دکتر علی شریعتی، از نظریه پردازان معروف روشنفکری دینی دهه40، کوشید تا با واکاوی مجادلات آن عصر و در جهت پاسخگویی به یک نیاز مبرم زمانه، نظریه ای مهم را در باب "دموکراسی متعهد " ارائه دهد. این نظریه در یک فرآیند غیریت سازانه و در تقابل با دموکراسی صوری یا لیبرالیستی غرب بوده است. شریعتی برای باز تعریف دموکراسی متعهد یا هدایت شده خود به مفاهیم اسلامی صدر اسلام اعم از بیعت و شورا مراجعه می کند و ب...

احتجاج و مناظره یکی از راه های تبلیغ، دفاع از عقاید و کشف حقیقت، می باشد. از این رو یکی از بخش های مهمی که در شیوه تبلیغ ائمه معصوم (علیهم السلام) باید به آنها توجه نمود، احتجاجاتی است که ایشان در برابر مخالفان انجام می دادند. دوران امام حسین (ع) نیز از این امر مستثنی نیست. ایشان با توجه به اینکه آموزه امامت از سوی   معاویه و معاندان مورد خدشه و تردید قرار گرفته بود  با احتجاجات و مناظرات متعدد...

وحدت امت اسلامی و همگرایی بین کشورهای مسلمان، از مهم­ترین موضوعات مورد توجّه اندیشمندان و متفّکران مذاهب اسلامی و یکی از اهداف اصلی انقلاب اسلامی ایران است که نقطة­ برجستة اندیشة رهبران آن را تشکیل می­دهد. این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش است که مفهوم وحدت و همگرایی امت اسلامی در اندیشة سیاسی امام خامنه­ای (مدّظله) دارای چه جایگاه و مختصاتی می­باشد؟ این پژ...

پشتوانه اعتقاد شیعیان به امامت، احادیث متواتری است که در کتاب های معتبر حدیثی شیعه جای گرفته است. برخی با استناد به مخالفت عده‏ای از نزدیکان امامان _ علیهم السلام _ نتیجه گرفته اند که احادیث امامت، سال ها پس از حضور پیامبر _ صلی الله علیه و آله _ و امامان _ علیهم السلام _ ، توسط محدثان شیعی ساخته شده است. نگارنده در این نوشتار کوشیده است، ابتدا گزارش های مخالفت عده ای از خاندان و یاران ائمه _ ...

امامت یکی از جنجالی‌ترین موضوعات در تاریخ اسلام و از اختلاف برانگیزترین مسایل و سبب شکل‌گیری بسیاری از فرق و مذاهب اسلامی قلمداد شده است. جستار پیش رو بر آن است تا ابعاد و جوانب این موضوع را از منظر اشاعره، یکی از مهم‌ترین مکاتب کلامی اسلامی، بررسی نماید. روی آورد اشاعره به امامت روی آوردی فرع انگارانه و نه اعتقادی است. در نظر آنان امامت فعلی از افعال مکلفان به شمار می آید و به سبب پیروی از گ...

ریچارد داوکینز، زیست شناس معاصر انگلیسی، بر اساس استدلالی با عنوان « استدلال سادگی" fvاین باور است که قوانین بنیادین فیزیک در آغاز پیدایش این جهان و به دنبال آن، پیدایشموجودات پیچیده ی زنده به ویژه انسان طی فرآیند تکامل تدریجی، به صورتی تصادفی و بدون نیازبه وجود خداوند، پدید آمدهاند. به نظر وی، قوانین بنیادین فیزیک ساد هاند، بنابراین پیدایش تصادفیو بی دلیل قوانین بنیادین، تبیینی است ساده ولی فر...

پژوهش حاضر تحلیل اشعار ابن هانی اندلسی از منظر دینی و عقیدتی است. ابن هانی، شاعر شیعه مذهب اندلس، زبان شعرش را در راه عقیده و مذهب خود به کار بست و از آن به عنوان ابزاری برای بیان عقاید مذهبی خود استفاده کرد. پژوهش حاضر نشان می دهد که امامت رکن اصلی اصول عقیدتی تشیّع است و ابن هانی در بخش مدحی قصاید خود، به ذکر و تبین آن می پردازد. ارکان اصلی مطرح در باب امامت به این شکل قابل ترسیم است: 1. ضرورت...

در این مقاله، بازیابی مؤلفه‏های اساسی حاکمیت سیاسی از نگاه مکتب اعتزال با محوریت دیدگاه قاضی عبدالجبار بررسی می‏شود. براین‏اساس سعی شده با رویکرد توصیفی ‑ تحلیلی از داده‏های مطالعاتی به روش کتابخانه‏ای، ریشه‏های اندیشۀ حاکمیت سیاسی از نگاه مکتب اعتزال با وجود تفاوت و قرائت‏های شکل گرفته در این مکتب از حکومت و جایگاه حاکم را ارائه دهد. افزون بر این، به‏مسئلۀ ویژگی‏های لازم در حاکم و مبانی آن و ه...

گزارشهای متفاوتی درباره تاریخ شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام ارائه شده است که تاریخهای هفتم و بیست و هشتم صفر در میان شیعیان مشهورتر از سایر گزارشها هستند. این پژوهش برای پی بردن به زمان دقیق شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام، ابتدا گزارشهای منابع شیعه و اهل سنت را درباره تاریخ شهادت آن حضرت بررسی می­کند. سپس به نقد ابعاد مختلف گزارش هفتم صفر، مانند شخصیت راوی، صحت انتساب گزارش وی، فاصله زمانی...