با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ظهور جمهوریهای مسلمان نشین آسیای مرکزی و قفقاز شاهد دامنه وسیعی از رقابت قدرتهای منطقه ایی و بین المللی در حوزه آسیای صغیر بوده ایم. در میان مدعیان نفوذ در منطقه، ترکیه به جهت اشتراک نژادی و پیوند تاریخی که با ساکنان جمهوریهای تازه استقلال یافته دارد از جایگاه ویژه ای برخوردار است . در این مداقه علمی به بررسی اهداف سیاسی-اقتصادی ترکیه در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز...

فروپاشی شوروی در سال 1991 موقعیت ایران را در منطقه دگرگون کرد. از طرفی قدرت بزرگی که کشور ایران را تهدید می کرد فروپاشید و از طذف دیگر ایران با کشورهای جدیدی در منطقه روبرو شد که ظرفیت های زیادی برای جذب بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای داشتند. از جمله ی این بازیگران می توان چین، ترکیه، پاکستان، هند، اروپا، امریکا و اسراییل را نام برد که حضور دو کشور اخیر بیش از سایرین منافع ملی ایران را تهدید م...

همجواری و هم مرز بودن چین با کشورهای منطقه آسیای مرکزی توام با رشد سریع اقتصادی این کشور، شرایط خاصی را بر روابط این کشورها با چین موجب شده است. به طور کلی روابط دوجانبه چین و کشورهای این منطقه از روند جهان شمول دیپلماسی اقتصادی پکن مستثنی نیست. علاوه بر همجواری ژئوپلیتیک و اهمیت خاص این منطقه برای چین، پکن تداوم و گسترش روابط خود با کشورهای این منطقه در عرصه اقتصادی با هدف حفظ ثبات سیاسی و اجت...

در سدۀ نوزدهم میلادی که کشورهای اروپایی با سرعت درحال ترقی و پیشرفت بودند، روسیه نیز که مناطق گسترده‌‌ای از آسیای مرکزی و قفقاز را ضمیمۀ خاک خود کرده و به یک امپراتوری گسترده تبدیل شده بود برای پیوستن به شمار این کشورها تلاش می‌کرد. در این دوره، در سراسر جهان اسلام یک سیر نوخواهی و اصلاح‌طلبی به راه افتاده بود که مسلمانان زیر سلطة‌ امپراتوری روسیه تزاری نیز که زیر انواع فشارهای استیلاگرایانه و ...

یهودیان ازجملۀ اقوامی هستند که در قلمروی امارت بخارا سکونت اختیار کرده و در گسترش روابط تجاری در آسیای مرکزی نقش عمده داشته‌اند. این قوم به‌دلیل سکونت در قلمروی امارت بخارا به «یهودیان بخاری» مشهور شده‌اند. در پیشرفت مناسبت‌های تجاری در امارت بخارا سهم هندوها نیز درخور توجه است. آن‌ها در شهرهای گوناگون آسیای مرکزی، خصوصاً امارت بخارا، نفوذ زیادی داشتند. در این مقاله نگارنده با بررسی سابقۀ سکونت ...

از نظر راهبران روسیه، حوزه نفوذ سنتی اتحاد جماهیر شوروی به ویژه آسیای مرکزی و قفقاز نخستین سنگر پدافندی برای پاسداری از امنیت ملی روسیه است و رفتار مسکو بر سیاق دوران روسی ه تزاری و شوروی سابق، باید به دنبال اعمال سلطه بر این منطقه باشد . با وجود این، روسیه در طول دو دهه اخیر، رویکردهای مختلفی در قبال آسیای مرکزی در پیش گرفته که در نگاه اول ممکن است تداعی کننده سردرگمی سران کاخ کرملین باشد؛...

پس از فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال جمهوری ها، روابط اقتصادی پیشین بین جمهوری های آسیای مرکزی برهم خورده و روابط بازار حاکم شده است. در برخی موارد تنش بین ازبکستان با قرقیزستان و تاجیکستان برای استفاده ابزاری از جریان آب های فرامرزی به سوی ازبکستان و قزاقستان سبب اعلام موضع تند کشورهای پایین دست آب های فرامرزی و حتی تهدید به استفاده از ابزارهای نظامی درصورت اعمال محدودیت شده است. آب و رودخانه ه...

پس از فروپاشی اتحاد شوروی و ایجاد خلا قدرت در جمهوری‌های نواستقلال‌یافته آسیای مرکزی  این منطقه مورد توجه قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای قرار گرفت که در این میان نقش ترکیه به دلیل پیوندهای تاریخی و فرهنگی با این منطقه دارای اهمیت خاصی است. در این پژوهش تلاش شده است ضمن نگاهی اجمالی به وضعیت اقتصادی ترکیه و جمهوری‌های آسیای مرکزی، فعالیت‌های اقتصادی ترکیه در این جمهوری‌ها مورد بررسی قرار گیرد.

فروپاشی اتحاد شوروی به استقلال پانزده جمهوری تشکیل دهندة آن به عنوان واحدهای سیاسی مستقل انجامید و آسیای مرکزی با قرارگرفتن در بین کشورهایی همچون روسیه، چین، هند، پاکستان و ایران، به یک «نقطة اتصال ژئوپلیتیک» تبدیل شد. در این شرایط در این منطقه، سازمان همکاری شانگهای میان کشورهای عضو شکل گرفت. برای بررسی نقش این سازمان در عرصة منطقه ای و بین المللی، باید عواملی که رفتار سیاست خارجی روسیه و چین ...

چکیده پس از گذشت نزدیک به دو دهه از استقلال کشورهای آسیای مرکزی، به رغم مجاورت جغرافیایی، هم تکمیلی اقتصادی و پیوندهای تاریخی-تمدنی آن ها با ایران، بسیاری از تحلیل گران معتقدند که سیاست خارجی ایران در قبال منطقه آسیای مرکزی جزء کم رونق ترین حوزه ها بوده و نفوذ چندانی در این منطقه ندارد. در این راستا، نوشتار حاضر سعی دارد با استفاده از تئوری همگرایی «کانتوری و اشپیگل» به بررسی عوامل مشترک و مش...