ایمان، در حقیقت یکی از دو فصل ممیز انسان است و انسان با بهره مندی از ایمان و علم به مراتب عالیهء کمال می رسد. از این رو شناخت "حقیقت ایمان " برای بشر ضروری و مفید است. این مقاله بر آن است که حقیقت ایمان را از دیدگاه دو فیلسوف عالم تشیع یعنی صدرالمتألهین شیرازی و علامهء طباطبایی بررسی کند و نظر این دو فیلسوف شرق را در این خصوص جویا شود. با مراجعه به کتاب های این دو فیلسوف الهی روشن می شود که ملأ...

اعجاز قرآن کریم، جذابیت، فصاحت و بلاغت و منحصر به فرد بودن آن موجب شده است که شاعران، جهت عمق بخشیدن و غنای اشعار خود به قرآن روی آورند، بزرگ‌ترین شاعران به شیوه‌های مختلف از این کتاب آسمانی استفاده کرده‌اند که این امر موجب ماندگاری اشعار آن‌ها شده است. در این بین میرزا سید رضی مستوفی، متخلص به بلند اقبال یکی از شاعران گمنام آیینی معاصر توانسته است با خوشه چینی از قرآن کریم، ا...

پدیده اسکان غیر رسمی به دنبال تحولات ساختاری و رونمایی مسائل اقتصادی و اجتماعی مانند تغییر در شیوۀ تولید، تغییرات ساختاری روابط شهر و روستا و جریان سریع شهرنشینی پدیدار شده است. اسکان غیر رسمی در کشورهای جهان سوم و ایران جلوه کالبدی پدیدۀ فقر شهرنشینی و عوامل ساختاری در ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی – فرهنگی در سطح ملی و فراملی می باشد. تداوم فقر شهری به صورت رشد و توسعه محلات غیر رسمی موجود و...

ایمان در اندیشه‌ی دینی از بالاترین ارزش برخوردار است، ولی همیشه این سؤال مطرح بوده است که آیا همه‌ی مؤمنان از ایمانی یکسان و مشابه و در نتیجه از ارزشی مساوی برخوردارند؟ به عبارت دیگر، آیا ایمان و کفر افزایش و کاهش‌پذیر است؟ پذیرفتن هر یک از دو طرف مسأله، نتیجه‌ی پاسخ به سؤالاتی است از قبیل این‌که آیا ایمان و کفر امری بسیط است یا مرکب؟ و آیا عمل در حقیقتِ آن دو دخیل است یا خیر؟ دانشمندان اسلامی ...

در باب توجیه و تبیین ایمان نظریه‌های بسیاری مطرح شده که از جمله آنها، نظریه ویلیام جیمز با عنوان اراده معطوف به باور است. در این جستار با اشاره‌ای به مفاد اصلی دیدگاه جیمز به بازخوانی نظریه بر اساس موارد   مورد تایید و نقدهای گفته شده پرداخته‌ایم. محورهای اصلی مقاله عبارتند از: دخالت ابعاد عاطفی – هیجانی در شناخت و ایمان، مجموعه دلبستگی‌های آدمی به عنوان ملاک داوری، حق ایمان یا ایمان حقیقی، توس...

یکی از مباحث مهم پیرامون ماهیت ایمان، مسأله ی نسبت دین و عقل یا نسبت ایمان با تصدیق عقلی است. براین اساس، همواره در میان فلاسفه و متکلمان مسلمان و مسیحی دیدگاه های متعددی درباره ماهیت ایمان و اینکه آیا ایمان همان تصدیق عقلی به وجود خداست یا ماهیتی متفاوت دارد، مطرح بوده است. مسأله ایی که بدین منظور مطرح است این است که میان یقین عقلی و ایمانی چه نوع رابطه ایی قابل تصور است و آیا می توان به نوعی ...

ایمان موضوعی پرسابقه در کلام و اندیشه دینی است، که قدمتی به تاریخ ادیان دارد. از آن جا که پیروان هر دینی خود را مؤمن می­خوانند، رستگاری و سعادت را در سایه ایمان می­یابند. امروزه، سخن از ایمان در مباحث معرفت شناختی جایگاه خود را دارد و با نگاه ویژه­ای بدان پرداخته می­شود؛ از این رو دانشمندان معاصر به دنبال تحلیل ماهیت ایمان، به تعریف ایمان، سنخ، متعلق، آثار ایمان و تعیین رابطه آن با عقل، عمل و ....

آنچه قابلیّت مقایسة آرای کرکگور و غزالی را فراهم می­سازد، رویکرد معترضانة این دو الهی­دان به تفسیر رایج از دین؛ و به طور خاص، به مسئلة معقولیّت باور دینی است. مخالفت کرکگور با نظام­های فلسفی پیش از خود، خصوصاً نظام هگلی مشهور است. دغدغة او، بیشتر متوجّه تأثیر نامطلوب این نظام­ها بر فهم زمانه از دین است. او، در مواجهه با مسئلة عقل و ایمان، با تکیه بر مبانی فلسفة وجودی خود، به ویژه این­همانی حقیقت و ...

ملّاصدرا در تحلیل ایمان به گزارش و تفکیک مفهومی تعریف‌های گذشتگان می‌پردازد. از نظر او علم یا تصدیق یقینی مفهومی محوری در ایمان است. او جایگاه مفاهیم دیگری چون اقرار زبانی، احوال، و اعمال را در مفهوم ایمان بررسی می‌کند و آن‌ها را به مفهوم علم پیوند می‌زند. پس از این تلفیق، وی از مفاهیم فلسفی، عرفانی، و قرآنی همچون توحید، حکمت، نور، و عقل یاری می‌جوید تا فرادیدگاه خود در مسئله ایمان را به تصویر ک...

در نوشتۀ حاضر، نویسنده به صورت عمده دو مدعا را دنبال میکند و تلاش دارد که برای هر کدام شواهدی از تاریخ و مستندات منقول بیاورد . نخست اینکه ترجمه و رواج فلسفههای مختلف در جهان اسلام و در سدههای آغازین تاریخ اسلام، ریشه در احساس عجز بیگانگان در برابر فلسفۀ توحیدی و توحید قرآنی این دین مبین و تلاشی هدفدار برای از کار انداختن آثار حیاتبخش آموزههای وحیانی اسلام بود؛ تحلیل این حقیقت نیاز به بازخوانی ...