سقوط اتحاد جماهیر شوروی از مهمترین وقایع قرن بیستم بوده است و اثرات آن در ابعاد سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک چه در سطح منطقه و چه در سطح بین المللی هنوز محسوس است. این مقاله با ارایه ی رویکردی مقایسه ای تحلیلی سعی در شناخت علل فروپاشی اتحاد شوروی و نیز مقایسه ی آن با سقوط سایر امپراتوری های قرن بیستم را دارد. نگارنده با بررسی دیدگاه سیاستمداران اتحاد شوروی مانند ولادیمیر پوتین، میخائیل گورباچف و...

رهبران اتحاد شوروی در چند دهه حاکمیت بر آسیای مرکزی، سیاست های الحادی و ضدمذهبی را در مقابل اقوام مسلمان آسیای مرکزی در پیش گرفتند که موجودیت مسلمانان را تهدید می کرد. به دنبال آغاز جنگ جهانی دوم، اتحاد شوروی ناچار از تجدید نظر در سیاست های دشمنی علیه مسلمانان شد و تشکیلاتی به نام اداره دینی مسلمانان یا اداره مفتیات را به وجود آورد که حیات مذهبی مسلمانان آن کشور را سامان می داد. حال پرسش اصلی ا...

در پاییز سال 1309 خورشیدی، پلیس ایران شبکه‌ای بزرگ از جاسوسان اتحاد شوروی را در ایران کشف کرد. این شبکۀ جاسوسی آن‌چنان گسترده بود که هیئت حاکمۀ ایران را حیرت‌زده کرد. بیشتر اعضای این شبکه کارمندان وزارتخانه‌های ایران، مانند وزارت پست، خارجه، جنگ و دیگر اداره‌های دولتی بودند. حتی افراد سرشناسی چون تیمورتاش در معرض اتهام عضویت در این شبکه قرار گرفتند. کشف این تشکیلات برای روابط دو کشور ضربۀ بزرگی...

اندیشۀ اتحاد اسلام در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در سرتاسر سرزمین‏های اسلامی به‌ویژه ایران، عثمانی و قفقاز ترویج یافت و طرفداران زیادی پیدا کرد. مسلمانان قفقاز جنوبی به‌دلیل تابعیت یک دولت استعمارگر مسیحی (روسیه تزاری) و نزاع با یک قومیت همسایۀ مسیحی (ارامنه) بیش از سایر مسلمانان بر هویت اسلامی خود و لزوم اتحاد اسلامی آگاه شدند. به این ترتیب، بخش شایان توجهی از نخبگانشان از جمله شخصیت ب...

چکیده در اواخر قرن نوزدهم میلادی اندیشه­ اتحاد اسلام در میان عده­ای از اندیشمندان عثمانی مطرح شد و در زمان سلطان عبدالحمید دوم، شکل سیاست دولتی یافت. این اندیشه خیلی زود از مرزهای عثمانی درگذشت و در بین ایرانیان و مسلمانان مناطق دیگر نیز طرفدارانی یافت. در این میان مسلمانان قفقاز جنوبی، که تحت اداره دولت روسیه تزاری قرار داشتند، از این جریان برکنار نماندند و بخصوص در بین روشنفکرانی که به نوعی ...

چکیدة مقاله یکی از مسائل فلسفی که وارد فلسفه اسلام شده است و معرکه آراء میان فلاسفه اسلامی واقع شده است. مسأله اتحاد عاقل و معقول است ابن سینا از چهره های بارز مخالفین اتحاد عاقل و معقول هستند و مرحوم فارابی و صدرالمتألهین از چهره های برجسته و مدافع این اتحاد می باشند، مرحوم آخوند نه تنها در مقام استدلال و برهانی کردن اتحاد عقل و عاقل و معقول برآمده است، بلکه اثبات می کند که جمیع صور ادراکی اعم...

تغییرهای سیاسی در کشورها، همیشه مورد توجه ناظران داخلی و خارجی قرار می‌گیرد. این تغییرهای سیاسی معمولا از راه انقلاب، انتخابات، کودتا و جنگ صورت می‌گیرد. اما در دوره بعد از فروپاشی اتحاد شوروی تغییرهای اجتماعی و سیاسی نیز همپای دیگر مسایل مهم جهان دستخوش تحول شد. در این مقاله سعی بر این است تا با استفاده از نظریه دمکراسی‌سازی و با بهره‌گیری از ادبیات قدرت نرم به تبیین نظری انقلاب رنگی پرداخته و...

ملاصدرا در مباحث مربوط به علم به جایگاه نفس به عنوان فاعل شناسا توجه بسیاری داشته و آن را موجودی خلاق معرفی می نماید. از سوی دیگر از آنجا که یکی از مباحث اساسی در معرفت شاسی، واقع نمایی ادراکات است در این نوشتار ادعا می شود تکیه بر خلاقیت نفس در فرایند ادراک، نمی تواند تضمین کننده عینیت ماهوی ادراکات با موجودات مادی به عنوان یکی از متعلقات ادراک آدمی باشد بلکه صور مخلوق نفس که همان معلوم بالذات...

صدرالمتألهین در پی اثبات مسألة اتحاد عقل، عاقل و معقول و با توجه به مبانی خاص معرفت شناسانه خود از قبیل مساوقت علم و وجود، تجرد صورت علمی محسوس، متخیل و معقول، حرکت جوهری و استکمالی نفس در حین ادراک مدرکات محسوس، متخیل و معقول و ...، معتقد است نفس در هنگام ادراک صور کلی و معقول و به عبارت دیگر در مرتبة تعقل، با عقل فعال متحد می شود. صدرالمتألهین به اثبات این مدعای خویش و توضیح و تبیین اصطلاحات ...