خرابات در ادبیات فارسی هم به معنی حقیقی و منفی، به میکده و محل فسق و فجور و هم به معنی مجازی و مثبت، به جایگاه پاکبازی و فناگاه عاشقان و عارفان دلالت می­کند. شاعران زبان فارسی در قلمرو این واژه  مضامینی بکر آفریده­اند. گرد آمدن  معانی متناقض در این واژه و در عین حال بسامد بالای کاربرد و تبدیل آن به اصطلاح کلیدی و مهم در متون ادبی و عرفانی، سبب شده جایگاه درخور توجهی پیدا کند. بدین منظور، در این...

مقاله­ی حاضر برای این­که نشان دهد برنامه ی «فلسفه برای کودکان»، می­ تواند برای رسیدن به هدف عمده ی خویش یعنی دست­یابی به استقلال از داستان­ های موجود در ادبیات کودک بهره گیرد، به تحلیل محتوایی از نوع تأملی یا فکری چند داستان در این گستره پرداخت. یافته­های پژوهش نشان داد، آثار یاد شده به خوبی می توانند به یاری برنامه ی «فلسفه برای کودکان» بشتابند و  نیازهای آنان را پاسخ گویند؛ همچنین مشخص شد که ...

یکی از راه‌های شناخت اجتماعیات، زبان ساده افسانه‌هاست که با تحلیل محتوایی آن‌ها می‌توان به مسائل اجتماعی، جهان‌بینی مردم در جوامع گذشته، دیدگاه و نگرش عنصر مرد به زن و جایگاه آن‌ها، نقش زنان در جوامع گذشته و فعالیت‌ها و ویژگی‌های آن‌ها و... دست یافت. افسانه‌ها یکی از منابع مهم ادبیات شفاهی هستند که بررسی قهرمانان آن‌ها تا حدودی محققان را در شناسایی جامعه سنتی کمک می‌کند. جامع-الحکایات مجموعه‌ای...

علی احمد باکثیر، ادیب و شاعر توانای یمنی ( 1969)، در سورابایای اندونزی، چشم به جهان گشوده است. بیشتر نوشته های ادبی خود را در مصر، انجام داده است. وی از پرچمداران شعر نو به شمار می رود، اما شهرت او در زمینه ی رمان و نمایشنامه می باشد. درخشش وی در زمینه ی نمایشنامه و رمان و گوناگونی آثارش در بیشتر زمینه های ادبی، و نیز پایبندی مستمر به اندیشه و جهان بینی اسلامی و عربی او را در میان ادیبان معاصر ...

روابط متقابل ادبی و فرهنگی میان ملل عالم؛ بخصوص ملل هم جوار از دیرباز مرسوم ومتداول بوده است. در این میان، رابطه فرهنگی، زبانی و ادبی ملت ایران وملت عراق درطول تاریخ، بیش از هر ملت دیگری بوده است وجمیل صدقی زهاوی، شاعرمعاصر عراق، متوفای 1936 میلادی جایگاه ویژه ای دارد. نگارنده بر آن است تا درباره زندگی،آثار و افکار این شاعربزرگ معاصر عراق و جهان عرب مطالبی را قلمی نماید. از زندگی و سبک شعری وجا...

به همت گروه ادب معاصر فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی کتابشناسی ادبیات داستانی معاصر فارسی زیر نظر فریده رازی و با همکاری عذرا شجاع کریمی و آزاده گلشنی در سال 1390، در قطع رحلی بزرگ، با سه پیوست و در 18+ 686 صفحه منتشر شد. این کتاب 7069 مدخل و اطلاعات کتابشناسی 14046 اثر از مشروطه تا 1389ش را دربرمی گیرد. کتابی که با توجه به نقش ارجاعی ناشر آن، می بایست از اغلاط و خاصه اغلاط فاحش مبرا باشد، متأسف...

ادبیات پایداری از یک منظر، نامی است که عمر زیادی از پیدایش آن نمی­گذرد و به شعرهایی اطلاق می­شود که دربارة انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سروده شده اند. شعرای زیادی در زمرة شاعران این نوع شعر قرار دارند که در کتاب ها و دائرةالمعارف­های متناسب، نامشان ذکر شده است. این مقاله در صدد اثبات این نکته است که خسرو فرشیدورد، یکی از پیشاهنگان مبارزه با رژیم دژخیم ستم­شاهی بوده است؛ کسی که خود در زندان مخوف آن...

چکیده ادبیات از دیرباز آیینه تمام نمای احساسات و عواطف بشر بوده است. در این میان "وطن" یکی از مسائلی است که از دیرباز ذهن شاعران را به خود مشغول داشته و احساسات آنان را در سرایش اشعار وطنی برانگیخته است. گرچه مفهوم وطن در هر دوره ای بسته به شرایط اجتماعی، سیاسی و اقلیمی و تحت تأثیر مسائلی چون جنگ، تجاوز بیگانگان، رواج یک آرمان، عقیده یا مسلک در دوره ای خاص، جهان بینی هر شاعر و غیره در جلوه های...

ادبیات آیینه تمام نمای زندگی اجتماعی، روحیات و احساسات مردم روزگار و اوضاع حاکم بر آن است. انسان هنرمند از رویدادهای پیرامون خود تاثیر می پذیرد و بازتاب تأثیرات خود را از آنچه بر او گذشته است، در اثر هنری خود بازمی-نماید. یکی از مهمترین مسائلی که امروزه در بررسی ادبیات از اهمیت ویژه برخوردار است. چگونگی بازتاب مسائل اندیشگی جهان معاصر در ادبیات است. در این میان نمی توان از تأثیر جامعه، محیط و ...