این مقاله، برآن است تا نمونه‌هایی از واژه‌های فارسی پرکاربردی را که امروزه آگاهانه یا ناآگاهانه عربی پنداشته می‌شوند و در گفتار و نوشتار بیشتر به شیوه واژگان تازی و ساختار آن زبان با آنها رفتار می‌شود بررسی، و اثبات کند که این واژه ها اگرچه به نظر عربی می‌آیند، ریشه فارسی یا غیرتازی دارند. همچنین علل و عواملی را که منجر به عربی دانستن این لغات شده، شناسایی می کند و از نظر می‌گذراند. این واژه ها...

داستان حضرت سلیمان به دلیل گستردگی و تنوّع ماجراها، تأثیرات گوناگون و متفاوتی در متون ادب فارسی گذاشته است که آن را از داستان دیگر پیامبران ممتاز می­کند. با وجود قدمت روایت این داستان در منابع آیین یهود، قرآن کریم، بهترین و نخستین منبع شاعران و عارفان برای استفاده بوده است. موضوعاتی مانند عدالت سلیمان، منطق الطّیر دانستن او، تسلّط بر دیوان و...از جمله روایات قرآنی داستان سلیمان است؛ ولی با این وجو...

چکیده مبحث اشتغال در زبان عربی عبارت است از این که اسمی مقدم شود و بعد از آن عاملی واقع شود که در ضمیر راجع به آن اسم عمل کند. هرچند در منابع دستور زبان فارسی مبحثی مشابه اشتغال عربی مطرح نشده است اما نظیر این نوع کاربرد در زبان فارسی نیز وجود دارد؛یعنی در آغاز جمله اسمی می آید و بعد از آن فعلی قرار می گیرد که ضمیری به آن فعل متصل است ومرجع این ضمیر همان اسم مذکوراست.با توجه به این که در تحلیل ...

پس از شکل‌گیری حکومت سلاطین دهلی، تحولات گوناگون در جنبه­های مختلف حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هند شکل گرفت. از جمله این تحولات، رسمیت یافتن زبان فارسی در دربار سلاطین دهلی و نگارش آثار ادبی و تاریخی متعدد به زبان فارسی بود. تاریخنگاری رسمی مسلمانان در هند به زبان فارسی با نگارش تاج المآثر در اوایل سده هفتم هجری آغاز شد و با نگارش آثاری چون طبقات ناصری، تاریخ و فیروزشاهی برنی رونق یافت. در این...

مصورسازی اطلاعات به عنوان یکی از حوزه های نوظهور علمی، به تحلیل تصویری اطلاعات کمک می کند. به همین جهت، مصورسازی اطلاعات می­تواند در بسیاری از رشته های علمی کاربرد داشته باشد. بدیهی است که علم اطلاعات و دانش­شناسی و حوزه های مرتبط با آن مانند علم­سنجی، بیشترین زمینه را برای مطالعه و توسعۀ فنون و مبانی مصورسازی اطلاعات دارند. کتاب مصورسازی اطلاعات: مبانی و کاربردها نوشتۀ فریبرز درودی از معدود من...

یکی از اهداف اصلی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی­زبانان و متعاقباً، کتاب‏های موجود در این زمینه، کمک به زبان‏آموزان در برقراری ارتباط با دیگران، به‏ویژه فارسی­زبانان، در موقعیت­های شخصی و حرفه ای گوناگون در زندگی روزانه است. برای بررسی مسائل مربوط به ارتباط کلامی/زبانی، ناگزیر از توجه به نقش‏های مختلف زبان می‏باشیم. در همین راستا، پژوهش حاضر در پی آن است که میزان توجه به این نقش‏های زبانی را در ک...

در نمایه‏سازی مفعول همزمان با گروه اسمی آزاد مفعولی، ضمیر واژه‏بستی هم‏مرجع با آن به فعل ملحق می‏شود. این پدیده‏ی دستوری در زبان فارسی اختیاری است و به ‏نظر می رسد عوامل کلامی نظیر معرفگی، مشخص‏بودگی و ساخت اطلاع در وقوع آن دخیلند. در این پژوهش برآنیم تا تأثیر سلسله‏مراتب معرفگی در نمایه‏سازی مفعول در زبان فارسی را مورد بررسی قرار دهیم. بدین منظور داده‏های زبانی گونه‏ی گفتاری فارسی معیار مشتمل ...

یهودیان حضوری دیرپای در ایران دارند. ایشان برای ارتباط کتبی با یکدیگر خط و زبان «فارسی یهودی» را که به زبان فارسی و خط عبری است، ابداع کردند. قدیمی ترین سند از این شیوة نگارش به قرن دوم هجری باز می گردد. شاعران و نویسندگان فارسی یهودی آثار فراوانی را در تفسیر کتاب مقدس، دستور زبان و فرهنگ لغات عبری، هلاخا، میدارش، اشعار، امثال و حکایات، جادو، نامه ها و اسناد حقوقی، در قالب این خط عرضه نمودند. د...

هدف پژوهش حاضر شناخت شیوه‌های سازماندهی منابع غیرکتابی در کتابخانه ملی ایران است. تمامی منابع غیرکتابی کتابخانه ملی ایران براساس قواعد فهرستنویسی انگلوآمریکن فهرستنویسی توصیفی شده و فهرستنویسی تحلیلی آنها با استفاده از اصطلاحنامه فرهنگی فارسی (اصفا) تهیه می‌شود. بازیابی آنها ترکیبی از کدهای عددی و شماره ثبت برای هریک از انواع منابع است. سازماندهی منابع غیرکتابی کتابخانه ملی در تعیین عنوان کامل،...

زمینه و هدف: دسترسی سریع و آسان به منابع اطلاعاتی توسط محققین، مدرسین و دانشجویان رکن اصلی و پایه آموزش و پژوهش در دانشگاه است. این پژوهش با هدف تعیین میزان استفاده از کتاب های لاتین موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد انجام شده است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - مقطعی، داده های حاصل از دفعات امانت تمامی کتاب های لاتین و ترجمه شده به زبان فارسی موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه ...