مجلس‌گویی یکی از گونه‌های سخنوری است که در کارنامه فرهنگی ایرانیان برگ‌ و‌ باری چشمگیر داشته است. با درنگی در منابع و متون کهن می‌توان رگه‌هایی از این کارکرد فرهنگی را در دوره‌های گوناگون باز‌جست. شاهنامه فردوسی؛ بویژه بخش تاریخی آن که بر منابع پیش از اسلام تکیه دارد، در لا به لای رویداد‌ها و روایات عصر ساسانی که بیش و کم رنگ و بوی سیاسی دارد، دریچه‌ای به فضاهای فکری و فرهنگی آن عصر می‌گشاید و ...

کهن نمونه اصطلاحی یونگی است برای محتویات ناآگاه جمعی؛ یعنی افکاری غریزی یا میلی که به سازمان­دهی تجربیات بنا بر الگوهای از پیش تعیین شده­ی فطری در انسان می پردازد. این تصاویر نخستین در طول روزگاران به اشکال گوناگون بروز کرده است ازجمله در قالب اسطوره و داستان چنانکه یونگ اسطوره­ها وافسانه­های پریان را تجلی کهن­ نمونه­ها می­داند. نمونه ی بارز این کهن­نمونه­ها را در ادب فارسی می توان در حکایت ها...

ایرانیان در درازای تاریخ ساسانیان، باور داشتند که پادشاه ایران تنها باید هموَندی از تخمۀ ساسانیان باشد.هموَندان خاندان‌های نژاده‌ای همچون اسپاهبد، مهران، کارن، سورن و دیگر خاندان‌های ایرانی، دست‌کم تا چند دهة پایانی تاریخ ساسانیان، این انگاره را نادیده نگرفتند و خواستار ستاندن پادشاهی از چنگ ساسانیان نشدند. تنها در شامگاه تاریخ ساسانیان بود که باور به حقِّ ایزدی و خاندانیفرمانروایی ساسانیان، اندکی ...

در گذشته های فراموش شده کنار شهری کوچک و دشتی بزرگ خارکنی خانه گرم و راحتی ساخته بود و با دخترش نگار زندگی می کرد. نگار دختری مهربان و مشکل پسند است که پرستاری از پدر پیرش را به ازدواج ترجیح میدهد. اما سلطان گل زرد پادشاه سرزمین دیوها دلبسته نگار میشود.از او میخواهد تا در کنار هم برای رهایی دیوهای بی آزار از دست هیولاهای بی رحم تلاش کنند. تا هم دیوها و هم آدمها عاقبت بتوانند خوش و خرم زندگی کنند

موضوع جنگهای ایران و اعراب در آغاز اسلام هنوز جای بحث و گفتگو دارد. زمان قطعی جنگ ها مسئولیت شاهان و دولت ساسانی در قبال آنها دقیقا" مورد بررسی قرار نگرفته و هنوز روشن نشده است که چرا اعراب از تعقیب پادشاه ساسانی (یزدگرد سوم) سرباز زده و خود را در مرکز و شمال ایران مشغول کرده اند. رساله به این مسائل پاسخ می دهد.

مقایسه ادبیات دو ملت که از نظر زبان و فرهنگ و مسایل اجتماعی و ... با هم تفاوت دارند به کشف مشترکات و تفاوت‌های بین دو ملت می‌انجامد و همین باعث می‌شود ما دریابیم که دو شاعر علی‌‌رغم تفاوت زبان و فرهنگ و اجتماع‌شان تا چه میزان در محتوا و مشترکات روحی شبیه هستند. در راستای این نگرش، اسطوره پردازی و استفاده از نماد در شعر دو شاعر تازی و پارسی- صلاح عبدالصبور و نیما یوشیج- مورد بر...

مهاجرت پدیده‌ای جامعه‌شناختی است که از آن به‌عنوان یکی از راه‌های مبادله فرهنگی بین جوامع مختلف یاد می‌شود. یکی از مهم‌ترین انواع مهاجرت‌ها، مهاجرت هنرمندان است. این امر انتشار سبک‌ها و شیوه‌های هنری در گستره‌های جغرافیایی متفاوت را در پی داشته و باعث هم‌آمیزی سنت‌های هنری مختلف و ترکیب تجارب هنرمندانه می‌شود. این مقاله تأثیر این پدیده جامعه‌شناختی را در انتشار سبک نگارگری در هند در دوران صفوی ...

مهرعلی، یکی از نگارگران عصر‌ فتحعلی‌شاه قاجار، در برخی از آثار خود، پیکره ایستاده پادشاه را با کمر باریک، شانه‏های پهن و عصای مرغ‌نشان در دست راست می‌نمایاند. سغد، از سرزمین‌های ایران باستان نیز در آثاری مانند سکه، سپر چوبی و نقاشی‌های دیواری، پیکره‌هایی مزین به جواهرات، کمر باریک، شانه‏های پهن و عصای مرغ‌نشان در دست راست معرفی می‌کند که شیوه روایی برخی از آنها متأثر از ادبیات حماسی شاهنامه است...

جزیرۀ خارک یکی از جزایر مهم خلیج­فارس است که در طول تاریخ به علـت قرار گرفتـن در مـسیر راه­های تجاری دریایی موردتوجه بوده و آثار تاریخی متعدد و متنوعی در خود جای داده است. مدارک تاریخی و باستان­شناسی نشان می­دهد که این جزیره در دوره اشکانی و ساسانی مسکون بوده و یک پایگاه تجاری و مذهبی مهم به شمار می­رفته است. از جمله آثار برجسته جزیرۀ خارک، دو گورصخره­ای منسوب به تجار پالمیری است. این پژوهش در ...

در زمینه نقوش شکار در دوره عیلام نو و نمونه‌های هم‌زمانِ بین‌النهرینیِ آن همواره خلأ پژوهش وجود داشته است؛ به همین دلیل و با توجه به این ضرورت، مدارک و منابع موجود بررسی شد. این تحقیق دوره زمانی 650-1000 ق. م را دربر می‌گیرد و با نگرشی بر مهرهای استوانه‌ای و نقوش برجسته هم‌زمان در این مناطق انجام شده است. با مطالعه 29 مهر استوانه‌ای و 18 نقش برجسته به وجود اشتراک‌هایی در صحنه‌های حیوانات شکارشده،...