طبیعت از دیر باز الهام بخش شاعران بوده و توانسته است جایگاه ویژه ای را در سروده های شاعرانة به خود اختصاص دهد، به طوری که کمتر دیوان شعری را می توان یافت که قسمتی از آن با طبیعت مرتبط نبوده باشد. ‏از سوی دیگر، در ادب فارسی و ادب عربی، با توجه به مشترکات فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و داشتن مرز جغرافیای طولانی با یکدیگر، مضامین مشترک فراوانی را می توان یافت که تحت تاثیر یکدیگر به آن پرداخته اند، و در ...

«مختصری از مضامین نجوم در دیوان مجیر» عنوان مقاله ای است که پیش رو دارید. وقتی که وضعیت علوم را در ایران از میانه ی قرن پنجم تا آغاز قرن هفتم مطالعه می کنیم، با وجود همه ی موانع موجود، متوجّه پیشرفت و توسعه ی علوم عقلی،به ویژه نجوم، در کنار سایر دانش ها می شویم و در می یابیم که بعد از خاقانی، شاگردش مجیرالدّین بیلقانی مجال یافته است تا کلیّه ی دانش های زمان، به ویژه نجوم، ابزار نجومی، پدیده های جوّ...

حافظ بزرگترین غزل سرای عرفانی ایران و یکی از نوابغ عالم انسانی است و ابن فارض شرف الدّین عمر متوفّی 632 ه.ق بزرگترین گوینده متصوّف در زبان عربی است. میان حافظ و ابن فارض، از جهات مشرب، عرفان و حکمت نظری اختلاف و افتراق فراوان و از جهت بسیاری از معانی و مضامین عرفانی اشتراک وجود دارد. این مقاله سعی بر آن دارد که پاره ای از وجوه مشابهت و قابل مقارنه و مقایسه بین این دو شخصیّت بزرگ را که یکی از غرب کش...

نظریه های روان شناختی دربارة اخلاق عمدتاً حول این سؤالات شکل گرفته اند: چگونه، در چه سنّی و با چه سازوکاری قوای اخلاقی کودک شکل می گیرند و توانایی های اخلاقی او تثبیت می شوند. بخش اول این نوشته به مرور مختصر آراء پاره ای از مکاتب مهم روان شناسی دربارة اخلاق می پردازد. از آنجا که هدف اصلی بحث، پیوند اخلاق و ادبیات داستانی است، خواهیم کوشید تا از دل نظریه های مطرح شده سؤالاتی را برای سنجش و ارزیابی...

شخصیت به هم راه پیرنگ محوری ترین و مهم ترین عناصر داستانی بشمار می آید. عنصر شخصیت در ادبیات داستانی قدیم و جدید عنصری ثابت و با اهمیت بوده، و سنگ بنای اثر ادبی را تشکیل می دهد. در بیان اهمیت شخصیت داستانی همین بس که اگر در داستان، شخصیت وجود نداشته باشد، ماجرایی اتفّاق نخواهد افتاد. شخصیت ها در متون داستانی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم پردازش می شوند. شاهنامۀ فردوسی را نیز می توان اثری داستانی...

ادبیّات داستانی الجزایر از رویکردی تاریخی به دو دوره تقسیم می‎شود: پیش از استقلال این کشور و پس از آن. نویسندگان و مترجمانی چند، پیش از استقلال الجزایر با ترجمه، تقلید و سپس تصنیفِ گونه های نوپدید روایی که نتیجه ارتباط مستقیم الجزایر با اروپا بود، زمینه نگارش داستان نویسی جدید را در این کشور فراهم آوردند. از این میان، احمدرضا حوحو، از نخستین نویسندگانی بود که به گونه های روایی جدید توجّه کرد و روا...

چکیده: گلستان سعدی و مثنوی مولوی، این دو شاهکار ادب فارسی، هرچند به ظاهر در دو حوزه ی کاملاً متفاوت تألیف شده اند، اما تفکرات و اندیشه ها و مسایل مشترک فراوانی در این دو کتاب ادبی وجود دارد که حاکی از نزدیکی افکار و عقاید صاحبان آنهاست.ما در این پژوهش، با توجه به چهارچوب کلی اندیشه های سعدی و مولوی، این مضامین مشترک را تحت سه عنوان کلی خدا، انسان، طبیعت طبقه بندی نموده ایم. در بخش خداشناسی مس...

مسئله ی دجال در بیشتر ادیان مطرح و فتنه اش به تمام پیامبران گوشزد شده است. نخستین بار در رساله ی یوحنا به او اشارت رفته و مقصود یوحنا از دجال، کسانی است که درباره ی تجسم مسیح، آراء گوناگون دارند، و نیز هر روحی که تجسم عیسی را انکار کند، دجال است. در متون اسلامی نیز به صورت های گوناگون آمده است و در مورد اصل آن احتمالاتی داده شده است، برخی معتقدند که شخص است، برخی معتقدند، نوع و وصف است و ... . ...