آقا محمدتقی قمی متخلص به "صهبا" از شاعران قرن دوازدهم هجری است که در مکتب اصفهان پرورش یافته و از شاگردان میر سید علی مشتاق اصفهانی به شمار می رود. صهبا بیشتر در غزل و رباعی طبع آزمایی کرده و در سرودن اشعارش به شیوه شاعرانی چون سعدی و حافظ نظر داشته است. موضوع پژوهش حاضر تصحیح دیوان صهبای قمی است که در مقدمه آن اوضاع سیاسی – اجتماعی عصر شاعر و نیز شرح احوال و آثار و سبک شعری صهبا بررسی شده است....

تحلیل گفتمان انتقادی و نقد زبان شناختی با ادبیات از طریق مطالعات تحلیل متون ادبی، سبک شناسی و نقد ادبی مرتبط است. تحلیل گران گفتمان انتقادی بر این باورند که متون ادبی نیز مانند سایر متون در خدمت ارتباط اند. از این رو آنها را نیز می توان با نگرش و روش انتقادی تحلیل نمود. تاریخ، ساختارهای اجتماعی و ایدئولوژی در نقد زبان شناختی از منابع اصلی دانش به شمار می روند و تحلیل گرانِ رویکرد تحلیل گفتمان ان...

این مقاله با رویکرد نقد تحلیلی، به مطالعه و بررسی کتاب جلوه های نمایشی مثنوی اثر مریم کهنسال می پردازد. در حوزة مطالعات نظری ادبیات نمایشی، تحقیقاتی را در قالب رساله های دانشگاهی و مقالات می توان مشاهده کرد که به بررسی جنبه های نمایشی متون ادب فارسی پرداخته اند. این نوع آثار از حیث مضمون و موضوع پژوهش، بیشتر با تمرکز بر متون کلاسیک صورت گرفته اند و اغلب هم دارای وجوه مشترکی هستند که در نهایت به...

چکیده نامه های عین القضات همدانی از آثار برجستة متون منثور فارسی است که با نثری متین و استوار نگاشته شده است. این نامه ها در 1348 به کوشش علینقی منزوی و عسیران تصحیح و چاپ شد. به نظر می رسد که در تصحیح و تنقیح این متن نکاتی چند از دید مصححان محترم پوشیده مانده و به صورت نامناسب وارد متن شده است. در این مقاله، سعی شده است این موارد شبهه ناک بررسی شود و وجوه مختلف عبارات و کلماتی چون: «پینه برنها...

دیوان انوری - شاعر نامدار سده ششم- از متون ارزشمند تاریخ ادبیات فارسی است که بیش از پنجاه سال پیش، یک بار به همت سعید نفیسی و بار دیگر به کوشش محمدتقی مدرس رضوی تصحیح و منتشر شده است. علی رغم کوشش مصححان و گام­های بلندی که در این راه برداشته­اند، هنوز کاستی­های بسیاری در ضبط اشعار شاعر هست که بیشتر ناشی از نقص در قرائت نسخه­های استفاده شده و دسترسی نداشتن به برخی نسخه­های کهن است. در این پژوهش ...

در این پایان نامه، کتاب ها و پایان نامه های معرّفی شده پس از گردآوری، در سه فصل، بررسی و توصیف شده‎اند. بررسی های انجام شده در این پژوهش، نشان می دهد که در دو دهه ی هفتاد و هشتاد به خاقانی و شـعر او توجّهی بیشتر نشان داده شـده و از سـوی دیگر، شارحان و گزیده پردازان، اغلب به گزینش و شرح اشعار تکراری و مشابه روی آورده و محققّان نیز کمتر به نقد نو و ساختاری نظر داشته اند. همچنین به سبب توجّه فراوان آن...

چکیده متون و کتابهای متعددی باب آشنایی خوانندگان امروزی را با دستاوردهای کهن تمدن باز می­کنند. نقد این کتابها راهی به سوی زدودن ابهام و روشن کردن قابلیتهای متون و حوزه­های متعدد فکری و نگارشی نویسنده و در مواقع ترجمه، مترجم محسوب می­شود. در پاسخ به پرسش موارد قوت و کاستی کتاب تمدن اسلامی در عصرعباسیان از حوزه تألیف و ترجمه می­توان فرض کرد که ارائه مطالب در خصوص نشان دادن دستاوردهای تمدنی عصر ع...

مجاز یکی از مهم ترین و مؤثرترین ساختارها و صنایع بیانی در بلاغت به شمار می رود و نقش به سزایی در زیباشناختی و معناآفرینی بافتار قرآنی دارد. لذا ترجمۀ آن نیز از اهمیت خاصی برخوردار است که در این نوشتار به روش شناسی ترجمۀ انواع مجاز و نقد عملکرد مترجمان قرآن پرداخته شده است. صاحب نظران در ترجمة انواع «مجاز» - و در مجموع انواع متون- دو روش «معنایی» (ترجمه به مجاز) و «ارتباطی» (ترجمه به حقیقت) را ا...

روش تصحیح متون فارسی و چاپ نسخه‌هایی پالوده و نزدیک به متن اصلی درایران مدیون کوشش‌ها و تیزبینی کسانی چون علامه دهخدا، علامه قزوینی و دکتر محمد معین است. از آنجا که اصل روش تصحیح بر پایه‌ی دقت علمی و امانت‌داری نهاده شده است، در این مقاله سعی شده فعالیت‌ها و آثار تصحیحی استاد معین با استناد به منابع و مأخذ برای اهل تحقیق و دانش دوستان به خصوص دانشجویان ادبیات فارسی معرفی شود، لذا سعی شد با استن...