نگارگران مکتب اول هرات در معراج نامه شاهرخی (قرن نهم) ماجرای سیر و سلوک معنوی پیامبر (ص) در آسمان ها را در صفحاتی رنگین به تصویر کشیده اند. پیامبر به همراهی ملک مقرب- جبرییل- سوار بر مرکبی ترکیبی و نادر- براق- از پیامبران، فرشتگان، بهشت و جهنم دیدار می کند. در طول تاریخ برای توصیف معراج و درک مفاهیم آن، تفاسیر بسیاری آمده که هر کدام بر پایه ی تفکرات معنوی، معراج را جسمانی، روحانی و یا توأمان می...

چکیده اسب از دیرزمان با ایرانیان یار بوده، چنان که موجودی اساطیری و موهبتی آسمانی تلقی می شده است. از جانبی این حیوان نجیب و زیبا، موضوع موثر در آثار هنری هنرمندان در دوره های مختلف تاریخی بوده و هست. در این میان، به نظر می رسد نقوش اسب در آثار نگارگران صفوی و قاجار از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است و اسبان همانند صاحبان خود دارای شخصیتی انسانی هستند. نگاه هنرمند صفوی به این حیوان نگاهی نماد...

کمدی الهی دانته بزرگترین اثر ادبی اروپا در قرون وسطی(1300م/699ه.ق) و معراج نامه (شرحی که به صورت نثر درباره پدیده معراج پیامبر اکرم (ص) نوشته شده) به عنوان دو الگوی سفر معنوی و روحانی به عوالم پس از مرگ آدمی است،خلق این گونه آثار که برخاسته از باورهای قومی و دینی در دو فرهنگ غرب و شرق است،همواره الهام بخش هنرمندان(شاعران،نویسندگان،نقاشان و نگارگران) در دوره های مختلف بوده است.در غرب تصویرسازی ه...

تغییرات و تحولاتی که از سده یازدهم به بعد در اوضاع سیاسی و اجتماعی حکومت صفوی و قاجار بوجود می آید،تحولی در نگاه به انسان در نقاشی ایرانی را سبب می شود که از جهاتی با ارزشهای پیکرنگاری ایرانی فاصله پیدا می کند.تفاوتهای میان تصویر انسان در مکتب اصفهان و قاجار، چگونگی رابطه پیکر نگاری با عواملی نظیر دربار ،شرایط اجتماعی و سیاسی و چگونگی روند غلبه انسان بر طبیعت در نقاشی های ایرانی سوالات مطرح شده...

ورود چاپ سنگی علاوه بر محسناتی نظیر سرعت بخشیدن به روند تکثیر و در نتیجه آن، قرار گیری کتب در اختیار عموم مردم، دارای کم و کاستی هایی نیز بود. از آن جمله می توان به پایین آمدن کیفیت کتاب ها اشاره کرد. با توجه به تک رنگ بودن چاپ سنگی و حذف رنگ، بسیاری از ویژگی هایی که این عنصر می توانست ایجاد کند نیز، به طبع آن حذف شد. همچنین با ورود نقاشی های غربی که از زمان صفویه آغاز شده بود، و تاثیرات بیش از...

ریشه مفهوم بینامتنیت و ارجاع های برون متنی در آثار ادبی و بلاغی قدیم قابل ردیابی است. اما زایش آن به صورت زمینه ای مستقل در بررسی متن های ادبی و سپس هنری پدیده ای به نسبت نوظهور در مطالعه زبان و هنر نیمه دوم قرن بیستم است. پرداختن به محتوا در کنار صورت و اهمیت دادن به عناصری که خارج از اثر به فرایند معناسازی کمک می کنند توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده و به نظریه پردازی های متعددی ان...

در مورد زندگی پیامبران کتب متعددی وجود دارد که بر اساس آن نگارگران آثار بسیاری خلق کرده اند،بالاخص حضرت رسول(ص)که در این تحقیق نیز نگاره هایی از زندگی ایشان انتخاب شده و با این عنوان مورد بررسی قرار گرفته است،(مطالعه تطبیقی نگاره های ولادت حضرت رسول اکرم(ص)از جامع التواریخ-سیرالنبی،شکستن بت های کعبه توسط حضرت علی(ع)از آثارالمظفر-روضه الصفا،و واقعه غدیر خم از کتب آثارالمظفر و آثارالباقیه)وابتدا ...

چکیده: رساله حاضر پژوهشی است در خصوص «محمد زمان» نگارگر نامدار سده یازدهم هجری قمری مکتب اصفهان. در اینجا، نگارنده سعی نموده است که ابعاد مختلف زندگی و داستانهای پیرامون آن را که حاصل نظریات هنرپژوهان مختلف می باشد، مورد بازخوانی قرار داده و با بررسی و تجزیه و تحلیل گزیده ای از آثار او به رد یا اثبات فرضیات آن بپردازم. محمد زمان نگارگری است که به سبب ابداع و نوآوری در کارش در تاریخ نقاشی ایران...

حمزه نامه ، شرح ماجراهای خیال انگیز امیر حمزه صاحبقران ، یکی از آثار مشهور ادب فارسی و فرهنگ اسلامی و جزء اولین قصه های عامیانه ای می باشد که به صورت نقالی اجرا می شده است. این کتاب در قرن پانزدهم میلادی به دستور اکبر شاه در هند توسط تعداد بسیاری از هنرمندان ایرانی و هندی به صورت کتابی مصور در آمد. در این کتاب موجودات خیالی بسیاری به چشم می خورد که شامل انواع دیو،اژدها،غول و پری ـ دیو زادگان می...

بسیاری از مبانی و ریشه های تفکری ملل در اعصار گوناگون را می توان در نقوش بازمانده آثار هنری بازیافت. منسوجات و نقوش بافته شده در آن ها متأسفانه در اغلب تحقیقات نادیده یا کمرنگ مانده اند زیرا اغلب به عنوان فرعی از نگارگری مطرح شده و به همین علت مغفول مانده اند، اما پژوهش بر آن ها می تواند اطلاعاتی ژرف و دسته اول به پژوهشگر ارائه نماید. منسوجات عصر صفوی که آثار زربفت و مخمل در آن ها جلوه ای تام د...