مولانا جلال الدین بلخی از شاعران عارف، نام آور و برجست? زبان و ادب فارسی است؛ که آثار ارزند? منظوم و منثور او، مهر تأییدی است بر صحت هم? القاب و عناوینی که به وی نسبت می دهند. «دیوان کبیر» مشهور به «غزلیات شمس تبریزی»، یکی از آثار منظوم اوست که با 3229 غزل، اساس کار پایان نام? حاضر می باشد. او در این غزلیات، حقایق عالی عرفانی را با شور و التهاب وصف ناپذیری در حال مستی، بیان نموده است و در همه...

تا کنون چندین تصحیح از دیوان منوچهری دامغانی در ایران و خارج از ایران انجام گرفته است. از میان این تصحیحات، تصحیح دکتر محمد دبیرسیاقی شناخته‌شده‌‌ترین و معتبرترین تصحیح از دیوان منوچهری است. اما این تصحیح نیز دچار اشکالات فراوانی است. نوشتة پیش رو، چنانکه از عنوان آن نیز برمی‌آید، نقدی است بر روشی که مصحح در تصحیح دیوان منوچهری دامغانی در پیش گرفته است. در این نقد، به 4 مقوله پرداخته شده است؛ 1...

نسخ? خطی «مجمع الافکار» از آثار ارزشمند و بی نظیر قرن یازدهم هجری است. این اثر، مجموعه ای از دیباچ? دیوان-های شاعران قرن دهم و یازدهم هجری به همراه رقعات و نامه ها و اخوانیات شاعران این عصر به یکدیگر و مجموعه ای متنوع از نوشته های شاعران و نویسندگان مختلف این عهد است. این نسخه نه تنها گوشه های تاریکی از تاریخ عصر گورکانیان هند را روشن می کند، بلکه به دلیل در برداشتن بسیاری از نامه های خصوصی و ...

چکیده ندارد.

سیر تاریخی غزل از زمان رودکی تا کنون بیانگر این معناست که در دیوان اکثر شعرا غزل وجود داشته و حتی شاعرانی که در سرودن دیگر انواع شعر استاد بوده اند نیز به غزل رغبتی نشان داده اند. عبدالرحمن جامی که خاتم الشعرای زبان فارسی و برترین سراینده ی سده نهم هجری است علاوه بر دارا بودن آثار گوناگون از نظم و نثر در قالب غزل هم طبع آزمایی کرده است و بخش عمده ای از دیوان های سه گانه ی او را غزل تشکیل می د...

میر شهداد خان تالپور متخلص به حیدری از شاعران و حاکمان ایالت سند است که در قرن سیزدهم ه.ق می زیسته است. از وی دیوانی بر جای مانده که شامل غزل، قصیده، مثنوی، ترکیب بند، ترجیع بند، مسمط، قطعه، رباعی و مفردات است که در گنجینه ی نسخ خطی تالپوران در حیدرآباد سند نگهداری می شود که در سال 1386 کپی آن براساس قراردادی که به همت مرکز مطالعات شبه قاره وابسته به دانشگاه سیستان و بلوچستان با نماینده موزه و ...

کفر از اصطلاحات کلیدی قرآن است که در طول تاریخ و در حوزه‌های مختلف اسلامی از نظر مفهوم و مصداق تغییراتی زیاد داشته و معنی­هایی گوناگون یافته‌ است. در این مقاله سعی شده‌ است عقاید ونظریات مولانا در مورد مسألة کفر ـ با تکیه بر مثنوی معنوی و دیوان شمس ـ که طی موقعیت‌های کلام و از زوایای گوناگون بیان شده  است، استخراج و ارائه شود. 

گنجینه‌های دست‌نویس شرقی آکادمی علوم جمهوری تاجیکستان بزرگ‌ترین مخزن نسخه‌های دست‌نویس در تاجیکستان و یکی از مراکز مهم یادگارهای خطی فارسی و شرقی در آسیای مرکزی است. این گنجینه در سال ۱۹۵۳م به فرمان حکومت جمهوری شوروی تاجیکستان تأسیس شد و هدف آن جمع‌آوری نسخ خطی و تحقیق همه‌جانبه و عمیق دربارة آن‌ها بود. هم‌اکنون در این گنجینه بیش از ۵۷۶۰ جلد نسخۀ خطی و ۶۴۰۰ جلد کتاب چاپ سنگی موجود است. اکثر دس...

موضوع رساله معنا شناسی عقل در دیوان کبیر شمس و فیه ما فیه مولانا جلال الدین محمد بلخی (متوفی 672 هـ .ق) است. در ابتدا مراد از معنا شناسی به عنوان دانش و روش را مشخص خواهیم ساخت. بدین ترتیب در فصل اول به بررسی مکاتب معنا شناسی در دوران معاصر خواهیم پرداخت که شامل چند بخش خواهد بود، بررسی مکاتب معنا شناسی، بررسی روش شناسی توشیهیکو ایزوتسو و تفسیر او از مکتب بن، و شناخت روش معنا شناسی بکار رفته تو...

به گواه آثار سایر بزرگان ادبیات فارسی، می‌توان دریافت که شمار قابل ملاحظه‌ای از اشعارِ کلیات شمس، متعلق به مولانا نیست. اشعاری از سلطان ولد، سنایی، عطار، خاقانی و برخی دیگر با تغییراتی، در غزلیات شمس به نام مولانا ضبط شده است. می‌توان آمیختگی شعر شاعران پس از مولانا را با غزلیات شمس، ناشی از اختلاط دستنویس‌ها دانست؛ اما درباره اشعار شاعران پیش از مولانا، نظیر سنایی و عطار و...، می‌توان گفت که بی...