چکیده:    آل­ احمد از نویسندگان تمثیل‌گراست و دو اثر داستانی سرگذشت کندوها و نون و القلم شاهد این مدّعا هستند. رمان نفرین زمین نیز اثری تمثیلی و مضمونِ سطح تمثیلی آن بازگویی علل و عوامل و عوارض و نتایج تحوّل فئودالیسم سنّتی به کاپیتالیسم اقتصادی است. در این نوشته با توجّه به سبک و زبان و اندیشة او که در دیگر آثارش انعکاس یافته است و با عنایت به وجود قراینی در جزئیات داستان، خصوصاً شخصیّت‌ها و ابتدایی...

آندره ژید از همان ابتدای نویسندگی ا رو آیینه وار، یا قصه در قصه (en abyme mise) را، در دفترچه های آندره والتر به کار گرفت و درنتیجه شیوه تازه ای در سبک رمان نویسی ارائه کرد. او با به کارگیری این نوع ادبی نه چندان مرسوم قصد داشت که امکان دیگری از زندگی اشرا در نثر به وجود آورد. بعدها در رساله نارسیس، قصد عاشقانه و نی در تب نبه، و چند اثر دیگر از این نوع ادبی بدیع استفاده کرد. در مقاله حاضر روش م...

رمان نو همچنان از جریان های تأثیرگذار ادبیات مدرن به شمار می رود. در ادبیات داستانی معاصر ایران نیز می توان بارقه هایی از به کار گیری عناصر و شیوه های روایی رمان نویی را مشاهده کرد.این گرایش نزد داستان نویسی نظیر بهرام صادقی تشخص ویژه ای یافته است، تا آنجا که بسیاری او را نمایند? رمان نو در ایران دانسته اند. این البته در حالی است که خود بهرام صادقی هرگونه تأثیرپذیریِ آگاهانه از رمان نو را انکار ...

در این مقاله برآنیم با معرفی سیر مباحث فلسفی کاربردی در حوزه رئالیسم و نظریه رمان به مؤلفه های طرح شده در ساختار روایی رمان های رئالیستی دست یابیم، سپس با تکیه بر آن ها رمان کوتاه «مدیر مدرسه» اثر جلال آل احمد را تحلیل و جنبه های رئالیستی این اثر را نمایان سازیم. در میان آثار آل احمد این رمان به دلیل رئالیسم انتقادی و قدرتش در ارایه مسائل ویژه ای از جامعه در ادبیات داستانی ایران جایگاه و هویت م...

التعابیر الاصطلاحیه هی عباره عن مجموعه تراکیب او عبارات قد تجاوزت معناها الوضعی او اللغوی الی معنی او معان ثانویه یتوقف فهمها علی سیاقها فی الجمله. و التعابیر الاصطلاحیه تنقسیم من الجانب الدلالی الی الکنایه و الاستعاره و التمثیل الا ان بعض التعابیر کسائر مکنونات اللعه لم تسلم من التطور الدلالی علی مر العصور و للمجاز دور مهم فی هذا التطور. و التعابیر الاصطلاحیه تشارکت المفرده فی ظاهر تین هما ظاه...

این مقاله می کوشد شیوه واکنش و دریافت افراد دین دار را در رمان های مصطفی مستور توضیح دهد. برای پاسخ به این پرسش، سه رمان اصلی مستور با نام های «روی ماه خداوند را ببوس»، «استخوان خوک و دست های جذامی» و «من گنجشک نیستم» با روش «نظریه مبنایی» واکاوی شده است. یافته های به دست آمده از رمان ها نشان می دهند که افراد در مواجهه با تجربیاتی چون «مرگ» و «رنج بشری» خود را در برابر پرسش هایی از معنای زندگی ...

زنان تنها در شرایطی می‌توانستند آثار ادبی خود را منتشر کنند که جایگاه اجتماعی خاص خود را داشته باشند. برای دستیابی به این جایگاه، حرکتی پایه‌ریزی شد که در نهایت به جنبشی تحت عنوان فمینیسم منجر شد. از زمانی که زنان پا به عرصه اجتماع و فعالیت‌های ادبی گذاشتند، در بررسی آثار ادبی، پژوهش-هایی مبنی بر ویژگی‌های نوشتاری آنان شکل گرفت. در این پژوهش دو رمان برجستۀ معاصر (بامدادخمار از فتانه حاج‌سیدجواد...

رمان شب هول، که به دلیل انتشار در بحبوحه انقلاب اسلامی با اقبال زیادی مواجه نشده است، ازنظر ساختاری و تکنیکی نوآوری هایی دارد که آن را در جایگاه درخورتوجهی نزد خوانندگان، داستان نویسان و منتقدان قرار می دهد. به دلیل پیچیدگی روایت و دشوارخوانی این رمان، در معدود نقدها و تحلیل های منتشرشده اختلاف نظرهایی درباره کیستی راوی و ترتیب زمانی روایت های مختلف داستان دیده می شود. این مقاله رمان شب هول را ...

رمان «عصفور من الشرق» از توفیق الحکیم و داستان بلند «قندیل ام هاشم» از یحیی حقی هر دو از آثار به نام ادبیات معاصر عرب هستند که اتفاقا هر دو، چالش های روابط میان شرق و غرب ر ا به تصویر کشیده اند. اما علی رغم نگارش این دو رمان به فاصله ای نزدیک از یکدیگر (دهه 40 و آغاز دهه ی 50) و همچنین محوریت روابط شرق و غرب در هر دو، تفاوت های زیادی در ساختار هر دو رمان و نحوه ی ارائه ی مضمون اصلی در آنها، به ...