غالباً گمان بر این است که پیوند زبان فارسی با زبان عربی، محدود به واژگان معرّب است؛ ولی شواهد تاریخی نشان می‌دهد که ارتباط میان این دو زبان، ریشه‌دارتر از واژ گان معرّب است. پسوند «الف و نون»، شاهدی مهم در پیوند با تأثیر و نفوذ ریشه دار زبان فارسی در زبان عربی است. از خویشکاری‌های این پسوندِ فارسی، نسبت‌ساز بودن آن است؛ اما نکتۀ جالب توجه، حضور این پسوند در شماری از اَعلام تاریخی بصره است. نخستین کس...

در جستجوی مرهشی باستان در منطقه پشتکوه استان ایلام ] 1[ ابراهیم مرادی* خداکرم مظاهری** چکیده هدف این تحقیق مطالعه و بررسی منابع تاریخی در مورد شهر یا منطقه‌ی مرهشی است. این مکان یکی از نواحی پرحادثه‌ی ایران در هزاره‌های دوّم و سوّم ق.م. بوده است. مرهشی در بیشتر دوران حیاتش یکی از متحدان مهم ایلام باستان بوده و در متون و کتیبه‌های به جای مانده همواره نام آن در...

مقاله حاضر به منطق فهم اندرکنش سنت سیاسی کلاسک ایران با دوانگاریها پرداخته است. پرسش این‌که چه الگویی از مواجهه ابعاد رسمی و غیر رسمی قدرت در رویارویی با مفاهیم زوجی، در دوره ی زمانی فوق را می توان صورتبندی نمود؟فرضیه آنکه منطق مواجهه با مفاهیم زوجی از الگوی عام،کلی و از پیش تعیین شده پیروی ننموده و تابعی از بسامد نسبت مفاهیم «خود و دیگری» می باشد. برای آزمون فرضیه، داده های تاریخی دوران کلاسیک...

پژوهش حاضر به ریشه شناسی گویش خنجی-یکی از گویشهای لارستانی-می پردازد. واژگان بررسی شده به فارسی امروز نرسیده یا اگر معدودی از آنها در فارسی نو دیده می شوند با دگرگونیهای معنایی ، آوایی، و یا هر دو همراهند. نگارنده در پی آن است با ریشه شناسی واژگان ضمن زنده کردن و ثبت آنها-که در حال فراموشی و خاموشی اند-هر چند اندک بر ثروت واژگانی زبان فارسی بیافراید و با اثبات اینکه گویش گفته شده ادامه منطقی زب...

روابط اقتصادی - اجتماعی، تاریخی، فرهنگی، نظامی، سیاسی و علمی دیرپای ایران و فرانسه عامل بسیار مهمی در ورود صدها واژه فرانسوی به واژگان زبان فارسی بوده است . در این رساله واژه به عنوان واحد قاموسی و دستوری درنظر گرفته شده که در واقع توالی خطی فونمها است . بطور کلی ورود واژه های فرانسوی به زبان فارسی بیشتر به منظور پرکردن خلا واژگانی بوده است . این واژگان تحت تاثیر سیستم فونولوژیکی زبان فارسی قرا...

گام نخست در فهم سخن هر گوینده‌ای آشنایی با واژه‌های به کار رفته در سخن او است. در قرآن کریم، با توجه به غنای زبانی‌ و گستردگی واژگانی‌ موجود در آن، دقت‌های واژه‌شناسی، تأثیر بسزایی در تفسیرِ آن دارد. معصومان: تا آن جا که زمینه و ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی اجازه داده، در زمان خود، به تفسیرِ آیات کتاب آسمانی‌ پرداختند. درصد قابل توجهی از روایات معصومان: در تبیین و توضیح واژگان قرآنی‌ وارد شده است....

به جرأت می‌توان گفت مهم‌ترین مسأله و مشکل در ترجمه، رعایت اصل«تعادل ترجمه-ای» است؛ به‌طوری‌که متن ترجمه برابر و همسنگ و آیینة تمام‌نمای متن مبدأ باشد. جهت دستیابی به این هدف توجه به لایه‌های مختلف معنایی، از معنای ارجاعی گرفته تا معناهای تجربی، تقابلی، ضمنی، آحاد معنایی، همایشی، سبکی، صرفی و آوایی واژگان در فرایند معادل‌یابی امری کاملاً ضروری است. هرچند ایجاد تعادل و برابری در تمام سطوح و ل...

زبان به عنوان پدیده ای اجتماعی، با ساخت و نظام ارزش های جامعه ارتباط تنگاتنگی دارد؛ ارتباطی کاملاً تعاملی و دو سویه؛ به این صورت که هم زبان بر ساخت اجتماعی تأثیر دارد و هم ساخت و بافت اجتماعی و محیط پیرامون افراد بر زبان آن ها تأثیر می گذارد. حتی در برخی موارد ممکن است تفاوت های زبانی به تفاوت های ادراکی از جهان منجر شود. هدف این تحقیق، بررسی تطبیقی کارکرد و نقش زبان در توسعة عدالت در قالب مفهوم...

سیستان به علت برخورداری از ویژگی های مناسب و منحصر به فرد محیطی، همواره جمعیت قابل توجه-ای داشته و از سوی دیگر به علت موقعیت استراتژیک و نظامی مورد توجه حکومت ها و دولت های مختلف در ادوار گذشته بوده است. این علل موجب شد تا در دوران های مختلف به مقوله شهر و شهرسازی در سیستان اهمیت بسیار زیادی داده شود. شهرهایی که از یک سو گنجایش بخش بسیار زیادی از جمعیت منطقه را داشته و از سوی دیگر دارای استحکام...

بیرجند با جمعیتی برابر ١٧٠ هزار نفر، شهر کوچکی در جنوب خراسان است. ساختار شهر حاصل ترکیب دو فرم ساختاری مختلف است: بافت ارگانیک و بافت شطرنجی. بر اثر ایجاد شبکه شطرنجی، بافت ارگانیک از نظر کارایی بافت دچار بی نظمی ها و دگرگونی هایی شده است. در بخش های منظم و شطرنجی، معابر اصلی از نظر عملکردی فعال بوده اما در بافت ارگانیک، مناطق قدیمی پراکنده و ایزوله هستند.«گذر هفت منبر» نیز گذری تاریخی است که ...