اگرچه از منظر بسیاری از فرهیختگان بشر مدنی بالطبع است و مدنیت همزاد بنی آدم بوده است ، ولی توسعهء ابزار و فن آوری، قلمرو حیات اجتماعی بشر را هر روز گسترده تر از دیروز می کند. بی شک حوزهء روزافزون زندگی مدنی آدمی، جز به مدد قانون نظم و نسق نمی یابد. قانون باید تاروپود روابط اجتماعی بشر را در قالبی عادلانه و انسانی سامان دهد. قیمت و فضیلت یک جامعه سخت در گرو جایگاه و منزلت قانون در میان شهروندان ...

«هاشم کمالی»، حقوق دان افغانی در سال 1985 در کتاب خود با عنوان «حقوق در افغانستان» این گونه نوشت: «یک مرد در افغانستان می تواند به یکی از چهار روش زیر همسر اختیار کند: او می تواند یک بیوه را به ارث ببرد؛ می تواند در یک ازدواج مبادله ای، عروسی را به دست آورد؛ همسری را به عنوان غرامت جرمی که خود یا بستگانش قربانی آن بوده اند، به دست آورد یا قیمت همسر خود را بپردازد. هیچ یک از سه روش ارث بردن یک ب...

کارکرد و پیامد کیفر، از اساسی ترین مسائل حقوق کیفری است. شالوده فلسفه حقوق کیفری مبتنی بر دو رویکرد سزاگرایی و پیامدگرایی است. رویکرد نخست، کیفر را ذاتاً مطلوب می داند؛ لکن در رویکرد دوم، مطلوبیت و بهداوری کیفر مبتنی بر تحصیل نتایج مطلوب است. بخش بزرگی از فلسفه کیفری خود را موظف به توجیه و چیستی رویکرد پیامدگرایی و استوار کردن قواعد و سازکارهای نظریه خود بر آن می داند. به انضمام این ضرورت، برخی ...

کار جامعه شناسی حقوق بررسی اجتماعی- حقوقی پدیدارهای حقوقی است. رویة قضایی در معنای ویژة آن، شامل اندیشه ها، قواعد و روش هایی است که دادرسان به تدریج و در جریان صدور آرای قضایی ایجاد می کنند و کارکردهای گوناگونی برحسب جایگاه خود در هر نظام حقوقی و اجتماعی دارد. در این مقاله، با هدف تحلیل نظری و جامعه شناختی «رویة قضایی»، جایگاه و اهمیت، رویة قضایی در نظام حقوقی و ارتباط آن با منابع دیگر حقوقی را...

وجود یک نظام حقوقی مشخص که حقوق مالکیت و حقوق قراردادها را به خوبی تعریف نماید می تواند نقش مهمی در کاهش هزینه های انعقاد قرارداد – که از مهم ترین اجزای هزینه های مبادله به شمار می رود – داشته باشد. شمال شبه جزیره عربستان در روزگار پیش از ظهور اسلام فاقد قانون مالکیت و قانون قراردادها و در نتیجه یک نظام حقوقی مشخص بود و همین امر هزینه های انعقاد قرارداد را در وضعیت نامساعدی قرار می داد. هجرت پی...

اصل جبران کامل خسارت در عین این که از اصول مسلم حقوق مسؤلیت مدنی معاصر است، به و اسطه ملاحظات مربوط به عدالت و انصاف و مصالح عملی اقتصادی – اجتماعی مواجه با برخی استثنائات مهم قانونی و قراردادی شده است که از آن میان، اصل «لزوم قابل پیش‌بینی بودن خسارت در دو حوزة قراردادی و قهری»، یکی از ابزارهای حقوقی نسبتاً جدید برای تعدیل و تحدید اصل فوق به شمار می‌رود که هنوز محل بحث و مناقشه بوده و جایگاه‌ آ...

با توجه به اهمیت مسئله خواستگاری که زیربنای پایداری ازدواج است و با عنایت به وجود برخی از مسائل در حیطه خواستگاری همچون ضرورت وجود خواستگاری به عنوان یکی از مقدمات عقد نکاح،در پژوهش حاضر سعی شده است که در حد امکان به این مبحث از حیث فقهی و حقوقی، پرداخته شود. فلذا در تحقیق حاضر، مسئله خواستگاری در سه فصل مورد بررسی قرار گرفته است : فصل اول که در مورد مفاهیم و کلیات است و خواستگاری در لغت و ...

ورود توابع مبیع در بیع، مورد بحث و گفتگوی بین فقها و حقوقدانان قرار گرفته است. آیا قصد عرفی(همگان)، می تواند در تعیین توابع مبیع، ملاک و معیار نظر باشد. یا حتماً باید حتی به طور ضمنی، صرفاً متعاقدین، توافق بر آن، داشته باشند؟ اگر تشخیص توابع را، به عرف واگذار کردیم، آیا این قاعده است یا استثناء بر قاعده؟ و اینکه آیا عرف، می تواند در کنار سایر ادله شرعی قرار گرفته و به تعیین موضوع بپردازد یا لازم...

حق دستدارمی یا دستارمی، تأسیسی عرفی است که اختصاص به مناطق شمال کشور داشته و خصوصاً در مازندران معمول و متداول است و با نام­های «کارافه» و «تبرتراشی» نیز خوانده می­شود. حق دستدارمی در این مناطق به عنوان یک عرف مسلّم، پذیرفته شده و معاملات راجع به آن بین مردم رایج است. دستدارمی از حقوق وابسته به اراضی و از تأسیساتی است که به طور مستقیم، متخّذ از عرف و عادت ناظر بر رابطه حقوقی مالک و زارع در زمین زر...

گذشت زمان و فزونی جمعیت،نیاز به استفاده از تکنولوژی را برای برآوردن نیازهای بشری لازم کرده است اما این گسترش امکانات در واقع به گونه ای نابودی منابع طبیعی را به همراه داشته است،روشهای تامین هر چند بهبود یافته اند اما تخریب محیط زیست جزءلاینفک توسعه بشری شده است.آلودگی های نفتی که ناشی از استخراج و یا احیاناً حمل ونقل مواد نفتی می باشد نیز به گونه ای از این مشکلات محسوب می گردد،هر چند این ماده اس...