واژة اشتقاقی انگیخته، واژه‌ایست که از مجموع معنای پایه و وند اشتقاقی در آن، می‌توان به معنای کل واژه دست یافت؛ در این پژوهش، به بررسی این فرضیه می‌پردازیم که با گذشت زمان، انگیختگی واژه‌ها کاهش می‌یابد و برای بررسی این فرضیه، به مقایسه واژه‌های اشتقاقی چهار متن سفرنامه مربوط به دویست سال پیش و چهار متن مربوط به زمان حال پرداختیم. تا دریابیم از دویست سال گذشته تاکنون، واژه‌های اشتقاقی زبان فارسی...

چکیده: ساختواژه (صرف) شامل دو لای? تصریفی و اشتقاقی است. در صرف تصریفی انواع مقولات دستوری مورد مطالعه قرار می گیرد و در صرف اشتقاقی (واژه سازی) به ساختِ خود کلمه توجه می شود. در زبانهای ایرانی، از جمله در فارسی میان? زردشتی، واژه از نظر ساخت اشتقاقی بر چهار نوع است: بسیط (ساده)، مشتق، مرکب و عبارت. هر یک از این انواع خود دارای گونه های مختلف است که به روش های مختلف ساخته می شود؛ به ویژه واژه ...

ساختواژه (صرف) شامل دو لایه تصریفی و اشتقاقی است. در صرف تصریفی انواع مقولات دستوری مورد مطالعه قرارمی گیرد و در صرف اشتقاقی (واژه سازی) به ساخت خود کلمه توجه می شود. در زبان های ایرانی ، از جمله در فارسی میانه زرتشتی ، واژه از نظر ساخت اشتقاقی بر چهار نوع است : بسیط (ساده) ، مشتق، مرکب و عبارت. هر یک از این انواع خود دارای گونه های مختلف است که به روش های مختلف ساخته می شود، به ویژه واژه های م...

با خارج شدن زبان‌های ایرانی میانه از ساختار تصریفی زبان‌های ایرانی باستان، تغییراتی در آن‌ها روی داد تا عملکرد اجزای ازمیان‌رفته یا ضعیف‌شدۀ این زبان ها به نحوی توسط اجزایی دیگر جایگزین شود. از جملۀ این تغییرات تقویت نقش حروف اضافه در کنار شکل­گیری گونه­هایی جدید از آن‌ها بود. ساختارهای اضافی در دورۀ میانه شامل گروهی اند که مستقیماً از دوران باستان به میانه رسیدند و نیز مجموعه ای دیگر که در دورۀ...

فارسی فیروزآبادی، از گروه گویشهای جنوب غربی است که تاکنون تحقیقی در بارۀ آن انجام نگرفته است و اثری نوشتاری از آن موجود نیست و امکان فراموشی آن به علل مختلف وجود دارد.    ساختار فعل در فارسی فیروزآبادی همانند فارسی معیار است و وجه اختلاف آن در تفاوت آوایی، واژگانی و شناسه های برخی از افعال به ویژه گذشته نقلی است. در مقاله حاضر، فعل در فارسی فیروزآبادی از دیدگاه های زیر بررسی شده است : 1.ستاک حا...

اصولاً هر زبانی برای بیان مفاهیم جدید از امکانات و فرایندهای متعددی استفاده می‌کند تا برای آن مفاهیم، صورت‌های لفظی وضع نماید. این فرایندها شامل مواردی نظیر ترکیب، اشتقاق، تصریف، ابداع و غیره است. فرایند ترکیب، کلمات/ ستاک‌های مرکّب را خلق می‌کند و فرایند‌های اشتقاقی و تصریفی از طریق وندافزایی بر کلمات/ ستاکهای از پیش موجود و یا بالقوه به زایش کلمات جدید می‌پردازند. این ستاک‌ها می‌توانند بسیط و...

چکیده کارنامه اردشیر بابکان و بندهش هر دو از ارزشمندترین متن های پهلوی هستند. کارنامه اردشیر تنها اثر تاریخی به زبان فارسی میانه است. این اثر سرگذشت افسانه ای و تاریخی اردشیر موسس شاهنشاهی ساسانی است که می توان آن را نوعی رمان تاریخی نامید. نثر کارنامه بسیار ساده و متأخر است و تأثیر زبان فارسی در آن مشاهده می شود. بندهش به معنای آفرینش آغازین است، دلیل شهرت کتاب به این نام آن است که مهم-ترین ...

پایان نامه حاضرپژوهشی زبانشناختی است که به بر رسی وتوصیف گونه فا رسی مشهدی می پردازدوشامل چهارفصل می باشد درفصل اول پس ازمقدمه به معرفی شهرستان مشهدازنظرجغرافیایی تاریخی فرهنگی وگونه ان می پردازدوبه روش تحقیق اشاره می کند درفصل دوم ابتدا ویژگی آوایی گونه مشهدی سا ختما ن هجا واحد ها ی زبرزنجیری وقا عدها ی واجی مورد بررسی قرارگرفته است وسپس به مقا یسه آوایی میا ن فا رسی معیا روگونه مشهدی پرداخته ...

پیشینة کاربرد فعل با پیشوند و پیش‌واژک در زبان‌های ایرانی به دورة باستان می‌رسد. برخی از این پیشوندها و پیش‌واژک‌های فعلی در فارسی میانه متروک ‌شده و برخی از آنها به‌صورت جزیی مرده در ساختمان فعل باقی‌مانده‌اند. فارسی دری نیز این پیشوندها و پیش واژک‌ها را از فارسی میانه وام گرفته است. در فرهنگنامة قرآنی، فرهنگ برابرهای فارسی قرآن بر اساس 142 نسخۀ خطی کهن، تعداد زیادی از فعل‌ها با پیشوند و پیش‌و...

متن نگاشته‌شدۀ فارسی دو مشکل ساده ولی مهم دارد. مشکل اول واژه‌های چندواحدی هستند که از اتصال یک واژه به واژه‌های بعدی حاصل می‌شوند. مشکل دیگر واحدهای چندواژه‌ای هستند که از جداشدگی واژه‌هایی که با هم یک واحد واژگانی تشکیل می‌دهند حاصل می‎گردند. این مقاله الگوریتمی را معرفی می‌کند که بتواند به‌طور خودکار این دو مشکل را در متن نوشتاریِ فارسی بکاهد و یک متن معیار را به‌دست آورد. الگوریتمِ معرفی‌شده ...