انقلاب اسلامی ایران تأثیرگذارترین عامل دگرگونی تاریخی- فرهنگی ایران معاصر است که همراه با تحولات بنیادین در حوزه‌های فکری، اجتماعی، سیاسی و ... نظام ادبی کشور را نیز به سرعت متأثر و متحول ساخت. بی‌گمان یکی از برجسته‌ترین نشانه‌های این تحول اساسی، حضور فزاینده زنان در آفرینش آثار ادبی بویژه ادبیات داستانی معاصر است. از آنجا که رمان مهمترین ژانر متناسب با روح حاکم بر دنیای انسان معاصر و ظرف گفتما...

این پژوهش به بررسی تحلیلی- تطبیقی نماد در شعر مهدی اخوان ثالث و بدرشاکر السیاب اختصاص یافته است. نگارنده در فصل اول به کلیات می پردازد و بعد از اینکه تعریف روشنی از نماد، نشانه، علامت، سمبول و تمثیل ارائه داده، نماد را در گستره ی دانش بلاغت مورد بررسی قرار داده و به پیوند طبیعت، اسطوره و نقاب با نماد پرداخته است. در فصل دوم سمبولیسم را در ادبیات غربی و بازتاب آن را در ادبیات فارسی و عربی مورد ک...

از نگاره‏های اسطوره‏ای روی مفرغ‏های لرستان زنی است که به نظر می‏رسد الهۀ باروری باشد. گاهی فقط چهرۀ این زن به همراه انار، ماهی و... حک شده است و گاهی به صورت برهنه و در حال زایمان و به همراه قوچ و گل هشت‏پر مصور شده است. هدف از پژوهش حاضر رازگشایی از تصویر این بانوی منقوش روی سرسنجاق‏های برنزی محوطۀ سرخ‏دم لرستان بود. بنابراین، با روش توصیفی‌ـ تحلیلی کوشیدیم نمادهای این سرسنجاق‏ها را بررسی و تح...

در فرهنگ ایران زمین، زن نماد مهر و عشق، سازندگی و باروری به شمار می‌رود. کشف صدها تندیسه از حفریات باستان‌شناسی در شوش، تپه سراب کرمانشاه، تورنگ تپه و سایر نقاط ایران و به دنبال آن پرستش ایزد‌بانوانی چون «سپندارمذ»، «نانایا» و «اَناهیتا» در طول تاریخ بیانگر بزرگداشت و ارج‌گذاری به زن، نیروهای سازنده و زندگی‌بخش او بوده است. خوشبختانه باورهای نیکو و مقدس در بستر تاریخ هرگز زادگاه خود را فراموش نم...

قیام امام حسین (ع) یکی از وقایع بسیار مهم در تاریخ اسلام است. این واقعه که یکی از حوادث محوری تاریخ تشیع می باشد تأثیرات عمیقی بر فرهنگ ایران داشته است؛ از جمله ادبیات و هنر که نشانه های آن به ویژه درهنر نقاشی قهوه خانه ای ظهور کرده است. هدف این پژوهش یافتن تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم حماسه عاشورا در خلق نقاشی های قهوه خانه ای است. امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) و همراهان آنها بعنوان نماد ان...

این پژوهش مطالعه است از نشانه شناسی اشراق در نگارگری میانه قرن هشتم و نهم هـ.ق که در آن به وجوه مشترک و نمادهای فی مابین اشراق و نگارگری پرداخته است و با هدف تحقیق و دست یابی به روابط نشانه شناسی و نماد پردازی در تعدادی از روقعه های شاخص دوران تیموری هشتم هـ.ق و صفوی نهم هـ.ق می پردازد و با توجه به الگوی نشانه شناسی پیشنهادی پیرس این روقعه ها را در زمینه نشانه شناسی مورد تحلیل قرار داده که در آ...

نام موسی (ع) یکصد و سی و شش بار، یعنی بیش از دیگر پیامبران در قرآن کریم مذکور است. موسی (ع) در شعر مولوی نماد اولیا، هادیان مشفق، سالکان، پیشوایان سلوک، عامل قهر الهی و رمز عقل و رحمت و مظهر آداب دانان و مترسمان و پرسشگران بی غرض است. در مقابل وی ، فرعون نماد وهم ، نفس ، تن ، مکر و فریب ، تکبر، عناد ، قدرت صوری و ظاهری و رمز استغراق در عالم حس است. داستان تولد موسی(ع) نشانه ای است برای محتوم بو...