هنر حکیم توس و تشخیص زبانی و سبکی او، اثری را پدید آورد که یکی از بزرگترین و بی نظیرترین آثار حماسی جهان شد و امروز ما به واسطه ی آن برخود می بالیم و آن را فرّماندگاری زبان و هویت ایرانی می دانیم. از وجوه برجسته ی کلام حکیم توس در شاهنامه، کاربرد کنایه است که از یک سو سخن است و از سوی دیگر نقاشی. کنایه نقاشی زبانی است، یعنی سخن را تا حد تصویر اعتلامی بخشد و می تواند مفهوم پیام را نشان دهد و دو ب...

حضرت محمد (ص) مظهر توحید ، عقل اول ، اولین اصل از اصول دین اسلام و بیانگر انسان کامل و جبرییل (ع) روح الامین و فرشته ی وحی ، زینت بخش قسمت اعظمی از نگار گری در آثار هنر های اسلامی هستند. نقش پیامبر (ص)به عنوان نماد و نمود بصری انسان کامل و جبرییل(ع) به عنوان یکی از زیباترین نمادهای راهنما و هدایت گر، در هنر اسلامی به شمار می رود. نگاره های پیامبر(ص) و جبرییل(ع)که به ضرورت موضوعی داستان معراج پ...

نگارگری متاثر از ادبیات و فرهنگ ایرانی، به تصویر نگاری متونی پرداخته است که بخش ویژه ای از آنها شامل داستان های جانوران و روایت پند و اندرزهایی از زندگی آنهاست و به نگارگری کتاب هایی علمی همچون منافع الحیوان پرداخته است که فواید حیوانات مختلف را بازگو می کند. که در بسیاری از تصاویری که برای کتاب های فوق الذکر طراحی شده است، در چهره حیوانات، مشابهت هایی با چهره انسان دیده می شود. این پژوهش بر ...

شاهنامۀ فردوسی بیشتر از هر اثر ادبی دیگری در تاریخ نگارگری ایران مصور شده­­است. گسترۀ مطالعاتی که تاکنون بر روی نگاره­های مذکور انجام شده­است را می­توان به دو رویکرد عمده تقسیم کرد. در غالب این مطالعات، آثار صرفاً بازنمودی از متن مکتوب بشمار می­آیند. تمرکز بررسی­ها بر فُرم، تکنیک­های اجرای آثار و دسته­بندی­های مکتبی بوده­است. بخش دیگر، وارد حوزۀ معناشناسی آثار شده­اند و هدفشان دست­یافتن به دلالت­...

چکیده: زمان و مکان مفاهیمی است که از دیرباز علی رغم توجه دانشمندان علوم مختلف در هنر نیز جایگاه ویژه ای یافته است. این دو عامل در نگارگری سنتی ایران با عالم مثال درآمیخت و نگارگری ایرانی توانست در یک زمان، اشیاء و اماکن را از زوایای مختلف ترسیم نماید و باعث ایجاد دو عامل هم زمانی و هم مکانی در نقاشی ایرانی گردد. جریانی که از نگاه هنرمند غربی پنهان نماند و در دوره کوبیسم با پشتوانه علمی وارد...

پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل موثر بر پذیرش اجتماعی هنر مدرن و پیدایش هنر ملی آغاز شد. اهداف فرعی عبارت اند از شناخت تغییرات انگاره های ادراکی دریافت اثر هنری در ذهن مخاطب و نیز شناخت عوامل اجتماعی موثر بر رشد گرایش به هنر اروپایی از دوره صفویه تا پهلوی. بر پایه نظریه بُرد متوسط (theories of middle range)، الگوهای تبیینی و روش شناسی برگرفته از بررسی تاریخی و نظریه تمایز (differentiation)، شالوده...

هنر روزگار ساسانیان در بسیاری از ویژگی های خود، چکیده ای بسیار پربار از زمینه های هنری ایران باستان و در واقع واپسین نمود آن شناخته شده است. در هنر ساسانیان، هم ویژگی درباری و هم نمودهای مذهبی به چشم می آید. در این نوشتار، تأثیر هنر ایرانی- ساسانی در زمینه جلوه های شکارگاه شاهانه در آفرینش هنر درباری امویان، با مقایسه موردی یکی از کاخ های اموی (قُصَیر عَمره) و یک اثر ارزنده از دوران ساسانیان در با...

نقاشی ایرانی شعر مصوری است که غالب عناصر زیبایی سخن از اسطوره ایهام تشبیه تلمیح گرفته حتی در مبحث تخلص و تضاد شریانهای ارتباطی آن را با شعر فارسی میتوان درک کرد.شاید اگر از شعر به عنوان یک فن زبانی یاد کنیم نقاشی با به تصویر کشیدن آن شعر به آن زبانی جهانی میبخشد.

رئالیسم به معنای واقع گرایی است ، اما از آنجا که کلمه واقعیت تعابیر متفاوتی و متناقضی را القا می کند ، لذا این عنوان در حوزه هنر اشکال متنوعی را بوجود آورده است . در نگارگری ایرانی کمال الدین بهزاد و شاگردانش گونه ای از واقع گرایی را به تصویر می کشند . اما شیوه ی رئالیسم اروپایی از اواخر دوران صفویه کم کم به نقاشی ایرانی رسوخ کرده و در دوران قاجار با سفر چندی از هنرمندان ایرانی به اروپا و بازگش...

مکتب نقاشی قاجار علیرغم کاستی ها و نواقصی که مکررا" در کتب مختلف به آن ها اشاره شده است دارای نقاط قوت و نکات ارزشی قابل ارجی است که متاسفانه کمتر به آنها پرداخته شده است . یکی از علل این کم توجهی و پیشداوری غیرمنصفانه، عدم معرفی و اصولی و عدم دسترسی و وقوف محققان به کمیت ها و کیفیات اکثر آثار ارائه شده در این مکتب هنری است . مجموعه عمارت سردار ماکو، سند گویای این مدعاست . این گنجینه عظیم هنر ق...