در سال 1925م، نشریات دولتی تاجیکستان تأسیس شد. این نشریات در آغاز به علت نبود وجود دوایر ادبی و متخصصان چاپ و نشر فعالیت زیادی نداشت. در سال های بعد به ابتکار و تلاش استادان ادبیات تاجیک مثل صدرالدین عینی و ابوالقاسم لاهوتی فعالیت آن تقویت شد. نثر بدیعی تاجیک در مجلات و روزنامه های متعددی ازجمله روزنامه های معارف و مدنیت و مدنیت تاجیکستان چاپ شدند. در تهیه و تألیف نثر بدیعی تاجیک سهم انستیتو زب...

بلاغت نثر صوفیانۀ خطابی در تمهیدات­ عین­القضات*   مریم عرب[1] کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دکتر فاطمه مدرّسی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه چکیده تمهیدات به مانند دیگر آثار عین­القضات متأثّر از مشرب و مشی عرفانی اوست و در عین تعلیمی بودن تجربیّات عارفانۀ او را بیان می­دارد. از اینرو عین القضات در آن زبانی با اصطلاحات خاص پدید می­آورد که به یاری آن بتواند مقاصد و اندیشه­های عار...

در سال 1925م، نشریات دولتی تاجیکستان تأسیس شد. این نشریات در آغاز به‌علت نبود ‌وجود دوایر ادبی و متخصصان چاپ و نشر فعالیت زیادی نداشت. در سال‌های بعد به ابتکار و تلاش‌ استادان ادبیات تاجیک مثل صدرالدین عینی و ابوالقاسم لاهوتی فعالیت آن تقویت شد. نثر بدیعی تاجیک در مجلات و روزنامه‌های متعددی ازجمله روزنامه‌های معارف و مدنیت و مدنیت تاجیکستان چاپ شدند. در تهیه و تألیف نثر بدیعی ...

One of the most frequent topics in discourse on Sufism is presumed to be stories about Kerāmāts of Sufis. The first step for reading these stories is presenting a classification based on theme and frequency of stories. Persian texts on Sufism do not seem to include any comprehensive and scientific category of Kerāmāts (Sufis Extraordinary Actions). Instead, these texts are found to introduce so...

به دنبال ورود صنعت چاپ به کشور و انتشار نخستین روزنامه های ایرانی توسط دربار قاجار و رشد و تحول آن ، نوع ادبی تازه­ای به نثر فارسی راه یافت که نوع روزنامه نگاری نام داشت. از آن­جا که در این زمان، هنوز زبان روزنامه­نگاری در کشور جا نیفتاده بود، از شیوة متکلف منشیانه، یعنی همان شیوة نگارش رایج مکاتبات درباری برای نوشتن مقاله­های روزنامه استفاده شد. این زبان دشوار نه مورد فهم و پسند عامة مردم بود ...

عباراتی پیچیده و مشکل در نظم و نثر ادبیات فارسی وجود دارد که به شرح و توضیح محتاج است . اشعار حافظ و خاقانی و مولوی و حتی سعدی و نثر کلیله و دمنه و مرزبان نامه و تاریخ بیهقی این مشکل را در بعضی جایها دارند. شرح دهندگان برداشتهای نادرست عرضه داشته اند و چون این معانی خطا به کتابهای درسی هم راه یافته بر خود لازم دانستم که معنای حقیقی عبارات را آنچنانکه گوینده اراده کرده و گفته است یادآوری کنم و ا...

قرینه ‏پردازی، تکرار متوازن الگوی واحدهای زبانی در متن و از فنون مهم صورتگرایانه است که در شکل‌گیری فرم نثر و نظم پارسی، به‌ویژه نثر فنی و مصنوع روایی، داشته است. مشخص کردن وزن و جایگاه قرینه‏ پردازی، نه تنها در بازشناسی بوطیقای متن، بلکه در شناخت سازمان ذهنی مؤلف نیز اهمیت زیادی دارد؛ چراکه قرینه‏ پردازی، متن منثور را به متن منظوم شاعرانه مانند می‌کند. هدف از این پژوهش توصیفی- تحلیلی که مبتنی ...

تشبیه در خیال آفرینی و آراستگی متن تاریخ وصّاف نقش مهمی را ایفا می‌کند. وصّاف الحضره، در این اثر سعی دارد تا با بهره‌گیری از عناصر بیانی؛ بخصوص تشبیه، منطق نثری این کتاب را به نثر شاعرانه نزدیک‌تر نماید. نبود نسخه‌ای منقّح از تاریخ وصّاف و نثر مصنوع و متکلّف آن، همواره موجب گردیده تا این کتاب ارزشمند، کمتر مورد اقبال و بررسی قرار گیرد. این پژوهش برآن است تا ضمن آشنا ساختن مخاطبان با ساختار تشبیه در ...

اندیشۀ سره‌نویسی گرایی، انگیزشی است که در طی قرون و اعصار، گاه‌گاهی عده‌ای را مجذوب خود ساخته، جریانی‌هایی را در نثر نویسی به همراه داشته‌است؛ یغمای جندقی یکی از نویسندگانی است که در قرن سیزدهم هجری به امر سره‌نویسی اهتمام ورزیدند؛ وی در طی برخی از نامه‌های خود تحت عنوان "پارسی‌نگار" واژه‌ها و ترکیبات فارسی را جانشین کلمات عربی ساخته‌است. بر خلاف باور شایع، استفاده از کلمات فارسی مجعول و مهجور ...