درمیان بومی‌سرودها اشعاری آیینی به نام باران‌خواهی است که با حرکات نمایشی همراه است. باران خواهی از آداب‌ورسوم کهن ایرانی است که ریشه در اعتقادات و باورهای دینی و اسطوره‌ای دارد و یادآور پرستش آناهیتا، الهۀ بارندگی و آبیاری است. این آیین در سطح وسیعی از ایران و خاورمیانه رواج دارد و با آیین‌های اجرایی متنوع همراه است. روش‌های طلب باران یا فردی است یا گروهی که با عروسک، انسان، دعا، شی و حیوان ان...

ادبیات نمایشی در کنار ادبیات روایی و حماسی، از شاخه‌های اصلی ادبیات محسوب می‌شود که از زمان ارسطو تا قرن هجدهم میلادی به دو ژانر اصلی تراژدی و کمدی تقسیم شد. داستان رستم و سهراب است که نمونه‌ای از داستان‌های حماسی و پهلوانی ایران است، شاخصه‌های تئاتری ارسطویی را در خود جای داده است. این داستان بر پی‌رنگی استوار است که شالوده آن نمایش اراده شخصیت اصلی برای یافتن پدر در مناقشه‌ای دراماتی...

متون کلاسیک ادب پارسی برخوردار از غنای داستانی فراوانی است. در آثار بعضی از نگارندگانِ این متونِ نظم و نثر، فراتر از داستان‎گویی صرف، نوعی روایت دراماتیک به چشم می‎خورد. با این حال با توجه به نبود نمایش در سده‎های آغازینِ شعرِ پارسی در ایران، این آثار ظاهر نمایشی ندارند و صرفاً برای خواندن نوشته شده‎اند. بعد از ورود نمایش از غرب به ایران در قرون متأخر، باز هم کمتر نمایشنامه‎نویسان به سراغ گنجینۀ غنی...

مدارس آینده از دغدغه‌های مهم نظام آموزشی است که نشان از وضعیت ناپایدار مدارس کنونی دارد. علیرغم انتقادات به نظام فعلی، به‌ویژه فرهنگ مدرسه، تصویری از مدرسه ‌آینده پیش رو قرار نگرفته است. این پژوهش با همین هدف به روش نظریه زمینه‌ای به دنبال تدوین مدل مدرسه ‌آینده است. روش پژوهش کیفی-استقرایی است و از روش نظریه زمینه‌ای استراوس-کوربین استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختمند که ...

زبان نمایشی یا دراماتیک از جمله عناصر بسیار مهم درآثار نمایشی است، که عموماً عملکرد آن را محدود به مواردی چون ساخت شخصیّت، پیش برندگی داستان، مشخص نمودن زمان و مکان، تطبیق با درون مایه، برقراری و باور پذیرکردن مجموعه روابط ،اطلاع رسانی درباره ی شرایط مفروض، ایده و غیره می شود، حال آن که توصیف زبان نمایشی بدون درنظرگرفتن شاخصه های مهمی، چون موقعیت، کنش و چندصدایی امکان پذیر نیست، چراکه زبان نمایشی...

روایت شناسی که یکی از نظریه های پرکاربرد در پژوهش های ادبی معاصر به شمار می رود با نمایشنامه به عنوان یکی از ژانرهای سه گانه ی ارسطویی ادبیّات پیوند نزدیکی دارد و از میان متون ادبی کلاسیک، ظرفیّت نمایشی قابل ملاحظه ی لیلی و مجنون، باعث جلب نظر نمایشنامه نویسان شده است. این پژوهش به تحلیل و تطبیق روایت در دو نمایشنامه ی لیلی و مجنون پری صابری در ادبیّات فارسی و مجنون لیلی احمد شوقی در ادبیّات عربی م...

تاریخ بیهقی از جمله متون کمیابی است که با استفاده از شگرد های ادبی، هم به تاریخی به ظاهر مستند و هم به متنی خلاق بدل شده است. یکی از این شگرد ها بهره گیری از فضای داستانی و از آن میان نیز، شخصیت پردازی ویژه در این اثر است. این مقاله در صدد است با بررسی شخصیت در این متن، ثابت کند نه تنها ارائة شخصیت در این اثر از رویکرد توصیفی که ویژة تاریخ است گذر می کند، بلکه حتی از شخصیت پردازی داستانی نیز فر...

تعزیه یا شبیه خوانی تنها نمایش مذهبی _ ایرانی است که ریشه در کهن الگوهایی مانند "سوگ سیاوش" و فراتر از آن "جنگ مهر با دیو سیاهی اپوش" را در جوهرۀ خود دارد. جدال بین "خیر و شر"،" اشقیا با اولیا" و راه بستن بر "امام حسین (ع) و 72 تن از یارانش" و به اسارت گرفتن خاندانش، موضوع اصلی تعزیه را شکل می­دهد. اما آنچه حائز اهمیت است شیوۀ اجرایی آنست که به‌واسطۀ ارکان و عناصر بسیار ساده در هر لحظه با تاثیر...