیسی، معتقد است که فرایند برجسته‌‌سازی یا به‌شیوۀ هنجارافزایی و اِعمال قواعدی اضافی بر قواعد زبان هنجار یا به‌شیوۀ هنجارکاهی یا گریز از قواعد حاکم بر زبان هنجار و عدم مطابقت و هماهنگی صورت زبانی انجام می‌‌پذیرد. در این مقاله، تلاش شده هنجارکاهی‌...

ادبیات جهان در طول تاریخ با حوزه های نقدی متفاوتی روبرو بوده است که هر کدام در صدد رونمایی های جدیدی از زیبایی های ادبیات بودند. قرن بیستم شاهد رویکردی در نقد ادبی است که بنیان گذاران آن برای کشف زیبایی های هنر، تنها از منظر شکل و فرم به آن می پرداختند و به عنوان « فرمالیست » نامگذاری شدند. فرمالیست ها معتقد بودند که مفاهیم و معانی جدیدی خلق نمی شود و این امر باعث می شود غبار عادت بر روی این مف...

چکیده در تاریخ شعر معاصر ایران، اندیشه آزادی و آزادی خواهی با مفهوم دموکراسی غربی آن دارای ارزش و ویژگی خاصی است. زیرا دگرگونی ها و تحولات بزرگی که از زمان مشروطیت (1285 ش ) تا پیروزی انقلاب اسلامی ،( 1357 ) در ایران به وجود آمد، سبب شد که تعدادی از شاعران و نویسندگان متعهد در دوران استبداد و خفقان، یعنی از کودتای 28 مرداد 1332 تا 22 بهمن 1357، در راه اعتلای آزادی و نکوهش استبداد پیشگام شوند ...

احمد عزیزی از شاعران معاصری است که اشعارش را با بیان دغدغه های زندگی در روزگار امروز همراه کرده است. حوزه­ی‌ تداعی معانی در شعر او متأثر از فضل نمایی‌ها در حوزه‌ی اطلاعات عرفانی ادبی، فلسفی و مذهبی است تا حدی که هنگام آفرینش فضای معنوی و  صور خیال در شعرش، علاوه بر آیات و احادیث و اصطلاحات عرفانی و اسلامی و فلسفی و ادبی، نام شاعران و دانشمندان ایرانی و غربی و کتاب‌هایشان، اسامی گل‌ها و فصل‌ها، ...

چکیده در این تحقیق کوشیده شده تا با تحلیل موضوعات اشعار پیش از انقلاب اسلامی شفیعی کدکنی و همچنین اشعار امین پور شاعر بعد انقلاب اسلامی ، نقش این شاعران آزادی خواه را در آگاهی بخشی به جامعه ی عصر خود روشن تر کنیم و هم جلوه هایی از تعهد و رسالت اجتماعی آنان را باز نماییم. هدف این تحقیق، استخراج و تحلیل درون مایه است؛ درون مایه تلاشی است وسیع تر و جزیی تر، موشکافانه تر و تقریباً دیریاب تر. ای...