مثنوى از چند جهت در میان همه آثار ادبى جهان جنبه‏هاى استثنایى دارد؛ یکى از این وجوه، خلق بداهه و به وجود آمدن آن در حضور مخاطب است. اساسا دلیل وجودى مثنوى، تقاضا و اصرار مخاطب آن است. در این مقاله مى‏کوشیم نشان دهیم که مخاطب چگونه در پدید آمدن مثنوى با صورت فعلى مؤثر بوده است. ساختار مثنوى شیوه داستان در داستان است. آوردن بعضى حکایات و ابیات و کم و زیاد شدن آن‏ها، تطویل یا اختصار بعضى داستان‏ها...

ادبیات تطبیقى از مهم ترین گونه هاى ادبى است که ما را در یافتن وجوه مشترک اندیشه هاى بزرگان جهان که ازنظر زمانى ومکانى از یکدیگر فاصله دارند، یارى مى رساند. میگل د. اونامونو، فیلسوف، شاعر و متکلم اسپانیایى با برجاى گذاشتن اثر مهم و عمیق خود، درد  جاودانگى، تأثیر بسیارى بر اندیشمندان پس از خود و به ویژه فلاسفة اگزیستانسیالیست گذاشت. از سویى گزاره هاى اونامونو در باب ایمان به خدا، شباهت بسیارى به ...

بلاغت یکی از علوم مشترک بشری است که در گذر تاریخ، مورد توجّه تمامی ملّت ها بوده است. فارغ از مشترکات بشری، علم بلاغت در سرزمین های اسلامی به گونه ای خوش درخشیده است. به شهادت فراز و فرودهای تاریخ بلاغت، عالمان مسلمان ایرانی، در تحوّل و بلوغ دانش بلاغت تاثیری بی مانند داشته اند. در این مقاله تاریخچه و ادوار علم بلاغت در میان ایرانیان و اعراب مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است، سپس عالمان بلاغی ایرا...

بلاغت یکی از علوم مشترک بشری است که در گذر تاریخ، مورد توجّه تمامی ملّت‌ها بوده است. فارغ از مشترکات بشری، علم بلاغت در سرزمین‌های اسلامی به گونه‌ای خوش درخشیده است. به شهادت فراز و فرودهای تاریخ بلاغت، عالمان مسلمان ایرانی، در تحوّل و بلوغ دانش بلاغت تاثیری بی مانند داشته‌اند. در این مقاله تاریخچه و ادوار علم بلاغت در میان ایرانیان و اعراب مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است، سپس عالمان بلاغی ایرا...

هر یک از  انقلابها، و از جمله انقلاب اسلامی ایران، علاوه بر مشترکات،‌ دارای ویژگیهای منحصر به فردند که باید جداگانه مورد مطالعه قرار گیرند. درباره ویژگیهای انقلاب اسلامی ایران مسائل گوناگونی مطرح شده‌ است که در این مقاله تنها به دو مسأله متضاد آن پرداخته شده است: 1) چرا مشکلات دوره پهلوی به انقلاب اسلامی منجر شد؟ 2) چرا مشکلات دوره انقلاب اسلامی درک می‌شود؟</em...

مردم امریکا جامعه خود را یک جامعه استثنایی تلقی می کنند‘ استثنایی به این معنی که گر چه از لحاظ گونه شناسی تمدن امریکا به همان مقوله فرهنگ و تمدن اروپایی تعلق دارد‘ با آن تفاوتهای اساسی نیزدارد. در این مقاله این احساس«استثنایی بودن» مورد بررسی قرار می گیرد. هدف مقایسه جامعه آمریکا و اروپا و بررسی مشترکات و تفاوتهای آنها نیست‘ بلکه با تأکید بر جامعه آمریکا ‘ و از طریق بررسی و تکامل آن‘ پدیده است...

از دیرباز به دلیل مشترکات فرهنگی و زبانی دو ملت تاریخی ایران و هند و بویژه از دوران حکومت اکبرشاه و اورنگ زیب و رواج زبان فاخر پارسی در شبه قاره و مسافرت­های پی­درپی گویندگان و مورّخان ایرانی به آن سامان، آداب و رسوم مردم هند برای مردم ایران جاذبه­ای شگفت­انگیز داشته است. در این مقاله، نگارنده بر آن است تا آن دسته از آداب و رسوم تاریخی ملت بزرگ شبه قاره را که در تاریخ و ادب معاصر ایران انعکاس د...

در عصر حاضر مسائل مشترک اجتماعی، زمینه های مشترک فکری را ایجاد کرده است. این مسأله در ادبیّات نمود یافته و خالقان آثار ادبی را به هم نزدیک ساخته و مشترکاتی را بین آن ها به وجود آورده که با بررسی این آثار می توان دریافت که چگونه اندیشه ای مشترک در بین ادبا در هر نقطه ای از جهان شکل می گیرد. احمد صافی نجفی و ملک الشعرای بهار دو شاعر ایرانی و عراقی هستند که با توجّه به مسائل جامعه و مشکلات مردم بخش ...

چکیده: به دلیل پرورش یافتن امام علی (ع) در خانه ی وحی و نبوت و مشاهده نزول آیات قرآنی وگردآوری و تنظیم قرآن توسط ایشان و پیوند و همراهی امام (ع) با قرآن، طبیعی است که مفاهیم و اصول قرآن در افکار و عقاید حضرت (ع) منعکس گردد و ایشان ترجمان پژواک قرآن برای امت اسلامی باشد به طوری که گفته می شود: «علی (ع) قرآن ناطقی است که کلمات الهی در قرآن صامت را شرح و تفسیر می دهد» و از اینجاست که مشخص می شود ...