به درازنای تاریخ چهار رویکرد کلی‏ پیرامون گوناگونی و کثرت ادیان و مذاهب وجود داشته است: ابطال‌گرایی،[1] انحصارگرایی،[2] شمول‌گرایی[3] و کثرت‌گرایی.[4] در رویکرد به گوناگونی ادیان، ابطال‌گرایی و انحصارگرایی، باطل، ولی شمول‌گرایی در حقانیت و کثرت‌گرایی در نجات پذیرفته است؛ اگرچه چند و چون آموزه‌ها و گزاره‌های ادیان دیگر با اسلام قیاس‌کردنی نیست، ولی به هر روی جملگی دربر دارنده حقیقت است؛ حتی چنان...

در این نوشتار با هدف بررسی معرفت شناختی تحقیقات دانش مدیریت و سازمان، سه پارادایم اثبات گرا، تفسیری و هرمنوتیک معرفی می شود. اثبات گرایی اصالت را به شناخت حسی می دهد؛ از این رو جداکردن موضوع تحقیق از پژوهشگران و واقعیات اجتماعی و حذف ارزش ها از فرآیند پژوهش از نقاط ضعف این رویکرد شمرده شده است، رویکرد تفسیری به نوعی از ذهنیت گرایی افراطی فرو می غلتد، از این رو با مشکل تحلیل رفتار آدمیان صرفاً بر...

نوشتة حاضر به معرفی آراء و اندیشة اشلایرماخر در علم هرمنوتیک می پردازد. علم هرمنوتیک تا پیش از قرن هیجدهم به سیاق تبار یونانی اش در خدمت تفسیر متن مقدس قرار داشت و با استفاده از شیوة معانی بیان و نقادی به همراه قواعد زبان شناختی و دستوری به فهم مدلول متن مقدس می پرداخت. اما اشلایرماخر در اویل قرن نوزدهم هرمنوتیک را به عنوان فن عام تفسیر از محدودة متن مقدس خارج و آن را در فهم هر متنی به کار گرفت...

درک نسبت نشانه های متنی با نشانه هایی که به نظام های متفاوت وابسته اند، نکته جذابی است که توجه هرمنوتیک مدرن را بیش از پیش به خود معطوف کرده است. امروزه در زمینه ی رایانه ها، با سرعت به سوی برقراری پایگاه های فوق رسانه ییپیش می رویم که می توانند به جز متن، مواد گرافیک، آواها و حتی نشانه های گفتاری و موسیقی را نیز انباشت کنند و «متن» در بستر انفورماتیک به «ابرمتن» تبدیل می شود، از این رو ایده ی ...

برای فیلسوفان هرمنوتیک، مساله فهم اهمیت بسزایی دارد. بسیاری از آنها فقط به فهم متن و تفسیر و تاویل آن توجه دارند، اما قلیلی چون هایدگر و گادامر خود مساله فهم را مورد موشکافی قرار داده اند. به بیان دیگر برای آنها هستی شناسی فهم و شرایط حصول فهم بیشتر مطرح است تا این که یک متن را چگونه و با چه روشی فهم پذیر سازیم. از آنجا که مولوی بیشتر به عنوان یک شاعر در جامعه فکری ما مطرح کرده است، کمتر به زوا...

چنانچه فهم مؤثر و کارآمد درباره گذشته، فهمی که معطوف به زمان حال و برای شرایط موجود جامعه مفید باشد به دغدغه اصلی مورخین تبدیل شود، تاریخ را به علمی پویا تبدیل می کند که در بهتر شدن شرایط اجتماعی و معرفتی جامعه مؤثر است. علم تاریخ حاصل بینش و نگرش مورخین است و هرمنوتیک فلسفی با تأکید بر هستی شناسی فهم و مهم تر از آن مفسرمحوری در تحقق فهم، با برداشت های سوبجکتیویستی در تاریخ همخوانی زیادی دارد. ...

قرآن کتاب هدایت و برنامه ی زندگی انسان است. فهم صحیح و معتبر آیات قرآن لازم و ضروری است. مقاله ی حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی به بررسی مبانی نظریه ی تفسیری علامه طباطبایی درخصوص فهم و تفسیر قرآن می پردازد تا مبانی نظریه ی تفسیری ایشان را آشکار نموده و آن را با آرای برخی هرمنوتیست های کلاسیک مقایسه نماید. یافته های این پژوهش نشان می دهد کهعلامه باتوجه به مبانی فهم خود که از بینش قرآنی او ناشی می...

هرمنوتیک دانشی است که از قدیم‌الایام مورد توجه اندیشمندان مختلف در تمدن‌های گوناگون بوده است. در جهان اسلام نیز همانند ملت‌های دیگر این دانش مورد توجه بوده است. اگرچه مسلمین کتاب مستقلی با این نام تالیف نکرده‌اند اما به‌طور خاص در تفاسیر مختلفی که برای قرآن به‌رشته‌ی تحریر درآمده است مباحث دانش هرمنوتیک را ذکر کرده‌اند. از جمله متفکران بزرگ اسلامی که به این مسئله پرداخته است ملاصدرا می‌باشد. او...

این تحقیق به‌منظور تعیین الگوی طراحی برنامه درسی شهودی مبتنی بر بررسی زیبا شناسانه دیوان حافظ ، صورت گرفته است و واکاوی ابیات به روش کیفی هرمنوتیک انجام‌یافته از کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در دسترس ، برای جمع‌آوری اطلاعات ، استفاده‌شده است . تجزیه‌وتحلیل داده‌ها ، با به‌کارگیری نظام مقوله‌بندی قیاسی انجام‌شده و نتایج درزمینه اهداف ، منابع ، و راهبردهای یاددهی –یادگیری در قالب مقوله‌های محوری ...

یکی از استعدادهای شگرف آدمی درک معقولات و مفاهیم است. قوه مفکره، امکان فهم را برای انسان‌ها میسر کرده است و نیروی فهم نیز توان تفسیر جهان را فراهم آورده است. پدیده‌های طبیعی و دست‌ساخته‌های انسانی، ابژه‌ها یا "برابر نهاده‌شده" هایی است که در هر مرتبه‌ای از مراتب فهم، عرصه تفسیر را نیز مفتوح داشته است. شهرسازی و شهرنشینی تجسم تاریخمند حیات و تجربه زندگی است که به مثابه پیکره‌ای انداموار نشان از ...