چکیده شناخت هنر اسلامی فارغ از مباحث هستی شناختی و معرفت ذوقی و شهودی متأثر از ورود آثار هنری به موزه (به مثابه محصول فرهنگی تمدن غرب) و نظام معرفت شناختی متمایز آن است. حرکت هنر اسلامی در امتداد زمان و مکان و حضور در نظام اندیشگانیِ دیگری، بر کیفیت حصول معرفت مخاطب تأثیر می گذارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره گیری از منابع اسنادی می کوشد تا چگونگی حصول معرفت هنر اسلامی را در سیری تا...

گامبریچ یکی از تاثیرگذارترین و مهم ترین شخصیت های حوزۀ تاریخ هنر و مبانی نظری مربوط به آن است. گامبریچ اگرچه هگل را پدر تاریخ هنر می دانست اما معتقد بود که تاریخ هنر باید خود را از سیطرۀ هگل رها سازد. بخش اول این مقاله نقدهای گامبریچ بر تاریخ هنر و استتیک هگل را با توجه به دو متن اصلی او دربارۀ هگل (در جستجوی تاریخ فرهنگی و پدر تاریخ هنر) شرح می دهد. بخش دوم این نوشته «تفسیر غلط» گامبریچ را مور...

در این مقاله نظریه های موجود در حوزه جامعه شناسی هنر و ادبیات با دیدگاهی انتقادی مورد بررسی قرار گرفته است. موضوع اصلی مقاله حول محور جبریت اجتماعی هنر و ادبیات دور می زند. نظریه جبریت اجتماعی هنر با توجه به مسئله شاهکارهای هنری و موضوع هنر ناب مورد نقد قرار گرفته است. در نهایت نتیجه گیری مقاله در جهت تأیید این مطلب که هنر اگرچه تحت تأثیر شرایط وجودی جامعه معاصر خودش قرار دارد و نشان آن شرایط ر...

هنر یکی از شاخه­های تمدن اسلامی است که همپای دیگر شاخه­ها رشد یافت و در مظاهر گوناگون تجلی یافت. گرچه هنر به ویژه هنر معماری دورة اسلامی ریشه­هایی در هنر پیش از اسلام و اقتباس­هایی از آن داشت، اما ذوق تلفیق و ابداعات مسلمانان هم در آن کم نیست. مجموعه ابنیه الحمرا مهم ترین نمونه رشد هنر اسلامی در مغرب اسپانیا است که خود شاخه ای از هنر اسلامی در غربی ترین منطقه از قلمرو حکومتی مسلمانان در عهد بنی...

این جستار پاسخی است دیگر پدیدارشناسانه به پرسش دیرینه و آشنای «هنر چیست؟» خاستگاه هنر چیست و کاروساز آفرینش هنری چگونه است؟ در پاسخ بدین پرسش ها، از گونه های ناخودآگاهی و پیوند ساختاری هنر با اسطوره و رؤیا سخن در میان آمده است و سرانجام به آسیب شناسی هنر نو پرداخته شده است.

اگر بپذیریم که تاریخ رسمی هنر، طبق کتب و منابع مرجع، متشکل است از مجموعه‌ای از دسته‌بندی‌های تاریخی من‌جمله مکاتب، سبک‌ها، و شیوه‌های هنری، که مورّخان هنر در باب هنر ملل گوناگون ارائه کرده‌اند، می‌توان رابطه و بستگی‌های مطالعات تطبیقی هنر و تاریخ هنر را بر حسب چگونگی بهره‌گیری تطبیق‌گران از این طبقه‌بندی‌ها و استفاده‌های متقابل تاریخ هنر از دست‌یافته‌های مطالعات تطبیقی توضیح داد. در این مقاله...

«انگدروشنان» یکی از سرودهای بلند مانوی است که به تقلید از زبور مانی و پس از درگذشت وی به زبان پهلوی اشکانی سروده شده و قطعاتی از آن به زبان سغدی نیز به دست آمده است. در این سرود سخن از روح سرگردانی است که در آرزوی رستگاری نهایی است. زبان پهلوی اشکانی که از زبان های ایرانی میانه است، در شمال و شمال شرق ایران متداول بود ولی از صورت باستانی آن اثری به دست نیامده است. در این زبان با از میان رفتن تد...

فضای حاکم در هنر در دنیای پسامدرن، تغییر جهت داده به ‏نوعی که گفتمان هنر به ابعاد عمومی جامعه وارد شده ‏‏است. همچنین با گره‏خوردن به رشد فزاینده تکنولوژی، هنر در ارتباطات جامعه نمودی فعال‏تر یافته؛ چراکه عصر ارتباطات الکترونیک، نوعی ترادیسی یا استحاله در روابط و تغییر گفتمان است، به‏صورتی‏که کنش‏های هنری نیز شامل این تغییر است.  یکی از این تغییرات، هنر بازتولید به صورت تبلیغات در فضای عمومی به‎...

هدف از نگارش این مقاله آن است که با معرفی کوتاهِ شکل (فرم) کتاب، به محتوا و درون‌مایه‌های موجود در اثر پرداخته شود و به دور از هر گونه عیب‌جویی، به صورتی هرچند کوتاه، نکات علمی و پژوهشی‌ای را که در آن رعایت نشده است معرفی کند. در ابتدای این تحقیق، با تأکید بر نظریة «مؤلف مرده است» رولان بارت، سعی شده است که با نهایت احترام به مؤلف اثر، ملاحظات و تعریف‌های بیهوده کنار گذاشته و با واکاوی‌های لازم،...