مهجورشدگی یکی از مباحث مربوط به بسامد واژگان است. بحث پیرامون بسامد یک واژه یعنی بحث پیرامون یک طیف، طیفی که یک سوی آن بسامد صفر و سوی دیگر آن بسامد بی­نهایت است. مقالۀ حاضر به بررسی مهجورشدگیِ واژگان قرضیِ زبان عربی در مطبوعات زبان فارسی می­پردازد. برای این منظور روزنـامۀ اطلاعاتِ سال­های 1310 و 1311 هجری­شمسی انتخاب شده و برخی از واژگان زبان عربی که به زبان فارسی راه یافته و کاربرد وسیعی در مطبو...

تألیف و انتشار فرهنگ های تخصصی هنر، چه به صورت فرهنگ های یک زبانه (فارسی به فارسی) و چه فرهنگ های دوزبانه (انگلیسی به فارسی) [یا دیگر زبان ها به فارسی] در ایران به ندرت و انگشت شمار صورت می گیرد. چندین کتاب منتشرشده در این زمینه اغلب به صورت ترجمه کامل از یک کتاب و تدوین و تنظیم آن با توجه به منابع خارجی است و انتخاب برابرنهادهای فارسی از سوی برخی پژوهشگران در این فرهنگ ها و دائره المعارف ها صو...

با توجه به اهمیت تبلیغات در به تصویر کشیدن زبان تفکرات غالب جامعه، پژوهش حاضر درصدد است تا به بررسی موشکافانة کنش گفتاری «استدلال» در زبان تبلیغات فارسی و انگلیسی مجلات بپردازد. بدین منظور، صد تبلیغ از مجلات انگلیسی و فارسی (پنجاه تبلیغ از مجلات فارسی و پنجاه تبلیغ از مجلات انگلیسی) که در ده سال اخیر به چاپ رسیده اند، مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از آن که تبلیغ های ذکرشده به صورت تصادفی انتخاب و...

چکیدهدر پژوهش حاضر به بررسی مهم ترین ریشه های لاتین در اصطلاحات پزشکی و معادل های برگزیده شده برای این ریشه ها در زبان فارسی پرداخته شده است. این پژوهش با توجه به اهمیت معادل گزینی برای اصطلاحات بیگانه در زبان فارسی، به ویژه اصطلاحات علمی و با توجه به فعالیت های علمیِ مستمر فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این راستا، صورت گرفته است. از نتایج به دست آمده در این پژوهش، این گونه برمی آید که معادل گزین...

مجموعه داستان کوتاه «یکی بود یکی نبود» نوشته محمد علی جمالزاده را سرآغاز داستان کوتاه مدرن فارسی دانسته اند. گذشته از داستان ها و طرح های این مجموعه که از نخستین کوشش ها در عرصه داستان کوتاه نویسی فارسی به حساب می آید، «دیباچه» این کتاب در مطالعات ادبی فارسی و در نظریه انتقادی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. جمالزاده، به عنوان پدر داستان کوتاه فارسی، در این دیباچه به دنبال نوعی قانونگذاری ادبی ...

در زبان فارسی امروز واژگانی وجود دارد که از فارسی باستان و اوستایی، با تحولاتی که از دو طریق زبان پهلوی اشکانی و پهلوی ساسانی یافته، به دو و گاهی سه صورت به زبان فارسی امروز رسیده­اند که در فرهنگهای فارسی پس از اسلام، به سبب عدم شناخت و چگونگی تحول آنها، هر یک چون واژه­ای مستقل به کار رفته­اند و هیچ­یک از فرهنگ­نویسان اشاره­ای به یک اصل داشتن آنها نکرده­اند. تنها گه­گاه برخی، آنها را واژه­های م...

نسخه های خطی بازگوینده ی گذشته ی درخشانِ فرهنگ و زبان هر ملتی است. معرفیِ نسخه های خطیِ فارسی ورق زدن برگ هایِ زرینِ زبان فارسی و فرهنگ و تمدنِ ایران است. نسخه های خطی بسیاری در کتابخانه ی گنج بخش اسلام آباد پاکستان به زبان فارسی وجود دارد. یکی از این نسخه ها کتابی در طب از اوایل قرن هفتم هجری قمری با شماره ی15597 است. این نسخه از نظر ویژگی های سبکی و واژگان زبان فارسی حایز اهمیت فراوانی است، ازسویی ...

هدف مقاله حاضر، بررسی نقش شبکه های فارسی زبان ماهواره ای بر فرهنگ سیاسی جوانان شهر تهران بوده است. این مطالعه به روش پژوهش پیمایشی، با جمعیت نمونه 417 نفری از جوانان مناطق 1 تا 5 شهر تهران و در اردیبهشت سال 1394 انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، بین تماشای شبکه های ماهواره ای فارسی زبان و فرهنگ سیاسی جوانان همبستگی معکوس وجود دارد؛ به بیان دیگر، جوانانی که شبکه های ماهواره ای فارسی زبان ر...

زبان فارسی یکی از ابزارهای نفوذ ایران در سرزمین های دیگر محسوب می شد.  ازدوره مغولان هند،  زبان فارسی حتی اشعار فارسی به سکه‌های مغولان هند افزده شد و تا پایان حکومت آنان اشعار فارسی بر سکه ها نقش بست. در ابتدا انگلیسی ها‌ مجبورشدند از زبان فارسی در سکه های خود استفاده کنند اما چون پی به اهمیت این زبان در هند بردند و آن را مانعی برای اهداف استعماری خود می دیدند در صدد بر اندازی آن بر آمدند و در...