چکیده: بی گمان دستاورد های جالب توجه معماری ایران در دوران اسلامی مرهون خلاقیت های هنرمندان و معماران عصر ساسانی است. در این میان نوآوری های کم نظیری که در زمینه ایجاد طرح ها و شکل های متنوع انجام گرفته قابل تامل است. بسیاری از سازه های معماری از جمله گنبد، ایوان، ستون و غیره ریشه در معماری پیش از اسلام و بویژه عصر ساسانی دارد. استمرار برخی از این عناصر و شکل ها بدون هیچگونه وقفه ای در دوره ها...

تاریخ نگاری محلی به ثبت و ضبط وقایع تاریخی در محدودۀ یک شهر، ایالت و ناحیه می­پردازد، که ذیل تاریخ ملی کشور قرار می­گیرد. بنابراین، وجه اصلی و مشخصه تاریخ نگاری محلی پیوند آن با یک عرصه جغرافیایی محدود و مشخص است. بر این اساس، پرداختن به نقش سرزمین دیلَمیان که یکی از سرزمین­های  تحت سلطه شاهنشاهی ساسانی محسوب می­شد، در شورش­ها و سرانجام فروپاشی دولت ساسانی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. اگر چه م...

خراسان کهن سرزمینی است باستانی که  مهد پیدایش یکی از درخشان‌ترین و کهن‌ترین تمدن‌های منطقه ایران بوده است. خراسان طبق نوشته های اوستا و کتیبه بیستون یکی از مهمترین ایالت‌ها و کوست‌های ایران در قبل از اسلام بوده که یکی از مقاطع حساس و مهم تاریخی آن مربوط به عصر ساسانی می‌باشد. سرزمین خراسان در دوره ساسانی بنابر موقعیت تاریخی، جغرافیایی و ژئوپولیتیکی کانون فرهنگی مهم و اصلی منطقه و تلاقی گاه فره...

چکیده نقوش مُهرهای ساسانی، در قالب نقوش جانوری، گیاهی، انسانی و ... ارائه شده‌اند و حاکی از تأثیر نقوش از نمادهای اساطیری و باورهای مذهبی می‌باشند که بخش عمده‌ای از این نگاره‌ها به نماد فرّه ایزدی و ایزدان دین مزدیسنا و بخشی نیز از سایر فرهنگ‌ها و تمدن‌ها اقتباس گشته است. هدف از ارائه این مقاله، توضیح و تفسیری برای نقوش مُهرهای ساسانی و همچنین علت استفاده و کارکرد این مُهرهاست. سوال اصلی تحقیق این...

دردوره ساسانی آثار هنری بی‌شماری توسط هنرمندان خلق شده‌است که شامل انواع نقوش می‌باشد که در این پژوهش به بررسی نقوش حیوانی به دو صورت 1- جانوران حقیقی 2- جانوران اسطوره­ای وترکیبی و پی‌بردن به مفاهیم نمادین و اسطوره‌ای هر کدام می‌پردازد وسوال اصلی پژوهش این است که از کدام جانوران به‌صورت حقیقی و یا اسطوره‌ای و ترکیبی در نگارکندها و گچبری‌ها و مهرها استفاده‌شده و مفاهیم نقوش هریک در دوره ساسانی ...

مهر ها از جمله عناصر فرهنگی به جای مانده مهمی هستند که می توانند پیام آور گذشته های دور باشند و از نظر مطالعات باستان شناسی ، مهر سهم به سزایی در شناسایی فرهنگ ؛ تمدن و چگونگی وضعیت اقتصادی ، اجتماعی و تجاری هر دوره را دارد.مهرهای انگشتری نیز همواره از اسناد بسیار مهم در مطالعات باستان شناسی محسوب میشوند که با بررسی بر روی آنها ، سهم خود را در باز شناسی زندگی مادی و معنوی ادوار گذشته که به آن م...

هنر ایرانی هدیه ی جاویدان ملت ایران به جامعه ی جهانی بوده است. از جمله آثاری که سهم بارزی در شناسایی فرهنگ ، تمدن و هنر ادوار کهن ایران زمین داشته است، آثار کنده کاری و مهرها است که تحقیق درباره ی آنها مجهولات بی شماری را مرتفع می سازد. عهد ساسانی یکی از درخشان ترین ادوار هنر و صنایع ایران است که به اوج پیشرفت خود رسید. در این عهد هنر منبت کاری و حکاکی توسعه بیشتری داشت. شمار زیادی از نقش مهره...

چکیده دوره ساسانی به عنوان یکی از مراحل مهم شکل گیری و تکامل تمدن ایرانی همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. نتایج به دست آمده از پژوهش های باستان شناختی در برخی نواحی باختری شاهنشاهی ساسانی همانند خوزستان و میان رودان و همچنین تطبیق این نتایج با متون کلاسیک بیانگر تحولات بزرگ اجتماعی ـ اقتصادی ایران در این دوره است. دگرگونی در سلسله مراتب اجتماعی، ایجاد نظام متمرکز مدیریتی، توجه ویژه به توسع...

چکیده : در رساله حاضر سعی بر این است موضوع هایی از جمله : "قرینگی" که در نقوش ساسانی به صورت مکرر دیده می شود ، و نقوش و طرح لباسها و سربند های ساسانی با نگاره های مکتب شیراز تطبیق داده شود . قبل از بررسی عنوان اصلی پایان نامه به ذکر پیشینه ی تاریخی هنر ساسانی و نگارگری مکتب شیراز پرداخته خواهد شد . سپس ذکر ریشه یابی قرینگی در نقوش ساسانی لازم می باشد ، و بعد از بررسی با نمونه هایی از این دست ...

نقش مایۀ شکار از نخستین نقاشی های دیواری دوران پارینه سنگی درون غارها تا تکامل یافته ترین دست ساخته های امروزی در هنر ایران وجود داشته و در مسیر تاریخ هنر و طی فرایند شکل گیری فرهنگ های مختلف، مفاهیم گوناگونی را در درون خود پرورده است. این روند تکاملی در دوران تاریخی و خصوصاً دورۀ ساسانی مفهومی فراتر از شکار صرف به خود می گیرد، به طوری که یکی از رایج ترین موضوعات هنر و فرهنگ دورۀ ساسانی صحنه شکا...