کاربرد علم حضوری و شهود نزد ابن سینا از اهمیت درخور توجهی برخوردار است؛ به همین دلیل، نظریۀ انسان معلقِ وی نمونۀ بارز کاربرد مقام شهود محسوب می شود. متناظر با این نظریه می توان از نظریۀ دیگری یاد کرد که به نظریۀ فطرت شهرت دارد. شباهت دو نظریۀ یادشده در این مقام و استفاده از الفاظ مشابه مبنی بر توجه به مقام، فی نفسه نگارندگان را به مقایسۀ تطبیقی میان این دو نظریه برانگیخته است. نتیجۀ اجمالی این ت...

مقدمه: مطالعات اخیر بر روی نظریۀ ذهن در بیماران با اختلال دوقطبی نقص هایی در بخش هایی از توانایی نظریۀ ذهن را نشان داده است. این مطالعه به منظور بررسی نقص هایی در سطوح نظریۀ ذهن در بیماران با اختلال دو قطبی نوع 1 در دورۀ فروکش انجام شد. مواد و روش ها: 30 مرد با اختلال دو قطبی و 30 مرد سالم با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه ها شامل مقیاس پریشانی روانشناختی کسلر و تکلیف داستان های ...

فرزند و فرزندآوری از مهم‌ترین ارزش‌های خانواده در ایران است. نسل‌های مختلف زنان در ایران، براساس تجارب و حوادث تاریخی و تجربۀ زندگی مشترک،  نگرش و برداشت متفاوت و گاه متضاد از معنا و مفهوم فرزند دارند. با تکیه بر دو دسته از نظریه‌های غربی شامل تغییرات فرهنگی، گذار جمعیتی دوم، تضاد نسلی و ساختاری و نظریه‌های جوامع پیرامون مانند نظریۀ جهان‌ـ محلی شدن، الگوی پژوهش ساخته شد.  روش پژوهش، پیمایشی اس...

باور ظنّی و غیریقینی در فلسفۀ اسلامی در حکم جهل است و ادلۀ اعتبار «اطمینان» در علم اصول نیز تنها ارزش عملی آن را اثبات می­کند. پرسش این است که آیا ادراکات غیریقینی ارزش معرفتی ندارند. در این مقاله با بازسازی نظریۀ اعتباریات و تقسیم «وجودهای ذهنی» به «وجود ذهنی حقیقی» و «وجود ذهنی اعتباری» نشان می­دهیم که برخی از «معانی اعتباری» می­توانند از واقعیت حکایت کنند. درصورتی ادراک اعتباری واقعیت را بازن...

مسئلۀ اصلی این مقاله، بررسی تطبیقی استعاره­ هایی است که تأثیر و تأثّرها و اشتراکات فکری رباعیّات خیّام و طلاسم ابوماضی را نشان می­دهند. مبانی نظری مقاله، نظریۀ استعاره­ های مفهومی است که استعاره را از شگردی بلاغی، به ابزاری برای اندیشیدن ارتقا داده ­است. در آغاز، مبانی نظریۀ یادشده را بر اساس کلیدواژه ­های زبان­شناسان شناختی بازخوانی­کرده ­ایم و گزارشی از استعاره­های مشترک رباعیّات خیّام و طلاسم ابو...

تغییر اصول نظریۀ ادبی در شعر سبک هندی و توجه به دو مقولۀ اندیشه و لذت آفرینی نشان می دهد که شاعران سبک هندی مختصات ادبی نظریه خود را با فهم و درک مخاطب سامان دادند. درست است که جامعۀ ایران در عصر تیموری و صفوی به آرامش اقتصادی و رفاه نسبی دست یافت اما به دلیل هجوم مغول در دو قرن قبل از آن و ضعف شدید بنیان های علمی-آموزشی و فرهنگی ایران، شاعران سبک هندی یا به هند رفتند یا در ایران ماندند و با مخ...

هدف این مقاله واکاوی همدیدی هماهنگی نوسانات دما در ایران و اروپا در راستای استفاده از این ارتباط برای تحلیل اقلیم گذشتة ایران است. بدین منظور از داده های سی ایستگاه در داخل کشور و نوزده ایستگاه در اروپا با طول دورة آماری پنجاه سال و بیشتر (1951-2010) استفاده شد. داده ها عبارت بود از متوسط دماهای حداقل، حداکثر و میانگین روزانه؛ فشار تراز دریا؛ ارتفاع ژئوپتانسیلی؛ و مؤلفة نصف النهاری (v). به منظو...

هر نظریه ای برای تداوم خود نیازمند است تا با مقتضیات زمانی و مکانی هماهنگی و تحول یابد. در تحول یک نظریه، باید فرضیه های اصلی یک نظریه را حفظ کرد تا به بن و ریشۀ آن ضربه وارد نشود. ازسوی دیگر، تحول باید به گونه ای باشد که یک نظریه بتواند با شرایط زمانی و مکانی خود وفق یابد. این همان چیزی است که در روش شناسی لاکاتوش مشاهده می شود. ایمر لاکاتوش ازجمله فیلسوفان علم محسوب می شود. او منتقد روش شناسی...

توفان های شدید یکی از پدیده های طبیعی است که روی محیط زیست آبزیان نقش به سزایی دارد و برای دریانوردانی که به اکوسیستم های دریایی وابستگی دارند نیز یک مخاطره محسوب می شود.در این پژوهش جهت بررسی احتمال رخداد تندبادهای فرین کرانه های بندر بوشهر با مدل آماری تجزیه وتحلیل سری های جزیی (partial series)، آمار روزانه بیشینه سرعت باد ایستگاه هواشناسی دریایی بوشهر در سال های(1389- 1356) فراهم شد. صحت وهم...

اسم های عام ناظر بر انواع طبیعی آن دسته از عبارت های زبانی هستند که بر انواعی معین دلالت می کنند. غالباً چنین انگاشته می شود که پیوند میان این اسامی و مدلولشان از طریق معنای آن ها امکان پذیر می گردد. این همان دیدگاهی است که از آن به «نظریۀ سنتی دلالت» تعبیر می شود. بر اساس نظریۀ سنتی دلالت، هر اسم عام دارای معنایی ذهنی است که با فهم آن به مدلول آن اسم منتقل می شویم. نظریۀ سنتی دلالت از دو وجه مو...